Atyrauda  taghy da enbek dauy bastaldy. Oblystaghy múnay-gaz sektoryndaghy birqatar kompaniyalar qara júmysshylardyn  jalaqylaryn bermey, әlekke salghan. Atyrau oblystyq prokuraturasynyng mәlimetterine sýiensek, múnay-gaz sektoryndaghy kompaniyalar júmysshylardyng 63 million tengesin tólemegen. Búl turaly regtv.kz portaly  Times.kz saytyna silteme jasay otyryp habarlaydy.

Jaqynda Atyrau qalalyq prokuraturasynda oblystaghy múnay salasyndaghy qara júmysshylardyng enbekaqylaryn keshiktirgen kompaniya basshylary men jergilikti sheneunikterding basyn biriktirgen jiyn ótken (http://regtv.kz/atyrauskaiya-oblast/sotszashchita/item/5724-v-kompaniyakh-neftegazovoj-otrasli-atyrauskoj-oblasti-ne-platili-zarplatu.html?_utl_t=fb).   

Otyrys barysynda qalalyq prokuratura júmysshylardyng jalaqylaryn tóleuden jaltarghan nemese merziminen keshiktirgen kompaniyalardyng «qara tizimi» jasalghany mәlim boldy.

«Tekseru nәtiyjeleri kórsetkendey, biylghy jyly 6 úigharym boyynsha 29 ókilettilikterding mәselesi talqylandy. Zandy búzghan kompaniyalardan 96 sheneunik jauapqa tartyldy», − deydi Atyrau qalalyq prokuraturasynyng prokurory Altynbek Amanjolov.

Amanjolovtyng aituynsha, oblystyq jәne qalalyq qadaghalaushy organ qyzmetkerleri  jalpy somasy 63 million tengeni qúraytyn zang búzushylyq faktisi tirkelgen.  Týrli sebeptermen jalaqylary keshiktirilgen 550 júmysshynyng qúqyghy qorghalghan.  

Qazaqstandyq sarapshylardyng pikirinshe, eldegi múnay kompaniyalary jalaqy tóleude birkelki tarifke kóshui kerek.  Mysaly, dәl osy múnay salasyn alyp qarasaq, Qyzylorda da, Atyrauda da, Manghystauda da, Oralda da, Qyzylordada da múnay kompaniyalary dәl osynday mәseleler joq emes.  Derekterge jýginsek, múnay kompaniyalary boyynsha bir salada birdey qyzmet isteytin, alayda әrtýrli jalaqy taghayyndalghan 130 fakti oryn alypty. Birdey enbek etkenine qaramastan әrtýrli jalaqy taghayyndaghandardy jәne enbekshilerding jalaqylaryn tólemegen kompaniyalar jauapkershilikke tartyluy qajet-aq. Sonday-aq bizde otandyq mamandar men sheteldik mamandardyng alatyn jalaqysynyng arasyndaghy aiyrmashylyqtyng ózi jer men kóktey.

«Jalaqy әrbir kompaniyanyng әleuetine, enbek ónimdiligine, týsken týsimine, shyqqan shyghysyna qatysty esepteledi desek te, búl jerde bir kompaniyada qyzmet isteytin eki adamnyng eki týrli jalaqy aluy tipten qisyngha kelmeydi. Búl adamnyng enbek qúqyghyn búzushylyq. Júmysshynyng isteytin enbek ónimdiligi, júmysynyng auyr-jenildigi birdey bolghan jaghdayda jalaqy tariyfi birkelki týzilui tiyis. Al bizde júmys ónimdiligining birdeyligine qaramay syrttan keletin mamandargha jalaqyny qomaqty tóleymiz, al otandyq mamandy shómishten qaghyp arzan jalaqymen qamtimyz. Osynyng barlyghyn retteu qajet. Atyrau, Manghystau, Oral aimaqtaryndaghy, Qyzylorda aumaghyndaghy múnay kompaniyalary osy jayttardy nazarda ústauy qajet. Búl shynymen de narazylyq tudyratyn jaghday. Tek qana ailyq mәselesi emes, bizde sheteldik júmysshylardyng ómirin saqtandyru, olar syrqattanyp qalsa enbekke jaramsyzdyq aqysyna ýsteme qosyp tóleu tәrizdi tolyp jatqan qayshylyqtar bizde jetip artylady», − deydi senat deputaty Múrat Baqtiyarúly.
Týiin: Múnay kom­pa­niya­laryndaghy jalaqy mәselesine baylanysty narazylyq tek Atyrauda ghana emes, Manghystauda da, Aqtóbede de, Qyzylordada da, yaghny sheteldik, әsirese qytaylyq kompaniyalardyng ýlesi bar aimaqtarda bayqalady.

Ayta keteyik, Janaózendegi dәl osy múnay jәne gaz sektorynda tuyndaghan enbek dauynyng sony  nemen ayaqtalghanyn dýiim júrt jaqsy biledi. Alayda,  múnay  búrghylaumen ainalysatyn qazaqstandyq jәne Qazaqstandaghy sheteldik kompaniya basshylary ýshin ótken jolghy «Janaózen oqighasy» sabaq bolmaghan siyaqty. Júmysshylardyng jalaqylaryn tóleude týrli syltau izdegen basshylardyng birqatary jauaptan jaltarghanymen, aqiqaty – zang aldynda jauap beredi. Jogharydaghy derekter sonyng kórinisi.

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz