«Qara sózder» degen ataumen tanylghan Abay hakimning ghibratnamalarynyng ishinde «38- sózinin» orny erekshe.

Múnda, imannyng alty senimin saralauy sonyng ishinde Allanyng esim-sipatyn tanytuy da aiyryqsha. Islamnyng bes paryzyn jәne músylmangha ilim-ghylymnyng da paryz ekenin anyqtaydy.

Ári óz túsyndaghy diny ahualdy da synap-saraptaghan  әmbebap enbek. Ásirese, múnyng bәrin bir ghana mәtinge sighyzuy tipti, ghajap. Osynday auqymdylyghynan býginge deyin kóptegen abaytanushylar búl sózge arnayy taldau jasay almay keldi.

Al, mәtinning shaghataysha ýrdispen jazyluy qazirgi oqyrmannyng týsinuine auyr ekeni de anyq. Osy jaghdaydy eskere otyryp eki joldyq aforizmdik stilimen maghynasyna esh qighashtyq keltirmey «38- qara sózdi» jalpy oqyrmangha arnap tәpsirlengen. Yaghni, maghynasyna esh selkeu týsirmey, jeke atau sózderin de ózgerpey týsinikteme jasalghan.  Áriyne, búny týsinu ýshin de adamdardyng Islam dininen sauaty boluy shart.

Búl týsinikteme búghan deyin «Islam-kz» portalynda tolyq jariyalanyp oqyrman sarabynan ótti.

Kitapsha retinde jeke basyluy jalpy islamsýier qauym ýshin, әri meshit imamdaryna da qoljetimdi bolsyn degen niyet edi.

PS: Belgili abaytanushy ghalym Asan Omardyng zertteui boyynsha 38-sóz shyn mәninde, Qara sózderden keyin jazylghan jeke enbek әri GhAQLIAT TASTIQATY atauymen jazylghan degen pikirdi qoldandyq.

***

Ghúmyrymnyng jalghasy úrpaqtarym,
Senderge bir asyl sóz ghibrattadym.

Qúshtarlyghyng artady úqsang eger
Ilimdi, izgilikti – janyng sýier.

Adamdy jaratypty ghajap týrde,
Ata-anasyn ústaz bop ýiretuge.

Sóileytin, oilanatyn asylzada
Jetpek solay aqiqat astaryna.

Toq keledi jaryghan uyzynda
Erterek auyzdansa ghylymgha da.

Tanidy dýniyeni sonda ghana
Ózin de, jaratushy Allany da.

Naq bilgen osylardy joldan taymas,
Tappaghandar jartymdy adam bolmas.

Shalalar aldamshygha qúmar keler
Oqytqan, oqyghan bop bosqa jýrer.

Búdan shyqqan jarymester ózi dýrdey,
Baspaydashyl keledi, bilimge ógey.

Jarty adamda bola ma, tolyq iman?
Kemeldikke jete almas ol músylman.

Óitkeni, haqtyng joly aqiqatta,
Haq kele me, jalghanshyl shaqyrghangha?!

Kónilge haqpen birge jalghan syimas
Sondyqtan, naghyz ghylym oghan túrmas.

Ghylymnyng dýniyelik san týri bar,
Ár kim de kórip-bilip ýirene alar.

Kóp sebebin dýniyening qúbylmaly,
Haqqa qúmar jan ghana úghynady.

Ony bilmek jalghyz shart – kónildi ashyp,
Ghalym bolmaq kerek-ti Haqqa ghashyq.

Ilim degen bir aty haq Allanyn
Izgilik te ilimmen naq tapqanyn.

Áytpese, qúr ataq-danq ghylym bolmas,
Mal tabumen haq joldyng orny tolmas.

Shyn hakimdi mal, maqtan ózi tabar,
Súm ghalym ataq ýshin janyn salar.

Yntyghyp úmtylynyz aqiqatqa,
Shyn imangha bekem bop ainymasqa.

Alla bir, Onyng sózi – Qúran Kәrim,
Múhammed (s.a.u.) songhy Elshi, bergen tәlim.

Dep aittyq, sendik dedik, is bite me?
Auyzdan shyqqan jalghyz osy sózge.

Senu, senbeu adamnyng óz erkinde,
Múqtajsyz Alla onyng senbegine.

Senuding maqsaty ne, bilmek kerek,
KÁMIL IMAN deydi ony erekshelep.

Esimder men Allanyng sipatyn úq!
Eshtenege úqsamas, Dara, Úlyq!

Eng әueli, «Bar Alla», «Bastauy joq»
«Aqyry da bolmaytyn», «Jalghyzdyq» bop.

«Esh múqtajsyz» ózimen ózi ghana,
«Úqsasy joq» zattardan Jaratqangha.

Onda layyq tek Alla tabynugha,
Sipattary sebepker tanuyna.

Kiyeli esim Allanyng toqsan toghyz,
Ár birin dúgha etip oqysanyz.

Ghayyp sipat Allanyng úlylyghy,
Talap eter esti adam úghynudy.

Eng әueli «Tiri Alla» janmen emes,
Jaralghangha úqsamas, mәngi ólmes.

«Estushi» – Oghan jaqyn, alys bolmas,
Eshbir ýn jasyryn bop qalys qalmas.

«Kórushi» – kózben emes tendesi joq,
Tastýnek, úsaq meyli kórmesi joq.

«Kәlam» sipat – Allanyng sózi dep bil!
Oghan layyq bolmaghan dybys pen til.

«Bilushi» – Ilim sipat, Bir Alladan,
Qalys qalmas, qúpiya-syr jasyrynghan.

«Irada» – ne qalasa bolghan bәri,
Sheksiz biylik IYesi, Jalghyz әri.

«Qúdiret» tek Allagha jarasady,
Qanday kýsh Oghan teng bop talasady?

Joqtan bar qylatúghyn «Tәkuiyn» sipat,
Ghalamshar da, tozang da sodan shyghar.

Senimning tiregi tek Allagha iman,
Kemel Esim, Sipat ta soghan sighan.

Osyny týsingen jan Allagha qúl,
Mýsilim, tәsilim de osy dep bil!

Pendesine tәn etken kishik sipat,
Kóru, estu, sóileu, bilu...bәrin syilap.

Osylaysha key sipatyn layyqtap
Adamgha osy ómirde synaq qylghan .

Adamda bar osynsha ghajap sipat
Kemeldikke jetsin dep qylghan múrat.

Sol ýshin de tanymaq bolghan maqsat,
«Maghrifatulla» atalghan Úlyq Sipat.

Tany Allany, oilama esh kýdikti,
Shekti aqyl týgel bilmes sheksizdikti.

Allany «Bar» dep, «Bir» dep aitsaq daghy
Ol tek qana aqyldyng aighaqtary.

Dýniyedegi bilingen nәrselerdi
«Bir» dep, bilu sananyng jetken jeri.

Dýniye-bolmys Allany qamtymaydy
Alla ózi barlyghyn qamtyp, jaydy.

Zerdeli aqyl osylay talqylaydy,
Jaratqandy jaratylys qamtymaydy.

Allanyng syr sipaty úshan teniz,
Qúranda Kórkem Esim toqsan toghyz.

Syr-sipat, Esimderdi týgel bilu
Hakimdikke jetkizer ilude bir.

Ár kim bilse, sipattan – Ghylym, Qúdiret,
Qalghan altau búlardy týsindirmek.

«Barlyq» hәm «Birlik» bolsa, «Tirlik» te bar,
«Ghylym», «Qúdiret» әriyne, sonda bolar.

«Ghylym» bolu – «Qalaudy» tudyrmaqta,
«Qalaudyn» maqsaty sol jaratpaqta.

Búl «Irada» – Qalaudan «Sóz» shyghady,
Alla sózi dybystan pәk túrady.

Olay bolsa, bildirtu – Qúdiretten
«Kórushi», «Estushilik» osy tekten!

Ol Alla qúlaq, kózsiz estip, kórse,
«Ghylymmen» bilmek, kórmek sol emes pe!?

«Tәkuiyn» – joqtan bardy jaratpaghy,
Bastauy, aqyry joq sipattary.

Ár sipat jeke-jeke emes mýlde,
Qalau da, Jaratu da bәri birge.

Ghylym, Qúdiret segizi týgelimen
Biliner, sezgen jangha jýregimen.

Týpsiz kókte Ay men Kýn, júldyzdar túr,
Tónirekte san-týrli qúbylghan syr.

Jetpeydi hikmetine sholaq aqyl,
Bәri de Bir Alla dep, tek taghat qyl!

Deseniz aqyl – basshy, qayrat – qosshy,
adamgha Qúday bergen quat osy.

Alayda, Qúdiret isi olay emes,
Allagha naqty mysal sәikes kelmes.

Allagha býtin bolmys layyq naq
Has sipatqa teng kelmes eshtene shaq.

Sәule sipat sәikesken adamgha tek,
Rahmetpen jibergen syilyq etip.

Rahmanmen qamtyghan jaratqanyn,
Qamqorshy, Keshirushi qalaghanyn.

Meyirimdi, Sýyshi, Qorghaushy da,
Rizyq bergen jarylqap, Qoldaushy da.

Kórkem Esim osynday syrgha túnghan,
Habar bergen Rahmet sipatynan.

Rahmeti sol – aqyl jetpes búl ghalamdy
Haq Taghala ýilestirip núrgha maldy.

Jansyzdan januarlar payda qylghan,
Al, adam payda kórgen jandylardan.

Januar júlghan shópting jany auyrmas,
Adam da januardan súrap almas.

Óitkeni, súraq bolmas januargha,
Ár isine jauap berer adam ghana.

Jauapkerlik – әdilet hәm mahabbat,
Jәnnatqa kimder layyq tarazylanbaq.

Sol ýshin adam artyq kelbetimen,
Teng keler ne bar oghan jer betinen?

Eki ayaqpen tik jýrip qadam basar,
Qolmen ústap, as-auqat dәmin tatar.

Tamaqtyng lәzzat iyisin bilmek ýshin
Múryngha oryn qylghan auyz ýstin.

Týr-týsin, tazalyghyn kórmek ýshin
Kóz berdi, kórik qylyp bet-pishinin.

Kóz-janardyng kórkine ne teng keler?!
Qiylghan qas, kirpikpen sәulelener.

Qas, kirpik әri qorghan eki kózge,
Bógeu bolmaq shan-tozan, aqqan terge.

Syrt kórkine jarasar til men sózi,
Tildesu adamdyqtyng naghyz ózi.

Jaratsa, Alla osylay marhabatpen
Adam da jauap qatsyn mahabbatpen.

Zerdelep  qaraghan kóz oigha qalar
Tenizden búlt, al búlttan jauyn jauar.

Jauynmen dәnek, jemis, shópter ósip,
Adamgha, hayuangha da bergen nәsip.

Búlaq aghyp ózenge, ózen kólge,
Susyn bolar jәndik pen dýiim elge.

Jer beredi ken, maqta, jemisterin,
Hayuan berer jýn, sýti, et pen terin.

Qús ekesh qús beredi júmyrtqasyn,
Ara balyn, al balyq ikrasyn.

Eshbiri aqy almas adamzattan,
Adamgha qyzmet etu – әuelbastan.

Olargha búiyrylghan jalghyz Haqtan
Adamgha bolghan artyq mahabbattan.

Mahabbatqa mahabbatpen jauap qatsa,
Qalauy sol Allanyng adamzatqa.

Alla adamgha tirshilikti nәsip etti,
Ang aulau, mal baghudy kәsip etti.

Tirlik et dep, san týrli hayuandardy
Úshqyr qanat, jýirik ayaq arnaghan-dy.

Bireuin biyik shyngha, birin sugha,
Basqasyn qorghalatyp orman-nugha.

Óssin dep, qorghasyn dep, óz-ózimen,
Shapqat qyldy tóline enesinen.

Búl maqsat ta dýniyelik bolashaqta,
Adamzattyng azyghy tausylmasqa.

Jasalghan osynsha mol qamqorlyqtar
Shet-sheksiz meyirimnen bastau alar.

Biz múnday qamqorlyqty esep qylmay,
Imany shart bolsa da moyyn búrmay.

Jýremiz mýsilim dep, tәsilim dep,
Bile almay IYeli isting mәnisin de

Qúlshylyq Qúday ýshin qylynbasa,
Jatpay ma, múnday qylyq qiyanatqa!

Qiyanat jaraspaydy músylmangha,
Kem iman payda bermes qysylghanda.

Óitkeni, ol oilanbas alghanyna,
IYesi kim dep, baqpas jan-jaghyna.

Kóbi bilmes Qúdaydyng Qúran sózin,
«Sen sýisen, sýiem degen men de ózim».

Bilmek kerek, «Jaqsylyq qylsang júrtqa,
qaytarar jaqsylyqty jaqsylyqqa».

Jaqsylyq jasar bolsang eger júrtqa,
Jaqsylyq jerde qalmas beker bosqa.

Qúran solay shaqyrghan izgi amalgha,
Iman etip, Haq jolyn búzbauyna.

Uәde etken, imandy adamdargha
Mәngige qalady dep jәnnattarda!

Susaghandy imannyng búlaghyna,
Kirgizedi Haq Alla júmaghyna.

Kim de kim tәrk etse әdiletti
Hadiste «úyatsyz» dep, qoyghan shetke.

«Úyaty joq bolsa eger, iman da joq» –
Ósiyet payghambardan qalghan zang bop.

Iman qúr sendim deumen tolyqtanbas,
Imandy әdildikten bólip bolmas.

Sonda ghana qúlshylyq kemeldener,
Shyn iman izgilikke kónil bóler.

Qúr denemen jasaghan qúlshylyqtan,
Ádilet pen izgilik qalay shyqpaq?!

Óitse, әdilet – búlaghy izgiliktin
Ózegi – ynsap, úyat, kisiliktin.

Ádiletti jan ózgeden ne tilese,
Ózi de maqúl solay istemekke.

Kórkem minez izgilikting ózi emes pe,
Ádemilik tek sonda týsedi eske.

Keng peyil bolsa osynday adamdarda
Nege shýkir qylmasyn Jaratqangha!

Shýkirlik – Jaratqangha yrzalyqtan
Shynayy iman, qúlshylyq bәri sodan!

Olay bolsa, aiyrylma shapaghattan,
Ol ketse bәri keter adamdyqtan!

Toqtadyq basta aitqan aqiqatqa
Ghylym, Qúdiret, Rahym Qúdaylyqta.

Adamda tolyq bolsa kishik sipat
Onda bolar adamdyq izgi túrpat.

Shynshyldyq pen izgilik, danalyqpen
Ýsh qasiyet bolady ayaghy ten.

Shynshyldyqtan әdildik shyqpay qoymas!
Izgi adamda meyirim qalay bolmas!?

Aqyl basshy ghylymgha, ol belgili,
Ár adamgha shamalap Alla berdi.

Aqyldy gýldendiru, týrlendiru
Óz erkinde múrat qyp ómir sýru.

Shynshyldyq pen izgilik, danalyqpen
Ýsh qasiyet bolsa eger ayaghy ten,

Bolady sonda naghyz TOLYQ ADAM,
Búl shyngha jetpek emes tobyr nadan.

Alla osynday ýsh kәmil qasiyetti,
Eng әueli Elshilerge nәsip etti.

Ýsh qasiyet bolsa eger kәmildikte,
Búl bastaydy әuliye, hakimdikke.

KÁMIL ADAM atauy osylargha
Qúdaydyng qúly bolghan ghashyq jangha.

Payghambarlar ústazy adamzattyn.
Al, әulie ýlgisi danalyqtyn.

Alayda, ghashyq-kónil әuliyege,
Aqyret artyq, kem soqty bú dýniye.

Hakimder kónil bóldi dýniyege,
Teng tútty pәni, baqy ekeuin de.

Zorlyqty, zalymdyqty, aldamaqty
Ekeui de aram dep, shetke qaqty.

Arlylyq, marhamat pen shapaghatty,
Rahym dep, ýlgi etip algha tartty.

Biraq, bizshe bir syr bar ekeuinde
Pida qylmaq búl jolgha nәpsisin de.

Desek, eger kemeldik әuliyelikte,
Dýniyeni kerek qoy tәrk etpekke.

Olay bolsa, dýnie isi jan baghugha,
Kim qalady ie bop mal tabugha?

