nemese shyrayly shaharda jer jetispeydi degenge kim senedi?!

Millioner qalanyng million mәselesi bar ekeni dausyz. Sonyng eng bastysy – jer mәselesi der edik. Egemen elimizding ýshinshi iri megapoliysi – Shymkent shaharynyng qazirgi aumaghy 117 myng shaqyrymdy qúraydy. Múny – Tәuelsiz Memleketter Dostastyghynyng kóptegen qalalarynda kezdespeytin qúbylysqa balauymyzgha bolady.  

Qalalyq sәulet, qala qúrylysy jәne jer qatynastary basqarmasynyng basshysy Núrbol Ábdirahmanúly Jýnisbekovting mәlimdeuinshe, býginde 183 myng adam ýiirgelik jer alu kezeginde túr. Eng songhy ret 2002 jyly kezekke túrghan azamattargha 2008 jyly «Dostyq» shaghynaudanynan jer telimi ýlestirilgen. Mine, sodan keyin «Jer beruge maratoriy jariyalanghan», «Infraqúrylym júmystaryn jýrgizip bolghannan keyin jer telimderin ýlestiretin bolamyz», taghy basqa syltaularmen birde-bir adamgha tegin jer telimi berilmey keledi.

Qalanyng jana Bas josparyna sәikes 15 gektar jerdegi 2500-ge juyq jer telimin memleket múqtajdyghyna alu kózdelgen. Búghan qosa-qabat Qazaqstan Parlamentinde «Egemen elimizdegi ýsh megapoliste jer kezegin alyp tastau turaly» Zang jobasy qaralyp jatqan kórinedi. Múny qalay týsinuge bolady?!

Jer dauy – Shymkentting mәngilik sheshimin tappaytyn mәselesine ainalghan. Mәselen, mening ózim  2007 jyldyng jeltoqsan aiynda qalalyq әkimdikke baryp, Qazaqstan Respublikasynyng azamaty retinde ózimning konstitusiyalyq qúqyghymdy paydalanyp, tegin jer alu kezegine túrghanmyn. Bir teksertkenimde alghashqy 50 myng adamnyng arasynda bolghanmyn. Taghy bir teksertkenimde 50 myng adamnan tysqary shyghyp qalyppyn. Osylaysha biyliktegilerge degen senimim joghalghandyqtan, keyinnen kezekti tekserudi mýlde jinastyryp qoyghanmyn.

Býginde Shymkentte tegin jer joq degenge әkimderden basqa eshkimdi sendire almaysyzdar. Qala, audan әkimdikterindegilerden jer súrasan: «Jer joq», - dep auyzdaryn qu shóppen sýrtedi. Biraq, jer satyp alyp, ýy salyp jatqan adamdardyng qarasy kýn ótken sayyn kóbeye týsude. Mәselen,  Bozaryq jaqtan ýy salu ýshin jer satyp alghan qandastarymyzdan súrasan: «Búl jerdi 10 million tengege aldym», - degendi aitady.

Shyrayly shaharda basshylyq qyzmet atqarghan kezinde әkimder ózderining iyeligindegi jerlerin tamyr-tanystary arqyly bólshektep satyp otyrghan joq pa eken, ony kim bilsin?! Mine, osylardyng bәrin egjey-tegjeyli zerttep-zerdeleytin, tergep-tekseretin Ýkimet, Sybaylas jemqorlyqqa qarsy is-qimyl agenttigi nelikten dәrmensizdik kórsetip otyrghany týsiniksiz. Álde, olar ýshin 183 myng adamnyng taghdyry oiynshyq pa eken?!

Ábdisattar Álip,

jurnalist, aqyn, audarmashy, Qazaqstan Jurnalister jәne Halyqaralyq Jazushylar odaqtarynyng mýshesi.

Shymkentt qalasy.

Abai.kz