Barlyq jerde songhy qonyrau soghylyp, oqu jyly ayaqtalyp jatyr. Osyghan oray, belgili jurnalist-jazushy Qayym-Múnar Tabeev «Ministrding búiryghy nege oryndalmaydy?» dep, qoghamgha saual tastady.

Oqu-aghartu ministri Ghany Beysembaev sәuir aiynda mektep bitirushi týlekterding qauipsizdigin jәne emtihandargha sapaly dayyndyghyn qamtamasyz etu maqsatynda aqsha jinaugha, saltanatty is-sharalar men banketter úiymdastyrugha jәne qymbat avtomobilidermen qydyrystaugha tyiym salynatany turaly eskertkeni esterinizde bolar.

«Oqu jylyn ayaqtaudy sapaly úiymdastyru jәne qauipsizdik sharalaryn saqtau boyynsha ónirlik bilim basqarmalarynyng basshylaryna derbes jauapkershilik jýkteymin», - dep nygharlap qoydy ministr. Jón-aq. Alayda, bas pedagogtyng búl búiryghyn ónirlerdegi bilim basqarmalarynyng basshylary, mektep diyrektorlary jýre tyndaytyn sekildi. Nege? Sebebin aitayyq», - deydi Qayym-Múnar Tabeev.

Kópten kýtken songhy qonyrau soghyla salysymen, taghy bir qyzu nauqan bastalyp ketti. Ol – mektep bitirushilerding «qoshtasu keshine» dayyndyq. Bizding oiymyzsha, oqushy jastar aldaghy asa jauapty memlekettik emtihandar men ÚBT-gha alansyz dayyndaluy kerek edi. Biraq, olay bolmay túr. Qyzyq ansaghan ata-analar da, jelikken úl-qyzdar da emtihangha dayyndyqty jinap qoyyp, toy qamymen qapylyp jatyr.

Armandary – arqyraghan limuzinmen qydyryp, jarqyraghan qymbat meyramhanalarda tang atqansha dumandatu. Qazirding ózinde qymbat kóilek tiktirip, fotosuretke týsu, viydeo jasau, múghalimderge gýl men qymbat syilyq satyp alu ýshin jantalas, jarysqa týsu qyzu jýrip jatyr.

Biyl mektepti 186 000 týlek bitiredi eken. Sonyng ishinde Almaty qalasynda 16 myngha juyq jasóspirim bar.

Basqa jerde qaydam, Almaty qalasynda «Qazaqtyng toyy bitpesin!» degen úran mektep bitirushiler arasynda órship túr. 20 kisilik bir limuzinning bir saghaty 30 myng tengeden bastalatyny, elitaly meyramhanalardaghy bir orynnyng baghasy 50 myng tenge ekendigi olargha bóget emes. Bir oqushygha júmsalghan shyghynnyng orta esebi 300 myng tengege jetip jyghylady. Baylardyng erke totaylary júmsaghan qarajat odan da asyp týsedi. Onyng ýstine, estelik syilyqqa altyn saqinany mensinbey, brilliant súrap otyrghan klass jetekshiler de bar degendi estip qalyp jýrmiz. Balamyzgha kesiri tiyip ketpesin dep qauiptengen ata-analar ony ashyp aitugha jasqanady.

Áriyne, ómirde bir-aq ret bolatyn mekteppen qoshtasu sәtin este qalarlyqtay qyzyqty ótkizuge qarsy emespiz. Biraq, sonshalyqty danghazalyqqa úrynugha bola ma? Jaghdayy jaqsy auqatty otbasylar ýshin búl aityp otyrghandarymyz problema emes shyghar. Dey túra, qaryzdanyp-qaughalanyp «Elden qalmasyn, dostary tabalamasyn!» dep, balalarynyng degenine amalsyz kónuge mәjýbir bolyp otyrghandar az emes.

Mysaly, qaladaghy ýlken mektep-gimnaziyanyng tórt oqushysy ata-anasy aqsha taba almaghandyqtan, toy dastarhanyna qatysa almaytynyn bilemiz. Al, olardyng erteng ishtey qorlanyp, birdenege úshyramasyna kim kepil? Mektep týlekterining ýlken ómirge qanat qaghar sәtindegi taghdyryna ayausyz syna qaghuymyz oryndy ma?

Meni qatty oilantatyny, osy ysyrapshyldyqqa, danghazalyqqa jol bermeu turaly ministrding tapsyrmasy jergilikti bilim salasynyng ókilderine nege ótpey otyr? Manghystauda conghy qonyrauda bolghan mektep bitirushilerding soyqan tóbelesi neni bildiredi?

«Biz attestat bergennen keyin mektep bitirushiler men ata-analardyng is-әreketine jauap bermeymiz» deydi jauapty shendiler. Mektep basshylarynyng da aitary osy.

Bilimuizshe, jergilikti jerdegi bilim salasynyng basshylary tikeley әkimge ghana baghynady. Olardyng ministrding tapsyrmasyn jýre tyndauynyng salqyny osynda jatqan bolu kerek.

Al, sonda ministr ne ýshin, kim ýshin búiryq shyghardy?

Abai.kz