Shyghady kim qorghan bop jau jaghyna?
Toqyma, egin egu, mal qaraugha?

Tәrki dýnie mәnisi aidan aiqyn,
Degen sóz ghoy, nan tabu adyra qalsyn.

Jatpaydy búl әdepke, ynsapqa da,
Qúdaydyng bergenderin oilap qara!

Shýkir et, ghibrat alsyn dep jaratqan
Izgi is istep atalsyn, sauapty jan.

Tәrki dýnie bastauy toryghudyn,
Onday joldyng bolady sony qúrdym.

Jýre bersin pendeler sonday jolda,
Deseng eger, aqiqat qalar qayda?!

Ómir degen әreket asylynda,
Ómir qalmas, tirliksiz onday júrtta.

Ómir – ómir bolady әreketpen,
Tirlik ketse bolmaydy kәmelet te!

Jәnnattyq dep tanylghan sahabalar
Ospan, Aup, Saghid ta bolghan baylar.

Olay bolsa, qate sóz bolar edi,
Ómirden bezgen desek, әuliyelerdi.

Dýniyening mәnin bilgen әuliyeler
Jol tandaghan nәpsisin tәrbiyeler.

Shyn mәninde dýniyeden qashqaqtauy,
Haqqa degen shynayy maqsat qamy.

Eng aldymen rahattan alystady,
Dýniyening qyzyghymen jaryspady.

Jalpaq júrtqa bolsam dep jarqyn ýlgi,
Haq jolynda dara bop alda jýrdi.

Múndaylar az bolady kópti sýigen
Qiyn jol ghoy, ózge ýshin otqa kýigen.

Búl jalghanda shyndyq dep bek jýgirgen,
Dara shyqpaq kemel bop siyrek mýldem.

Asqan ghalym, naq shynshyl, qayraty zor
Adamnyng әr nege de mahabbaty mol.

Osynday jan saqtansyn sózge qalmay
Shyqpasyn tek, jan-jaghyn shamalamay.

Daramyn dep, bolmasyn kósemsigen
Eldi aldap jýrmesin bos sózbenen.

Sopysynsa nadandar búzylghany
Tyndamas olar hakim, ghalymdardy.

Kóriniske kónil bólgen naghyz ghalym
Bilmek bop sebepterin Jaratqannyn.

Allanyng sheberligin solar tanyp,
Jaratushy isine an-tang qalyp.

Búl pighyl shyn ghashyqtyq Haq Qúdaygha
Ózin sýiip meyirimmen jaratqangha.

Sonda bolar shyn hakim adamdarda
Hikmetin Qúdaydyng tanyghanda.

Onday jan kónil bólmes mansap-danqqa,
Lәzzaty sol, paydaly ghylym tapsa.

Múnday hakim kórseter sara joldy,
Ýireter jaqsy-jaman, ong men soldy.

Izgilik qaldyrmaydy ghapylette,
Egini sol, qauyshar aqyrette.

Kelmese eger, sebepti zerdeleumen,
Onday iman bolady elikteumen

Ghylymdy bolsa eger shyn ýirengen
Atalady haq iman jýrekke engen.

Degenmen, hakimning de hakimi bar,
Qas hakim músylmandyq joldy ústanar.

Moyyn búrmay, Haq dinge qarsy kelgen
Hakimder bar jýretin bóten dinmen.

Olardyng dýniyeden sauaty kóp,
Bolghanmen Haqqa degen taghaty joq.

Sebebi sol, imannyng sharttaryna
Kýmәni kóp, senimi az bastarynda.

Degenmen, hadisterde kóp aitylghan:
«Jaqsy adam – adamdargha payda qylghan».

Shynynda, búl hakimder jankeshtiler
Ákelgen adamzatqa paydaly ister.

Nayzaghaydy qaylaman baylap alyp
Tym alysqa jibergen habar salyp.

Osynday óner qylghan túlghalargha,
Qaqymyz joq, aiyp taghyp búldanargha.

Alayda, dýmshe molda kózqarasy
Hakimderge dúshpan bop jýrer qarsy.

Bilimi az, basym bolyp nadandyghy,
Pendelikpen azayghan adamdyghy.

Tam-túm bilgen sózi bar parsy-arabtan
Bulanyp soghan ghana arqalanghan.

Artyq qoyyp ózderin ózgelerden
Adastyrar halyqty jónge jýrgen.

Jaqsy minez, payda sóz kórgen jerden
Or qazady ózimshil súm pighylmen.

Ózimshildik – bastauy jamandyqtyn
Qas dúshpany – kiri joq adaldyqtyn.

Búnday dertten adamdar saqtanbasa
Týspey qoymas kýpirding qaqpanyna!

Ghibrat bar qaldyrghan payghambardan (s.a.u.)
Belgisi dep bilingen aqyrzaman.

«Bir jylyng bir kýndey bop óte shyghar»
Degende, sahabalar býy dep súrar:

«Namaz qansha bolady múnday kýnde?»
Jauap aldy súraqqa basqa týrde:

«Pәtuasy sol zamanghy ghalymgha tәn» –
Berilip túr emes pe, hakimge mәn.

Ýiretetin Osmaniya músylman el
Ásker mektep, kóp pәnder soghan dәlel.

Onday oqu bolmasa ýlken elde
Nadan, soqyr qalady halqy mýlde.

Adam peyil bolsa eger, joqshylyqqa
Bir qadam jaqyn bolar hayuandyqqa.

«Dýniyening qyzyghy ghylym» degen,
Sol el naghyz halqynyng qamyn jegen.

Al, Qúranda aiyptap sóz etilgen
Elderdi ghylym, bilim tәrk etilgen.

Bersem deumen bireuge qoly qysqa
Mal jii men bay-maqtan mýlde basqa!

Sondyqtan, ghylym quma mal jimaqqa,
Mal jisanshy, әueli ghylym qumaqqa.

Óitkeni, óner-ghylym ózi de mal
Ózine de, ózgege mol payda bar.

Degenmen, ónerdi de shekpen ústa!
Óner sol – izgilikpen qatar túrsa.

Ónerde maqsat bolsyn payda bermek,
Óner emes, óner dep zarar kórmek.

Ózgege payda etpek adamdyq is,
Ózgeden tek payda izdeu nadandyq is.

Saqtanghan jón qaysy bir dinshilderden
Ghylymgha qyryn qarap syrtyn bergen.

Sharighatqa bolsa da shala-púla,
Shaqyrady basqany din jolyna.

Piri bolyp kóriner nadandargha,
Qolda tәspiyh, oraghan basta shalma.

Bil osyny aldymen әuletterim,
Haq jolyna arnalsyn  niyetterin!

Niyet bolsa taymaytyn Haq jol degen
Deydi ony TOLYQ ADAM kemeldengen.

Bay-baghlan bolsam degen ataq izdep,
Haq joldy qughan bolsa payda kózdep

Osynday bolyp ketse maqsattaryn,
Nәpsige erip Haq jolyn aqsatqanyn.

Tiyse deseng bir paydang basqalargha
Ádilet, ghylym qatar bolsyn alda.

Mine, osy Qúrandaghy Haqtyng joly
Qúdaygha jaqyn bolmaq ýmit toly.

Kóp biraq, tandamaydy osy joldy
Sәndenip kiyim týzep jýrse boldy.

Degizbek, bar maqsaty «Bәrekeldi!».
Isi joq, joldas qylmas tәuekeldi.

«Qasiyet syrtta emes, yqylasta»
Qúran sózi búl ózi әuel basta.

Dýniyeni jaratuy týr-týrmenen
Adamzatqa qyzmet qyp túrsyn degen.

Ónip-óspek maqsattyng bastalmaghy,
Adamnyng bir-birine dos bolmaghy.

Dos kóbeytpek bolsa eger peyilinde
Bóle ortandy jaqsylyq, meyirimge.

Qastandyqty óshirseng sanadaghy
Qastyq qylmau – dostyqtay sanalady.

Ózgeden artyq túrmaq eki týrli
Jamandyqtan saqtansa ol da iygi.

Ózin asqaq, ózgeni qor tútqandar
Búdan ótken bolmaydy onbaghandar!

Óitkeni, ózin artyq kórgen adam
Maqtangha, kýnshildikke ergen adam.

Kýnshildik kýnshildikti qozdyrady,
Izgilikti boyyndaghy tozdyrady.

