Bizge jana ózgerister qajet
(eskertpe hat)
Qadirli myrzalar!
Osydan on shaqty kýn búryn «Jas Alash», «Obshestvennaya pozisiya», «Qazaqstan» jәne basqa da birqatar respublikalyq basylym betterinde biz jәne bizdi qoldaghan Almaty men Astana, Ontýstik Qazaqstan oblysynyng jeti myngha tarta studenti Sizding atynyzgha (Eskertpe hat QR Preziydenti N. Nazarbaevqa, Prmier-ministr K. Mәsimovke, Senat tóraghasy Q. Toqaevqa, Mәjilis tóraghasy o. Múhmedjanovqa qarata jazylghan. - abay.kz) «Últynyzdy, tilinizdi ardaqtanyz!» degen taqyryppen ashyq hat joldaghan bolatynbyz. Biraq, Sizding óziniz de, joghary biylik ókilderi de bizding pikirimiz ben kózqarasymyzdy eskerip, zandy talap - tilekterimizge oray naqty jauap bergen joq. Jastardyng ýndeuine, onyng oiy men sózine jauap bermeu, tipti ony qúlaghyna da qystyrmay, últtyq maqsat - mýddeden attap ótu býgingi biylikting ýirenshikti әdetine ainaldy. Búl bizdi qatty ókindiredi.
(eskertpe hat)
Qadirli myrzalar!
Osydan on shaqty kýn búryn «Jas Alash», «Obshestvennaya pozisiya», «Qazaqstan» jәne basqa da birqatar respublikalyq basylym betterinde biz jәne bizdi qoldaghan Almaty men Astana, Ontýstik Qazaqstan oblysynyng jeti myngha tarta studenti Sizding atynyzgha (Eskertpe hat QR Preziydenti N. Nazarbaevqa, Prmier-ministr K. Mәsimovke, Senat tóraghasy Q. Toqaevqa, Mәjilis tóraghasy o. Múhmedjanovqa qarata jazylghan. - abay.kz) «Últynyzdy, tilinizdi ardaqtanyz!» degen taqyryppen ashyq hat joldaghan bolatynbyz. Biraq, Sizding óziniz de, joghary biylik ókilderi de bizding pikirimiz ben kózqarasymyzdy eskerip, zandy talap - tilekterimizge oray naqty jauap bergen joq. Jastardyng ýndeuine, onyng oiy men sózine jauap bermeu, tipti ony qúlaghyna da qystyrmay, últtyq maqsat - mýddeden attap ótu býgingi biylikting ýirenshikti әdetine ainaldy. Búl bizdi qatty ókindiredi.
Býgingi jastar Qazaqstan tәuelsizdik alghan kezde dýniyege keldi. Ashyghyn aitqanda, biz dәl qazirgidey jemqorlyqqa belshesinen batqan, paraqor, satqyn, últtyq mýddege múryn shýiire qaraytyn, ózgeshe oy aitqany ýshin ghana kórnekti memleket jәne qogham qayratkerlerine qastandyq úiymdastyratyn, oppozisiyany qughyndap, jastargha qysym jasaytyn biylikting kezinde bal dәuren jastyq shaghymyzdy ótkizip, orta jasqa kelgende onyng sebep - saldarymen kýresip, qartayyp, qariya atanghanda da el bolashaghyna kýmәnmen qaraytyn zamanda ómir sýrudi armandaghan joq edik. Biz azat, tәuelsiz, egemendi, bolashaghy zor, halqynyng kýsh - quaty orasan, ekonomikasy qaryshtaghan, ertenine senimmen qaraytyn Qazaqstanda tirshilik etkimiz keledi! Ókinishke qaray, múnday eldi tek «Habar» men «Qazaqstan» arnalarynan ghana kóre alamyz, al shynayy ómirding bet - beynesi kónilimizge kirbing úyalatyp, janymyzdy jabyrqau tarttyrady. Býgingi jastardyng boyynda otanshyldyq, últjandylyq, memleketshildik qasiyetteri joghalyp barady. Búghan elimizding jastar qauymy emes, eng aldymen biylikte otyrghan agha buyn ókilderi kinәli. Nege deysiz ghoy? Mysal retinde amerikandyq patriotizmdi alayyq. Batys elderinen kelgen azamattar ózderining Europadan, AQSh - tan kelgenin erekshe maqtanyshpen aitady. Sebebi, búl elderde әr azamattyng konstitusiyalyq qúqy qorghalady, zang aldynda әr azamattyng teng qúqy saqtalyp, eshkimge de artyqshylyq berilmeydi, olardyng әleumettik - ekonomikalyq jaghdayy da memleket qarauynda, tipti «bomj» - darynyng ózi bizding zeynetkerler men qarapayym studentterge qaraghanda әleumettik jaghynan әldeqayda jaqsy qorghalghan. Órkeniyetti elderde әr azamat memleket ýshin ózining jauapkershiligin sezinip, onyng keleshegine alandaydy. Al bizdegi jaghday mýlde basqasha. Qazaqtyng keng - baytaq jeri at tóbelindey toptyn, yaghny oligarhtar, memlekettik sheneunikter men iri latifundisterding qolynda shoghyrlanghan. Óz elinde, óz memleketinde últaraqtay jeri joq jastar kimning jerin qorghaydy? Ne ýshin qorghaydy? Ózining mol baylyqtan ýlesi joq, qayyrshynyng kýiin keshken jas azamattar memleket ýshin ózin jauapty sezine ala ma? Joq! Óz ana tilimiz, yaghny memlekettik til ayaqasty etiletin, el basshylary ózge tilde sóileytin, últtyq qúndylyqtarymyz ben ruhany bitim - bolmysymyz taban astynda jatatyn memlekette óz elimizdi qalay sýiemiz? Dýniyege shyr etip kelgeni ýshin de para beretin, mektepte oqyghanda da, joghary bilim alghanda da, júmysqa túrghanda da para beretin, tipti baqilyq bolyp, kóz júmghanda da tilimdey jer ýshin para beretin memleketting keleshegine qalay senemiz? Halqymyzdy osynday kýige dushar etken ne? Múnday halge qalay týstik? Memlekettigimizdi, tәuelsizdigimizdi saqtay alamyz ba, әlde «kópvektorly sayasatty ústanyp», әlem alpauyttaryna jútylyp ketemiz be? Búl saualdar bizding әrqaysymyzdy mazalaydy әri oilantady.
Stalindik dәuirde dýniyege kelgen, ósip, erjetken, sodan keyingi zamanda oqyp, bilim alghan biyliktegi agha buyn ókilderining sayasaty bizdi tyghyryqqa tiredi. 20 jyldan astam uaqyt boyy halyq ong ózgeristerdi kýtti, algha basushylyq pen ilgerileushilikti ansady. Ókinishke qaray, halyqtyq, últtyq mýddeni tu etken ózgeris te, reformalar da elde bolghan joq. Barlyghy kózboyaushylyq pen júrtty aldau ghana boldy. «Biz Ózbekstannan, Qyrghyzstannan nemese Tәjikstannan jaqsy túramyz», - dep maqtanasyzdar. Sonda artta qalghan elderden «ozdyq» dep maqtanu da - jetistik pe? Úly Abay aitqan: «Jýz at bәigege qosylsa, men bәige aldym degen sóz bolsa, aldynda neshe at bar dep súrar, artynda neshe at bar edi dep súraghannyng nesi sóz? Men bes attan, on attan ilgeri edim degenning nesi quanysh?». Rasynda da, biz nege Fransiyadan, Úlybritaniyadan, Italiyadan, eng qúryghanda Baltyq jaghalauy elderinen, Ukrainadan ozdyq demeymiz? Órkeniyetti elderding dengeyine, olardyng ozyq qúndylyqtaryna nege úmtylmaymyz? Bir sózben aitqanda, býgingi eldegi jaghday Qazaqstannyng mәdeniyetti әri órkeniyetti kóshten kenje qalghanyn anyq bayqatady. Biz búdan sharshadyq! Osy halge jetkizgen Sizder de sharshaghan bolarsyzdar. Bizge jana ózgerister kerek! Sondyqtan da, el sayasatyna, qoghamdyq tirshilikke belsendi týrde aralasatynymyzdy mәlimdeymiz! Últshyl - patriottar men oppozisiya sekildi Qazaqstan jastarynyng da sayasy kýsh ekenin kórsetemiz!
Respublika basshylary!
Preziydentke joldaghan ýndeuimizde biz bylay degen edik: «Eger joghary biylik ókilderi últ túlghalarynyng jәne ony qoldaghan halyqtyng talap-tilegin eskerusiz qaldyrsa, biz zang jolymen tyiym salynbaytyn narazylyq sharalarynyng barlyq týrine qatysatynymyzdy jәne ony úiymdastyru isterin qolgha alatynymyzdy eskertemiz!». Memleket basshysy da, elimizding lauazymdy sheneunikteri de bizding súraq - saualdarymyzgha, talap - tilekterimizge jauap qatqan joq. Demek, jastardyng ýni memleket basshylarynyng qúlaghyna jetpedi dep sanaymyz. Osy sebepten, jastardyng jan aiqayyn, olardyng qordalanghan problemalaryn joghary biylik pen qoghamgha jetkizu ýshin 11 sәuir, 2010 jyly Almaty qalasynda «Jastardyng jalpyúlttyq mitingisin» ótkizetinimizdi mәlimdeymiz! Shydamnyng da shegi men sheti bar. Bizding shydamymyz tausyldy! Áreket etetin, ózimiz qimyldaytyn kez keldi dep sanaymyz.
Eskertpe hat elimizding jastar úiymdarynyn, qoghamdyq qozghalys jetekshilerinin, jurnalisterdin, aqyndar men jazushylardyn, qogham qayratkerlerining jәne studentterding qatysuymen ótken «Biz ózgeristi qalaymyz!» atty dóngelek ýstelinde birauyzdan qabyldandy
Almaty qalasy, 18 aqpan 2010 jyl