Jeksenbi, 24 Qarasha 2024
Janalyqtar 3300 0 pikir 6 Aqpan, 2014 saghat 08:23

Núrlan Alban: Qazirgi jastar qiyndyqqa tózgisi kelmeydi

- Núrlan myrza, Alban degen laqap teginiz bolsa da onyn  jauapkershiligin arqalap jýru onay emes bolar, sirә...

- «Bir qúmalaq bir qaryn maydy shiritedi» degen ghoy. Býtin bir ru men asyl әruaq Alban atamnyng atyna kir  keltirgim kelmeydi.  Sondyqtan  búl atau namysty qoldan bermeu maqsatynda  ózimdi qamshylap, әrkez algha  úmtylugha qúlshynys beredi. Eger ózim jýrgen sahna túrghysynan aitar bolsam, qolymnan kelgenshe elime  adal qyzmet etuge  tyrysyp baghudamyn.

- Júrt әdemi qyzdardan túratyn  top qúryp jatqanda  sizding әjeler ansamblin qúryp, tyndarmandy qarttardyng ónerine tәnti etip jýrgeniniz tandanys tudyratyn qúbylys siyaqty?

- Menin  әjelerimning óner men qatar ómirimde de alatyn orny erekshe. Sebebi- ózime tileules on eki anam bar. Qinalghanymda  Allagha minәjat etip, әr isime  sәttilik tileytin solardyng aq batasymen kógerip kelemin. Sondyqtan kóp anasy bar baqytty qazaq- jalghyz men bolarmyn.

- Siz halyq әnderin «folk-rok» janrymen jetkizip jýrgen әnshisiz ghoy. Áytse de bizding tyndarmannyng basym kópshiligining qarapayym pop muzykagha jaqyndyghyn eskersek, Núrlan Albannyng tyndaushysy kimder dey alasyz?

- Núrlan myrza, Alban degen laqap teginiz bolsa da onyn  jauapkershiligin arqalap jýru onay emes bolar, sirә...

- «Bir qúmalaq bir qaryn maydy shiritedi» degen ghoy. Býtin bir ru men asyl әruaq Alban atamnyng atyna kir  keltirgim kelmeydi.  Sondyqtan  búl atau namysty qoldan bermeu maqsatynda  ózimdi qamshylap, әrkez algha  úmtylugha qúlshynys beredi. Eger ózim jýrgen sahna túrghysynan aitar bolsam, qolymnan kelgenshe elime  adal qyzmet etuge  tyrysyp baghudamyn.

- Júrt әdemi qyzdardan túratyn  top qúryp jatqanda  sizding әjeler ansamblin qúryp, tyndarmandy qarttardyng ónerine tәnti etip jýrgeniniz tandanys tudyratyn qúbylys siyaqty?

- Menin  әjelerimning óner men qatar ómirimde de alatyn orny erekshe. Sebebi- ózime tileules on eki anam bar. Qinalghanymda  Allagha minәjat etip, әr isime  sәttilik tileytin solardyng aq batasymen kógerip kelemin. Sondyqtan kóp anasy bar baqytty qazaq- jalghyz men bolarmyn.

- Siz halyq әnderin «folk-rok» janrymen jetkizip jýrgen әnshisiz ghoy. Áytse de bizding tyndarmannyng basym kópshiligining qarapayym pop muzykagha jaqyndyghyn eskersek, Núrlan Albannyng tyndaushysy kimder dey alasyz?

- Áriyne «pop» stiyli qúlaqqa jenil tiyedi. Al men alyp jýrgen «etno-poptyn» etnikalyq ýndestigi men әuezdiligining ózindik  ereksheligi bar. Sol sebepti men salghan әnderdi júrttyng bәri qabyldaydy dep oilamaymyn.  Óitkeni mening tyndarmandarym bozbala men boyjetkender  ne bolmasa otyzdaghy jigitter men kelinshekter emes, eludi ensergen analarymyz ben әkelerimiz, әjelerimiz ben atalarymyz.

- Bayaghyda úzaq jyl memleket tizginin ústaghan  bir basshy: «Óner adamdary bizding emes, biz óner adamdarynyng qolynan sýngimiz kerek» degen eken. Al bizding elde búl jaghday kerisinshe kórinis tauyp otyrghan joq pa?

- Men búl mәselege bola joghary biylikte otyrghan agha- әpkelerimizge renish aitudan aulaqpyn.  Zamanyng tazy bolsa tazy bolyp shal degendey, uaqyttyng talaby solay mәjbýrlep otyrghan shyghar. Biraq  solay boldy eken dep, ónerde jýrgen jandardyng baghasyn tómendetuding qajeti joq. Býgingi kýni qalay kiyinip, qanday әn aitamyz desek te erik ózimizde. Ótkenmen salystyrghanda býgingi kýnimizge  shýkirshilik etemin.

- Alayda enbegi elenbey ómirden ótip jatqan óner ókilderining ómirin  qayda qoymaqsyz?

