Ashyq hat: Kisi óltirgen qylmyskerlerge ólim jazasy berilsin!
QR Preziydenti Núrsúltan Ábishúly Nazarbaevqa,
QR Parlamenti Senatynyng Tóraghasy Qayrat Mәmiyge,
QR Parlamenti Mәjilisining Tóraghasy Núrlan Nyghmatulinge,
QR Premier-Ministri Serik Ahmetovke,
QR Ishki ister ministri Qalmúhambet Qasymovqa,
QR Ádilet ministri Berik Imashevqa
Ashyq Hat
Qazaqstan Respublikasy qylmys faktilerining tirkelui jaghynan adam sanynyng azdyghyna qaramastan qylmystylary en kóp AQSh jәne Reseyden keyingi ýshinshi elge ainalyp otyr. Ótken jyly tirkelgen qylmystardyng sany 2011 jylmen salystyrghanda 39%-gha artyp, 288 myndy qúrady. 2012 jyly Almaty oblysynda 350 adam iz týssiz joghalghan. 2012 jyly elimizde 14 mynnan astam jol-kólik oqighasy tirkelgen. Onday oqighalardyng saldarynan 3 mynnan asa adam qaytys bolghan.
Nege bizde qylmys kóp? Nege kóp adamdar iz-týzssiz joghalady ? Jәne jol apaty nelikten shamadan tys kóp?
QR Preziydenti Núrsúltan Ábishúly Nazarbaevqa,
QR Parlamenti Senatynyng Tóraghasy Qayrat Mәmiyge,
QR Parlamenti Mәjilisining Tóraghasy Núrlan Nyghmatulinge,
QR Premier-Ministri Serik Ahmetovke,
QR Ishki ister ministri Qalmúhambet Qasymovqa,
QR Ádilet ministri Berik Imashevqa
Ashyq Hat
Qazaqstan Respublikasy qylmys faktilerining tirkelui jaghynan adam sanynyng azdyghyna qaramastan qylmystylary en kóp AQSh jәne Reseyden keyingi ýshinshi elge ainalyp otyr. Ótken jyly tirkelgen qylmystardyng sany 2011 jylmen salystyrghanda 39%-gha artyp, 288 myndy qúrady. 2012 jyly Almaty oblysynda 350 adam iz týssiz joghalghan. 2012 jyly elimizde 14 mynnan astam jol-kólik oqighasy tirkelgen. Onday oqighalardyng saldarynan 3 mynnan asa adam qaytys bolghan.
Nege bizde qylmys kóp? Nege kóp adamdar iz-týzssiz joghalady ? Jәne jol apaty nelikten shamadan tys kóp?
Basty sebep - adam óltirgen qylmystylardyng óz dengeyinde jazalanbauy. Bizding zanymyz qylmys ótkizgen adamgha shekten tys mýmkindiktermen jenildikter berip otyr. Sonymen birge oghan tegin zandyq qorghaushy beredi. Al, jәbirlenushige zandyq qorghaushy bermeydi. Jәbirlenushi jaq ólim jóneltip taghy basqa sharualarmen esi shyghyp jatqanda QR qylmystyq is-jýrgizu kodeksining 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74 baptary boyynsha aiptalushy men onyng qorghaushysyna qay kezde, qansha ret, qansha uaqyt kezdesuine jәne kýdiktining ýi-ishimen kezdesuine, telefon soghuyna, jauap bermeuine jol berip, olardyng ótirikke myqtap dayyndaluyna, jaltaruyna oray berip qoyghan. Jauyzdyqpen nemese qasaqana kisi óltirgen qylmystylardyng ózi 6 jyldan 15 jylgha bas bostandyghynan aiyrugha jazalanady. (96 bap QR QK) Abaysyzda kisi óltiru 3 jylgha deyingi bas bostandyghynan aiyrylady. (101bap QR QK)
Batystyng adam qúqyghy nemese demokratiyasy dep óz qoghamymyzdyng shyndyghyn úmytyp, rahymshylyq jasaymyz. Týzelu beynesi jaqsy dep jylyn qysqartamyz, t.b jenildikter berilgen. Búl jәbirlenushi jaqtyng ashu-yzasyn tudyryp, óz jolymen kek qaytaru oiyn tughyzady jәne bolashaq qylmystylardy zannan qorqpastan qylmys jasaugha iytermeleydi. Jauyzdyqqa jol berip jauyzdyqty jaqtaghany ýshin býkil halyq qúqyq qorghaushy organdary men sottargha senuden qalghan.
Jazasyn ótep týrmeden kelgen qylmysty kәdimgi halyq batyry ispetti alshanday basyp elderding ýreyin úshyrady. Ony kórgen aqyl toqtatpaghan jas úrpaq oghan eliktep ómir sýredi, olarda sol joldy tandaydy. Biz osylaysha qylmysty óz qolymyzdan kóbeytip otyrmyz. Qoghamgha týk paydasy joq qylmystyny ólimge qimay, qanshama qoghamgha paydaly adamdardy qylmystylardyng qolymen óltirtip otyrmyz! Olar arqyly qoghamgha qanshama qylmysty adamdardy tәrbiyelep shygharyp otyrmyz. Bizding talap: kisi óltirgen qylmyskerlerge ólim jazasy berilsin!
Altyn alqaly kóp balaly ana, zeynetker Múhamjan Zaqan,
Birinshi dәrejeli mýgedek Abduraqyn Balyqbay,
QHR Uhan Ped unversiytetining PhD Núrhalyq Abduraqyn,
Núralbay Dýngenbay, Júldyz Núralbayqyzy, Moldash Botay, Núrseyit Mamiyarbek, Serjan Toqtasyn, Gýlmahan Kóksubay, Túrdaly Núrjúma, Núrjúma Áshekey, Erjan Qúsayyn.
Abai.kz