Búl júrtty týsinu qiyn. Birdenening mәnine tereng ýnilip, әbden oy eleginen ótkizip baryp tújyrym jasaudyng ornyna, әldekimning sózine ere me, bolmasa taldap-ekshep jatugha erine me, sezimge berilip, asyghys týiin jasaydy.

Bir ghana fakti. Osy byltyrghy jyldyng ayaq kezinde ghana Almatyda bir búzaqy avtobus jýrgizushi әieldi úryp, taldyryp tastap, sonyng saldarynan ýsh birdey adamnyng taptalyp ólgendiginen býkil júrtshylyq habardar shyghar. Halyq negizinen anau tәrbie kórmegen, qit etse shoqpar ala jýgiretin erkekesymaqtyng kinәli ekendigine shәk keltirmeydi. Degenmen, búghan soqqydan jaghy synyp, miy shayqalghan, sonyng saldarynan avtobus tizginen aiyrylyp qalghan, qazir auruhanada jatqan әieldi de kinәlaytyndar tabyldy. Sondaghy kinәsi ne? Onyng biylet almaghan jolaushygha: «Búl ayaldamadan týspeysin. Aldymen biylet alyp, kelesi ayaldamadan týsersin», - degen esekertpesi me? Álde ol: «Jaraydy. Biylet almasang almay-aq qoy. Asyghys ekensin, mine, kópirding ýstine keldik, qauipti bolsa da esik asha qoyayyn týse sal», - dep biyletsiz jolushy ýshin jol erejesin búzugha tiyisti me edi?

Taghy bir qyzyghy, osy búzaqygha ara týsetin jandardyng tabylghandyghyn qaytersin. Jәne olar ózgeler emes, sol tentekting kesirinen abaysyzda mert bolghan jandardyng tughan-tuystary jaghynan estiledi. Olar «jýrgizushi әiel anau kisimen úryspau kerek edi» degen eshbir qisynsyz sóz aitady. Au, anau eshbir biylet almastan «meni týsir de týsir» dep tepsinip túrghan, onymen qoymay «týsirmeseng janyndy shygharamyn» dep ýiinde әieline ýnemi qoqandap ýirengen, tәrbie kórmegen erkekke «shygharyp kór» dep qalghan shyghar. Kýnine on saghat boyy rólde otyrghan, osy uaqyt ishinde osynday biyletsiz talay әperbaqandardy kórip, sharshaghan nәzik jannyng auzynan әlgi sózi shyghyp ta ketken shyghar. Sonda tek sol sózi ýshin ghana ondyrmay soqqynyng astyna alu kerek pe? Ol tipti, múnysyn ýiindegi әielin kýnde úryp jýrgendey úsaq-týiek dep sanaghan shyghar, avariyadan keyin: «Qoy, men ýige barayyn, balalarym kýtip túr. Meni jiberinder!» degen adamnan deni dúrys nәrse kýtuge bola ma?

Al bireuler ony emes, әieldi de jazagha tartu kerek dep jatyr. Ou, múny aitasyz. Anau 15 jas qazaq jigitin úiyqtap jatqanda atyp óltirgen qúnyker jauyz - Chelahty aqtap alushylar әli de kóp. Solardyng ishinde qyrshynan qiylghan jastardyng ata-analary da bar. Al eger osynday oqigha ana Resey jerinde bolyp, 15 orys balasyn bir qazaq óltirsinshi, ne esiter ediniz? Al qazaq asa keshirimshil halyq qoy. Ony da bir kýni bosatyp jiberermiz mýmkin. Men oghan tipti de tang qalmas edim.

Jaybergen Bolatov

Abai.kz