- Áriyne,  agha buyn kózi tirisinde qúrmetke bólenip jatsa, jastardyng olardy ýlgi tútatyny jasyryn emes. Mәselen, men ústazdyq etetin  Jýsipbek Elebekov atyndaghy óner studiyasynda sahna men ústazdyqtyng jýgin arqalap kele jatqan agha- apalarymyz bar.  Qúrmanghazy atyndaghy Últtyq konservatoriya men Temirbek  Jýrgenov atyndaghy óner akademiyasynyng tabanyn tozdyryp jýrgen óner iyeleri qanshama. Solardyn  kiyeli sahnany qoyyp, ústazdyq etetin bilim ordalarynyng ózinde alghan  ataqtary da joq.  Alayda, bitke ókpeledim dep tonymyzdy otqa tastaytyn emes qoy. Bar bilgenderin keyingi tolqyngha ýiretip, qoghamgha qolghabys bolyp jýr.

- Osydan bolsa kerek,  el arasynda « halyq әrtisteri de toyda qanghyp jýr» degen mәtel qalyptasty ghoy...

- Búghan kelispeymin. Sebebi qazaqtyng toy dumany әnshi, jyrshysyz ótpegen. Óitkeni halyqqa jaqyn jýru adamshylyqtyng belgisi. Memleketten qarjylay qoldau kórmese de, bizding әnshiler jalgha alu baghasy qasqaldaqtyng qanynday ortalyq sarayda konsert berip halyqty әn jyryna bólep keledi.

- Óner adamdary osylaysha kýiki tirlikpen konsertin әreng ótkizip jýrgende,   Astanadan ashylghan opera men balet teatryn nege sonsha jarylqay beredi dep oilamaysyz ba?

- Opera men balet Europadan kelgen ónerding týri bolsa da, bizding qazaq olardy jetik mengergenin dәleldep berdi. Sondyqtan әlem sahnasyna qol soqtyryp jýrgen  Mayra Múhametova, Núrjamal Ýsenbaeva, Jәmila Baspaqova, Ayman Músahodjaevaday tuma talanttarymyz túrghanda ol teatrdyng bolashaghynan ýlken ýmit kýtuge bolady.

- Alayda sol bolashaqty qalyptastyratyn ónerli jastardyng deni óz ishimizden  qoldau tappaghan song  múhit asyp ketip jatqan  joq pa? Qaryny ash balany qamap ústap syrnay tartqyza almaysyz ghoy?

- Bizding memleketting jarytyp jalaqy tóleuge shama sharqy jetpeydi. Óitkeni tәuelsizdigimizdi kýni keshe ghana alghan jas elmiz. Shetelde óner kórsetip jýrgen qazaqtar ýlde men býldege oranyp jýr degenge senbeymin. Sondyqtan shydamdylyq tanytu qajet. Bir bayqaghanym Býgin diplom alsa, erteng kýn baspana da, ataq ta bolsa eken dep túrady. Qanday dýniyning bolsyn basy ashy bolsa, sony tәtti bolady demey me?  Qiyndyqsyz ómirding qyzyghy da joq. Basqasy qaydam, óz basym solay payymdaymyn.

- Dese de keni men jeri baytaq  barsha qazaqtyng sybaghasyn sanauly alpauyttardyng sarqyp iship jatqanyn qayda qoyamyz? Adam balasyna qarynnyng qamy ýshin qyzmet isteu qalypty jaghday desek te, tilimdey jer men baspana ýshin jankeshti tirlikpen kýn keshu әdiletti me?

- Múnay-gaz salasyna kónil bóluge shasham jetpeydi. Men tek ónerding qaynaghan ortasynda jýrgen adammyn.  Sondyqtan búl qazaqtyng qamyna bolysamyn dep jýrgenderding ar úyatyna qatysty mәsele. Olardyng da  mening әnim jayly bas auyrtpasy anyq…

- Áytse de barlyghy birimen biri úshtasatyn dýnie ghoy. Myna túrghan týrikter bir ghana turistik industriyasynyng arqasynda múqym elge teleserialdaryn tamashalatyp, әnderin tyndatyp qoyghan joq pa?

- Men búl arada taghyda shýkirshilik etudi algha tartamyn. Kýni keshe ózimizde dayyn kadrlar bolmaghandyqtan, sheteldik mamandar men investorlardy kirgizip alghanymyz ras.  Alayda,  bilikti azamattar qalyptassa óz dýniyemizge ózimizding qojalyq etetin kýn de tuar. «Kóringen taudyng alystyghy joq» degen. Oghan bola qyzbalyqpen bir- birimizge oq boratudyng qajeti joq dep oilaymyn.

- Býginde bas jarylyp, kóz shyghyp jatqan uaqytta keshegi  Býrkit pen Úzaq batyrday, Jәmenke sheshendey úl tudyrghan albannyng arasynan algha shyghar azamattar nege boy kórsetpey otyr?

- Siz aityp otyrghanday qay qazaqtyng basy jarylyp jatyr eken...

- Mәselen,  halyqqa oq atylghan Janaózen mәselesi men qazasy qúpiya qalghan Altynbek pen Zamanbektey arystardyng әruaghyn aitam?

- Ol ishki sayasatymyzdyng enshisindegi mәsele ghoy. Eger myqty sayasatker bolsam, oiymdy ashyq ortagha salar edim. Mening bar aitarym da, kókseytinim de- qazaqtyng óneri.  Áytse de ol kisilerding júmbaq qazasynyng syryn erteng kýn uaqyt ózi dәleldep berer. Qapylysta qaza bolghan sol aghalarymyzgha haq taghala júmaqtan oryn nәsip etsin deymin.

Ángimelesken Dinar KAMILOVA

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1491
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3257
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5555