Songhy ret Týrkiya preziydenti osydan 12 jyl búryn Kairde bolghan.

Mysyrdaghy tónkeristen keyin, Týrkiyanyng odaqtasy jәne «Músylman bauyrlastar» qozghalysynyng mýshesi preziydent Múhammad Mursy qúlatylghanda, Ankara men Kair arasyndaghy qarym-qatynas úzaqqa sozylghanday kórindi. Eki el Liviya aumaghynda jýrgizgen proksiy-soghystargha deyin jetti.

Biraq sayasat sayasatpen, al ekonomika qarym-qatynasty qalypqa keltiru qajettigin talap etip, mysyrlyq jәne týrkiyalyq isteblishmentterdi oghan kýshtep iytermeledi. Eki el arasyndaghy tauar ainalymy údayy ósip, býgingi kýnge deyin 5 milliard dollargha jetti. Al birneshe úzaq merzimdi kelisimsharttardyng qoldanylu merzimining ayaqtaluyna baylanysty Týrkiya Egiypetke súiytylghan tabighy gazdy jetkizu ýshin jii jýginedi.

Erdoghan Kair sayasatynyng ózgeruin qúptap qana qoymay, oghan kómek qolyn sozugha dayyn. Áriyne, ózine paydasyz emes. Onyng ýstine Mysyrda da Ankaramen, sonyng ishinde arnayy qyzmettermen, eng bastysy armiyamen tyghyz baylanysty biznes-elitamen yntymaqtastyqty qayta jandandyrudy jaqtaytyndar sany arta týsti. Olargha týrik biznesmenderining Mysyrda júmys kýshining qúny salystyrmaly týrde tómen, al jergilikti funt әlsiz bolghandyqtan, óndiristing bir bóligin tehnoparkter men arnayy ekonomikalyq aimaqtar qúra otyryp, osy jerde damytugha bolady degen iydeyasy óte tartymdy bolyp kórindi.

Eng bastysy, Kairde olar ýshin grektik emes, Jerorta tenizindegi teniz shekarasyn demarkasiyalaudyng týrik núsqasyn qoldau tiyimdi ekenin týsindi, sebebi ol mysyrlyqtargha birqatar parametrler boyynsha әldeqayda tiyimdi. Jәne songhy jaghday, eki el arasyndaghy konfrontasiyadan aralyq kezenderden ótip, birden strategiyalyq әriptestikke ótu ýshin sheshushi jaghday boldy.

Búl preziydent dengeyindegi joghary dengeydegi strategiyalyq kenesting qyzmetin janartu turaly Erdoghan men as-Sisiyde qol qoyylghan deklarasiyada kórinis tapqan. Naqty maqsat - tayau jyldary ekijaqty sauda kólemin 15 milliard dollargha deyin úlghaytu jәne Mysyrgha 3 milliard dollar týrik investisiyasyn tartu.

Kairde olar ýshin grektik emes, Jerorta tenizindegi teniz shekarasyn demarkasiyalaudyng týrik núsqasyn qoldau tiyimdirek ekenin týsindi, óitkeni ol mysyrlyqtargha birqatar parametrler boyynsha әldeqayda tiyimdi.

Taraptardyng qorghanys ónerkәsibi, gaz salasy jәne Liviyadaghy birlesken jobalar salasyndaghy yntymaqtastyq turaly niyetterin eskere otyryp, búl kórsetkishter tauar ainalymy men investisiyalar boyynsha shynayy bolyp kórinedi jәne olargha qol jetkizu ýshin Kair men Ankaradan asa kýsh-jiger talap etpeydi.

Eng bastysy - elder arasyndaghy qarym-qatynasta qolayly orta qúryldy. Ol turaly as-Sisy Erdoghanmen birlesken baspasóz konferensiyasynda bylay dep mәlimdedi: «Múnyng bәri bizding qarym-qatynastarymyzdyng jana betin ashudy bildiredi». Búl rette eki tarap ta Afrika qúrlyghyndaghy yntymaqtastyqtyng jana baghyttaryn iske qosugha dayyn ekenin atap ótti.

Búl bir ghana nәrseni bildiredi - Liviyada ghana emes, Sudan men Somaliyde de týrik-mysyr birlesken jobalary. Al búl, óz kezeginde, osy ónirdegi tengerimderding auqymdy ózgeristerin bildiredi. Ol ýshin jaghymdy jaqqa. Mysyr búrynghysynsha, Afrikadaghy da, Shyghys Jerorta tenizindegi de Týrkiyanyng belsendiligine qarsy qalqan rólinen bas tartyp, Afiny men Ámirlikter bizding jyldam ózgerip jatqan әlemimizde jana jol izdeude.
Palestina taqyryby boyynsha. Eki el basshylarynyng dauysty mәlimdemeleri bolghan joq. Búl dúrys nәrse.

Erdoghan Kair sayasatynyng ózgeruin qúptap qana qoymay, oghan kómek qolyn sozugha da dayyn. Áriyne, ózime paydasyz emes. Biraq búl týrik preziydenti men Ankaranyng syrtqy sayasatynyng ózine tәn «fishkasyna» ainaldy.

Tayau Shyghys BAQ Erdoghannyng saparyna týsinik bere otyryp, Palestina problemasyna, yaghny Gaza sektoryna basa nazar audardy. Biraq dәl osy taqyryp boyynsha eki el basshylarynyng dauysty mәlimdemeleri bolghan joq. Búl dúrys nәrse. Dýniyeni shayqau - onay is emes. Al osy mәsele boyynsha naqty júmys tynyshtyq pen shoghyrlanudy talap etedi.

Abai.kz