Taza bolsa jamandyq pighyldardan
Kóniling tymyq kóldey tynyshtalghan.

Pendege ýsh kesel bar búdan basqa
Saq bolatyn qashanda jolamasqa!

Jalqaulyq, zalymdyq pen qas nadandyq,
Olar jýrgen jerlerde joq adamdyq.

Jalqaulyqtan tuady jigersizdik,
Jigersizdik әkeler kedeyshilik.

Has nadandyq kәdimgi hayuandyq
Paydaly mal tipti de odan artyq.

Zalymdyqta bolmaydy adamshylyq
Jýrgen jeri býlik pen jamanshylyq.

Qorghanar qanday jol bar búl zarardan?
Qorqu qajet qashanda Bir Alladan.

Odan keyin janashyr kónil bolsa
Ádilet, ghylym, qayrat boygha tolsa

Sýiedi Qúday jolyn onday adam
Óz boyynan bayqaydy ghajap ghalam.

Adamdar iygi iske bolsa sheber
Onday jandy әriyne, Qúday sýier.

Adam bolsa paydaly is istegen
Onday jangha tiyedi alghys kópten.

Bos sózi kóp, paydaly is bolmasa
Qúr qúlshylyq bolady qúlshylyq ta.

Óitkeni, esh sebepsiz әreket bolmas
Jaratushy bostan bos hikmet qoymas.

Sol ýshin paryz bilmek ghalymgha da,
Amal etu ortaq is qauymgha da.

«Jaqsy niyet jaqsy iske esep bolghan»
Hadis bar amanat sóz payghambardan.

Niyetting әuelgisi dәret alu -
Syrtqy sipat namazgha solay baru.

Óitkeni, jýrektegi imanynyz
Kórinse, syrtynyzgha shyraghynyz.

Naq qúlshylyq – namaz ben orazanyz
Ári tirek imangha qylghan paryz.

Iman – shyraq, qúlshylyq – qorghan bolghan
Qúlshylyqsyz jýrse eger, iman solghan.

Taghy da, qúlshylyqtyng syryn úqpay
Qúr qúlshylyq imangha qorghan bolmas.

Óitkeni, qas imannyng kýzetshisi –
Qúlshylyqqa ainalsyn әrbir isi.

Haq adaldyq kóriner qúlshylyqta
Ish, syrt dәret dәlel ol qúlshylyqqa.

Sap tazalyq qylynar naq niyetpen,
Kónilindi kýzetken aq jýrekpen.

Namaz degen Qúdaygha jalbarynu.
Taqarat – qúlshylyqqa adal bolu.

Qúlaq qaghu qos qolmen namaz bastap
Qúdaydy «Alla әkbar» dep, úlyqtap.

Búl da isharat degendey «Qolymnan tart,
qúl pendendi ya, Qúday ózing tazart!»

Odan keyin qol baylap boydy týzeu
Qúdiretine qúldyq dep oidy týzeu.

Namaz sharty qybylagha betti búru,
Alla ýii Qaghbagha qarap túru.

Ár rýkinde Fatiha oqylady
Qamtylghan Qúrannyng maghynalary.

Sodan song tizeni ústap iyiluin
Jalbarynyp Allaghy syiynuyn.

Sәjde etip jerge qon mandayyndy
Bildiru jerden kelgen mәn-jayyndy.

Ekinshi sәjde jasap qaytalauda
Menzeu bar jer-qabirge qaytuyna.

Sodan keyin qaytadan bas kóteru –
Tirilip, Jaratqangha jauap beru.

Sәlem beru iyqqa ong men soldyn
Belgisin bildirgening namaz sonyn.

Kuәlikpen namazdy ayaqtaysyn
Bir Allagha hamd aityp madaqtaysyn.

Sәlem joldap aqyrghy payghambargha
Shyn jylasang shirkin-ay, payda sonda!

Osylaysha, Allanyng úsynghanyn
Úqsang deymin, bauyrlas músylmanym!

38-qara sóz ghibratnamanyng týsiniktemesin jasaghan: Abay Mauqaraúly,

Qazaqstan Jazushylar Odaghynyng mýshesi, jazushy-jurnalist, audarmashy

Abai.kz