JOL DEGENIMIZ – MEMLEKET
(Týrkiya saparynan joljazbalar)
Joljazbanyng basy.
Alla búiyrtyp, Týrkiyening Eskisheherinde bolatyn jiyngha baratyn bolyp, 4 qazaq úshaqqa otyrdyq. Týn ortasynan aughanda әuege kóterilip, 5,5 saghat boyy «Týrkesh eirlayn»kompaniyasynyng úshaghyn samghatyp Ystambolgha jettik. Búryn qyng demeytinbiz, «aua aghyny» deytin әue shoqalaghyna «shomylghan» úshaqtyng qaltyraghanyna ishtey qobaljyityn bolyppyz... degenmen úiqy qysqan song qalghyp-shúlghyp tez jetkendey sezindik.
Týse salysymen bizdi kýtken qarsy alushylardy da tez taptyq. 2 saghattay ózge kelushilerdi tosyp, dayyn kólikke jayghasyp Eskishehirge tarttyq. Alayda, 20 milliondyq túrghyny bar Ystamboldan shyghugha da 1-2 saghat kerek eken. Bir jerinde zulatyp, endi bir jerinde «syzyp» otyryp, týrki dýniyesining eng iri shaharynan da sytyldyq...
Bir qyzyghy, avtobus bir sәtke de toqtaghan emes, әlde úiqyly-oyau bolyp bayqamadyq pa...Biraq qaytar jolda da toqtamastan әuejaygha jetkenimizdi eskersek, sirә, Týrkie «keptelisti» bilmeytin el me dep qaldyq.
Jol boyy jónkilgen kólikting nebir týri – birinen biri ozady,biraq jyldamdyqty bayaulatqany bolmasa, sabazdyng bir toqtap, jolayy bir «ayaldamagha» sәlem etkenin kórmedik. Bir baghytqa qaray kósilgen 3-4 jolaq qansha mashina bolsa da, qanday bolsa da mynq etpesten kólik aghynyna tótep berip jatyr. Bir shúnqyr, ne jóndeludegi ainalma bolsayshy! Birde kópirden, birde qyrdan, endi birde oidan ótip,tipti tunnelden de jarysa shyghyp jatqan kólikti júrt. Irkilmeydi!
Birde onnan, birde sol qaptaldan jarysqan temirjol – birese qyr asady, birese qyratqa súghynghan tunnelge sinip joq bolady.
Taghy bir qyzyghy, baghdarsham degen jaryqtyq qalalarda az ba dep qaldyq, Ystamboldyng ortasyn kezgender ýshin búl jalghan bolar, biraq 700 myndyq túrghyny bar Eskishehirding eski ortalyghyn aitpaghanda, qala ishinde anda-sanda bir baghdarsham ghana kezigetini ras. Sirә, onyng ornyn jolayryqtar basqan bilem. Biraq jer betinen bileuden bolyp shyqqan jolayryqtar tym az, kópshiligi jerge súghyna salynypty, sodan bolar, әlgi aiyryqtardan kólikpen minip-týskening bayqalmaydy, jer betindegi jolmen kele jatqanday seziledi. Sondayda aralap kelip, bir birimizden «Osy qalada svetofor joq bolsa kerek ózi?» dep súrastyrghanymyz bar...
Baghdarsham jaryqtyq jolbaylau eken, keptelisting kókesi osy «shamdar» eken dep qaldyq. Aytpaqshy, alatayaqty jolsaqshyny da kórmedik. Birin biri sýikep qalyp, amalsyz shoghyrlanyp, kólik aghyny kepteletindey jol apatynyng sebepshileri de siyrek bolar - kózge týspedi.
Týrkiyening jolyn kórip, oigha eriksiz týrde «memleket degening - jol eken ghoy» degen oy sap etti. Shynynda da solay eken: ala-qúla, oi-shúnqyrly, tauly-tasty talay aumaqty kórpe kóktegendey biriktirip jatqan jol ghana! Sol jol arqyly Týrkie júrty da birigip jatyr, sol arqyly ekonomika da, әleuet te aralasyp, elding qauqaryn jolaushygha әigileude.El mәdeniyeti de sol ayaq astyndaghy asfalittan bastalatynday eken.
Serik Ábdireshúly
Astana – Ystambol – Eskishehir – Astana
Abai.kz
Al endi damyghan 50 elding qataryna qosylyp, ozyq 30 elding ortasynan oiyp túryp oryn alaryna kәmil senimdi, qazba baylyqqa bay, qaryshtap ketken Qazaqstandaghy joldargha qarayyq: