Aytys bizding jurfakqa seksen beste, qayta qúrumen birge keldi. Ayaq astynan aspannan týskendey bolghan búl «baqytqa» alghashynda abdyrap qalghanymyz ras. Jazba aqyndary jyrtylyp airylatyn jurfaktan aitys alamanyna atoylap shyghatyndar da onay tabyldy. Tipti, suyryp salmay-aq qaghazgha jazghandy oqyp beretinder de kórinip qaldy.

«Aytys degen ór óner, esil óner,
Aytys dese bel buyp, sheshinedi el,
Suyryp salmay qaghazgha qarap aitqan,
Úrpaghyndy babalar keshire gór!» degen shumaq ta sol kezde shyqqan.

Jurfaktyng dәlizinde jan alysyp, jan berisken aitys bolyp jatqan kezde Tabyldy Almaniyada әskerde jýrgen. Degenmen búl dodanyng qyzyqtary «avia» markaly hattarmen әskerdegi jankýier bizderge de jetip jatatyn. Jerlesi Svetqaly aitysqa týskeli jatqanyn estigen Tabyldy «brat» retinde bylay dep hat jazady ghoy.

«Aytysta aqyn ozbas pa,
Tughannan keyin Aday bop.
Jenip bir shyqsan, sóz basqa,
Jenilip qalsan, «ne day bog!..»

Kóp úzamay ózi de elge oraldy. Alghashqy әri songhy aitysyna kuә bolyp edim.

...Sol seksen altynyng kóktemi. Qalalyq studentter aitysy mәrege tayap qalghan kez bolatyn. Dosymyz qarsylastaryn qoghaday japyryp aqtyq syngha shyqty. Qarsylasy da belgili. Orta boyly, aryqsha kelgen bozbala – aityskerden góri әnshige kóbirek úqsaytynday. Jәne de aqyndyqqa ýsh qaynasa sorpasy qosylmaytyn «poliytehtan» kórinedi ózi. Bir qyzyghy, bayaghynyng sal-serilerindey qasynda әnshisi bar, aqyny bar, bir qauym el jýr. Aytystyng aqtangeri – Bayanghaly aqyn da janaghy «syrbazdyn» komandasynda. Tabyldyng manayynda tórt-bes ashqúrsaq studentter ghanamyz. Qalay dese de dosymyz jeniske jetedi degen senim bar. Oljas aqynnyng da «poliytehtan» shyqqanyn estigenbiz. Alayda ol – Oljas qoy! Al, mynau...

...Aytys ә degennen eki jaqtyng bir-birine tókpeli jyr seldetuinen bastaldy. «Poltehymyz» kýmis jyrdy «kýldir, kýldir kisinetip», keremet dauysymen shyrqap kep jibergende jinalghandar Ámire tirilip kelgendey kýy keshkeni anyq. Aytysyp jatyr ma, әlde, biz bilmeytin bir jyraudyng jyryna susyndatyp jatyr ma, ol jaghyn ajyratu qiyn endi. Tabyldy da saspady. Qonyr dausymen ózining mirding oghynday ótkir ólenderin qarsy qoyyp jatty. Teketires úzaqqa sozyldy. Sәl ýzilis jasalyp, onyng qayta jalghasqany, sol kezde әlgi әnshi-aqynnyng janyndaghy aqylshylarynyng kishigirim kenes ótkizgeni de este qalypty. Áyteuir, ekeui de bir-birin ala almady. Bas jýlde ekeuine de teng búiyrdy. Múnday ghajayyp aitys sol kezdegi televiziya basshylarynyng da qúlaghyna shalynyp, az uaqyttan song qos aityskerdi studiyagha shaqyryp, sóz sayysyn arnayy jazyp aldy. Keyin sol týsirilimdi televiziya múraghatynan izdep kórgenmin. Tabylmady. Áli de izdeymin. Tabyluy tiyis!

Taghdyr degen qyzyq qoy. Sol eki studentti arada jyldar ótken song qazaq halqy «jyrau» dep atady. Ekeui de el auzynan týspeytin erekshe daryn ekendikterin dәleldedi. Biri – bizding dosymyz, qazaqtyng túnghysh bard әnshisi Tabyldy Dosymov edi. Ekinshisi – ghasyrlar qoynauynan jetken jyraulyq dәstýrding múrageri, qogham qayratkeri Bekbolat Tileuhanov bolatyn...

Arman Sqabylúlynyng esteligi

Abai.kz