Júma, 20 Qyrkýiek 2024
Biylik 1633 0 pikir 17 Mamyr, 2024 saghat 05:25

Himiya ónerkәsibi: jana keshen qazaqstandyq óndiristi әlemdik naryqqa shygharmaq

Mamyr aiynda «EvroHiym» CNCEC qytaylyq seriktesimen Janatasta himiyalyq keshendi jobalau, salu jәne paydalanugha beru turaly kelisimshartqa qol qoydy. Búl aimaqtaghy ekonomikalyq jәne әleumettik jaghdaygha aitarlyqtay әser etedi dep boljanyp otyr, dep habarlaydy Zakon.kz.

Jambyl oblysyndaghy Janatas monoqalasy úzaq jyl boyy kóptegen eldi miyneraldy tynaytqyshqa qajetti shiykizat – fosforittermen qamtamasyz etti. Alayda Kenes ókimeti ydyraghan song qala qúldyrap ketti. Shaghyn shahardyng bolashaghy joq siyaqty. Biraq jana investordyng keluimen jaghday ózgerdi.

12 jyldyq qyzmetinde «EuroHiym» kompaniyasy aimaqtyng budjetin 27 million dollar әleumettik audarymdarmen tolyqtyrdy. Ekonomisterding boljamynsha, 2037 jylgha qaray jarna 40 million dollargha artady. «EvroHiym» investisiyasy arqyly Janatastaghy joldar men kópirler, әleumettik nysandar men túrghyn ýiler jóndeldi. Endi kólik jelisin damytu: jana temirjol jelisin salu jәne Janatas pen Shymkentti baylanystyratyn joldy qayta qúru kózdelip otyr.

Qúrylys keshenining ereksheligi, auqymdy investisiyalarda ghana emes, sonymen qatar ónerkәsiptik salany damytudaghy strategiyalyq rólinde. Sarapshylar búl elding ekonomikasyna ong әser etedi dep sanaydy. Qarjy sarapshysy Rasul Rysmambetov kompaniya qazaqstandyq himiya ónerkәsibining negizgi jobasyna ainalady dep sanaydy. Óitkeni, óndirushi otandyq auyl sharuashylyghy naryghyn joghary sapaly tynaytqyshtarymen qamtamasyz etuge mýmkindik beredi jәne Qazaqstandy múnday ónimderding tanymal eksporttaushysyna ainaldyrady.

«EvroHiym» joba jyl sayyn elding JIÓ-ning kem degende eki milliard dollar әkeledi degen senimde. Búl rette, Jambyl oblysyna kәsiporynnan jylyna 30 mlrd tenge salyq týrindegi týsim týsedi.

Aldynghy jyldary «EvroHiym» jýzege asyrghan investisiyalardyng jalpy kólemi qazirding ózinde júmys istep túrghan tau-ken kesheninde, sonday-aq jana himiya kesheni qúrylysyna bir milliard dollardan astam investisiya saludy josparlap otyr. «EvroHimnin» seriktesi-Qytay últtyq himiya injeneriya korporasiyasy (CNCEC) - ónerkәsiptik injeneriyanyng ozyq әlemdik tehnologiyalaryn mengergen jәne múnay-himiya ónerkәsibi kәsiporyndaryn saluda mol tәjiriybesi bar. Sondyqtan búl zamanauy әri joghary tehnologiyaly keshen bolmaq.

Jyl sayyn «EvroHiym» jana kәsiporny million tonnadan astam miyneraldy tynaytqysh pen ilespe ónerkәsiptik ónimder shygharudy josparlap otyr. Álemde eshqanday kәsiporyn óndiris auqymy boyynsha bәsekelese almaydy.

«Qazaqstan – EvroHiym» ýshin Ortalyq Aziya naryghyndaghy manyzdy jәne investor retinde eng tartymdy el ekenin atap ótti. Jana keshenning tynaytqyshtary elding auyl sharuashylyghyn damytuda jәne eksporttyq әleuetin damytuda manyzdy ról atqarady dep kýtemiz. Bizding distribusiya jelisi jәne bizding júmys prinsiypi «Kenishten fermagha» júmys prinsiypi fermerlerge joghary sapaly tynaytqyshtargha qol jetkizudi qamtamasyz etetin Qazaqstannyng auyl sharuashylyghy ónimderin óndiru kólemin arttyrugha yqpal etedi», - dedi kelisimshartqa qol qong rәsiminde «EvroHiym» basshysy Oleg Shiryaev.

Aymaqqa kompaniyanyng kelgenine kóp bolmaghany kónilge quanysh syilaydy. «EvroHiym» Qazaqstan naryghynda 12 jyldan astam uaqyt bar jәne Janatastaghy salynatyn jana qúrylys kesheni alghashqy auqymdy joba emes. Búghan deyin kompaniya tiyimdi ónerkәsiptik saraptamanyng arqasynda әrtýrli elderde zamanauy óndiristi engizdi. Kompaniya kәsiporyndary Resey men Qazaqstanda ghana emes, basqa qúrlyqta júmys isteydi, mysaly, Braziliyada kompaniya joghary tehnologiyalyq ónerkәsiptik klasterdi iske qosty. Songhy 10 jyl ishinde әlemning týrli elinde ózining óndirisin damytugha arnalghan «EvroHimnin» jalpy investisiyasy 11 milliard dollardan asady.
«EvroHiym» tereng taldau, ónerkәsiptik jәne injenerlik saraptama arqyly úzaq merzimdi investor retinde barlyq jobamen júmys isteydi. Búl Janatastaghy jana kombinattyng tabysyna kepil.

«Búl óte manyzdy joba, ýlken memlekettik strategiyanyng bir bóligi. Biz ony EvroHim jәne Qytay seriktesterimen jýzege asyramyz. Búl Euraziyalyq yntymaqtastyqtyng ýzdik ýlgisi. Biz qazirding ózinde osy jobany iske asyrudyng alghashqy kezenderin kórdik – tau-ken kesheni, qazirding ózinde kýkirt qyshqylynyng óndirisining negizi qalandy. Býgin biz iri tynaytqysh kәsipornyn salu turaly manyzdy qújatqa qol qoydyq. Aymaqtyq azyq-týlik qauipsizdigi ýshin búl óte ýlken oqigha», - dedi Qazaqstan Respublikasynyng Ónerkәsip jәne qúrylys ministri Qanat Sharlapaev.

Qazaqstan osynday manyzdy investorlyq serikteske mýddedi dep sanaydy sayasattanushy, «Kemel arna» QQ diyrektory Zamir Qarajanov. Salagha investisiya tartu ghana emes, joghary tehnologiyalardy beru manyzdy. Onyng aituynsha, «EvroHiym» - búl Qazaqstandaghy óndiristik bazany keneytip qana qoymay, ony joghary tehnologiyalyq jolda salanyng damuyna negizdelgen zamanauy tendensiyalar negizinde jasaydy.

Sarapshy «EvroHimnin» investisiyasy Astananyng úzaq merzimdi mýddelerine say ekenin aitady. Múnday jobalar elding ekonomikasyn әrtaraptandyrugha jәne qosylghan qúny joghary ónimderdi kóbirek shygharugha mýmkindik beredi.

«Kompaniya elding ontýstiginde fosfattar óndirumen ghana emes, sonymen qatar tynaytqyshtardy shygharumen ainalysady. Qazaqstan tynaytqyshtar óndirisindegi bastapqy shiykizat - sary fosfor jetkizude әlemde ekinshi orynda. Dayyn tynaytqyshtardy eksporttau boyynsha 31-oryndamyz. QR tynaytqysh eksportyn arttyru arqyly azaytugha bolady. Sonymen qatar, «EvroHiym» әlemdik naryqta joghary súranysqa ie premium klasty ónimder óndiredi», - deydi Qarajanov.

Zamir Qarajanov bizding memleket valutalyq kiristing shyghynyn azayta alady dep sanaydy: 2022 jyly tynaytqysh 261 million dollargha importtalady, eksport tek 200 million dollar. Búl ózgerui mýmkin. Búghan qosa, kýkirt qyshqyly zauytynyng óndirisi mindetti týrde súranysqa ie bolady, óitkeni 2023 jyly «QazAtomÓnerkәsip» kýkirt qyshqylynyng jetispeushiligine baylanysty uran óndirisin azaytugha mәjbýr boldy.

«EvroHiym»-әlemdegi azot, fosfat jәne kaliy tynaytqyshtaryn óndiretin әlemdegi bes elding biri. Ol ónimderin 100-den astam elge jóneltedi. Songhy bes jylda kompaniya reseylik auyl sharuashylyghyna 13 million tonnadan astam tynaytqysh jetkizdi. Endi óndiris bazasyn keneyte otyryp, ol jetkizilimderdi kóbeytui mýmkin. Sonymen qatar, kәsiporynda ashylatyn 2400-den astam júmys ornynda jergilikti túrghyndar júmys istey alady.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2388