Senator: "Uaqyt ótedi, jas mamandar auyldan ketedi!"
Senator Núrtóre Jýsip 2009 jyldan beri júmys istep túrghan "Diplommen – auylgha" baghdarlamasyn jan-jaqty taldaudy úsyndy. Onyng aituynsha, auyldyq jerlerdegi kadr tapshylyghyn sheshuge baghdarlama tiyimdi boldy ma degen súraq bar, dep habarlaydy inbusiness.kz sayty.
"Qazaqstanda 2009 jyldan beri "Diplommen – auylgha" memlekettik baghdarlamasy jýzege asyrylyp keledi. Baghdarlama densaulyq saqtau, bilim beru, әleumettik qorghau, mәdeniyet, sport, agroónerkәsiptik keshen, sonday-aq jergilikti memlekettik basqaru organdaryna diplomdy mamandardy tartudy kózdeydi. 2025 jyly auylgha jiberiletin mamandargha budjettik kreditterge 25 mlrd tenge qarastyrylghan. "Diplommen – auylgha" baghdarlamasyna qatysushylargha 100 AEK mólsherinde birjolghy kóterme jәrdemaqy, túrghyn ýy satyp alugha nemese salugha 2 mynnan 2,5 myngha deyingi AEK kórsetkishte 15 jylgha nesie beriledi jәne mindetti shart auyldyq jerde keminde 3 jyl júmys isteu kerek", – dedi senator.
Núrtóre Jýsip keltirgen derekterge sýiensek, 2009-2024 jyldar aralyghynda 114 mynnan astam maman 23,6 mlrd tengege jәrdemaqy alghan.
"52 myngha juyq maman 189,5 mlrd tenge kóleminde budjettik kreditterdi paydalanghan. Songhy ýsh jylda mindettemelerin oryndamaghan 166 adam, jalpy somasy – 784,2 mln tenge. Memleket qarajat bólip keledi, biraq auyldyq jerlerdegi kadr tapshylyghyn sheshuge baghdarlama tiyimdi boldy ma degen súraq bar. Býginde halyqtyng 37 payyzy, yaghny 4 mln-gha juyq adam auylda túrady. Tek Soltýstik Qazaqstan oblysynyng ózinde 2025-2027 jyldar aralyghynda kadrdyng qajettiligi 3043 avdamdy qúraydy. 114 myng adam kóterme aqy alghanymen, tek 52 myny ghana túrghyn ýimen qamtamasyz etilgen", – dep atap ótti ol.
Senat deputaty auylda qansha mamannyng túraqtap qalghany boyynsha naqty kórsetkishter ashyq emes ekenin jetkizdi.
"Aqshany alady, qaltagha salady. Uaqyt ótedi, auyldan ketedi. Jәrdemaqylar mamandy tartugha kómektesedi, biraq túraqty qamtugha jetkilikti motivasiya bermeydi. Baghdarlamagha qatysushylardyng ómir sýru sapasy, jalaqysy, әleumettik infraqúrylymdargha qoljetimdiligine qatysty tolyqqandy taldau joq. (...) Baghdarlama manyzdy bolghanymen, ony iske asyruda birqatar jýieli mәseleler bar. Birinshi – birjolghy tólem alghanyna qaramastan, jas maman auyldaghy júmysty úzaqmerzimdi strategiya emes, uaqytsha shara retinde qarastyrady. Nәtiyjesinde mindetti merzim ayaqtalghannan keyin, auylda qalmaydy. Ekinshi – sapaly túrghyn ýige qoljetimdilik jetkiliksiz. Ýshinshi – әkimshilik kedergiler, ónirde baghdarlama sharttary әrtýrli týsindiriledi. Ótinimder úzaq qaralady, kóp anyqtamalar súralady. Tórtinshi – ónirler arasynda qatysu dengeyi әrtýrli. Besinshi – baghdarlama monoqalalardy qamtymaydy. Onda da kadr tapshylyghy ótkir túr. Sondyqtan "Diplommen – monoqalagha" degen baghdarlamany qúru da ózekti dep esepteymiz", – dedi Nórtóre Jýsip.
Senator baghdarlamanyng әleueti joghary, biraq tiyimdiligi tómen ekenin basa aitty. Onyng sózinshe, auyldaghy infraqúrylymdy, enbek jaghdaylaryn jәne әleumettik ortany keshendi jaqsartu qajet. Sonymen qatar baghdarlamany jan-jaqty qarau da úsynylyp otyr.
Abai.kz