Býgin Qazaqstan parlamentining tómengi palatasy deputattary Elbasy Núrsúltan Nazarbaevtan mәjlisti merziminen búryn taratudy súraghan. Búl turaly «abai.kz» portaly «Azattyqa» silteme jasay otyryp habarlaydy.

Mәjilisting býgingi otyrysynda parlamenttegi ýsh sayasy partiya – «Núr Otan», «Aq jol» jәne «Qazaqstan halyqtyq kommunistik partiyasy» fraksiyalary atynan deputat Vladislav Kosarev myrza besinshi shaqyrylymdaghy parlamentti taratyp, onyng ornyna jana saylau ótkizudi súraghan.

«Birinshiden, qazirgi mәjilis ózining mindetin tolyq oryndap, últ josparynyng zandyq negizin qúrdy. Parlament 80 zang qabyldady. Qazir jana tarihy kezeng tuyp keledi. Elde modernizasiya bastalyp jatyr jәne preziydent reformasynyng barlyq baghyty boyynsha iske asuy ýshin partiyalardyng saylaushylar tarapynan jana mandatqa ie bolghany manyzdy»,-deydi Vladislav Kosarev myrza.

Ayta keteyik, osynyng aldynda qazaqstandyq BAQ-ta kezekten tys Parlament mәjilisi deputattarynyng saylauy biyl nauryz aiynda ótetini turaly aqparat taraghan.

Qoldanystaghy zannama boyynsha, Mәjilis deputattarynyng saylauy palata deputattarynyng ókilettigi ayaqtaluynan eki aidan kesh emes merzimde ótui tiyis. Qazirgi Mәjilis deputattary 2012 jyldyng qantar aiynda saylanghan bolatyn. Onda «Núr Otan» partiyasy 80,99 payyz, «Aq jol» partiyasy 7,47, Qazaqstannyng halyqtyq komunistik partiyasy 7,19 payyz dauys jinaghan edi.

Qazaqstan Konstitusiyasyna say, býginde Mәjiliste 107 deputat bar. olardyng 98-i partiyalyq tizim boyynsha, 9-y Qazaqstan halqy Assambleyasy atynan saylanady.

Qazaqstandaghy Parlament saylauy turaly sybystar men daqpyrttar az aitylghan joq. Besinshi shaqyrymdy qalghyp, mýlgip, ilinip-shalynyp, ótkergen deputattardyng endi altynshy shaqyrylymnan dәmesi darday bolsa kerek. Parlamentting mәjilisti taratu turaly úsynysynyng astarynda ne jatuy mýmkin? Payym parasatymyz jetkenshe, bajaylap kóreyik.

Ótken joly Ýkimet tengeni tentiretip jibergende qarasha halyq ózderi saylaghan Parlamentke jәutendep qarady. Átten! Gerontokratiyalyq jýiege ynty-shyntasymen berilgen demogog deputattar tenge tenselip targettelip jatqanda  «lәm-miym» dep jaq ashpady. Osydan keyin-aq, halyqtyng biylikke degen seni týgeldey joghaldy. Al pәrmensiz parlament qaytsin?! Onyng ýstine qazirgi parlamenttegilerding deni – «autsayderler» ekenine talas joq. Parlamenttegi attaryn adam balasy bilmeytin 107 deputattyng da jogharydaghy 600 mynnan ýles iyemdenip otyrghany ras qoy. Mysaly, Bychkova, Bishimbaev, Bazarbaev, Dýisebaev, Dýisenghaliyev, Kikoleniko, Kappeli, Kiyanskiy, Logutov, Makovskiy, Milutiyn, Nikitinskaya, Pepeniyn, Sorokiyn, Tiymeshenko, Ferho t.b. deytinderdin  deputattyq saual jasap nemese BAQ aldynda sóilegen sózderin estidiniz ba? Joq!

Solardyng әkkileri qazirden bastap Elbasy men Ýkimetting manayyn toruylday bastaghan sekildi. Negizi bizding týsinigimizde Parlament — Qazaqstan Respublikasynyng zang shygharu qyzmetin jýzege asyratyn Respublikanyng eng joghary ókildi organy. Alayda, Qazaqstan Parlamentining býgingi kýii – «kimning tarysy pisse – sonyng tauyghyna ainalghan». Qazaqstan Parlamentining deputattary turaly tom-tom qaghytpalar jazugha bolatyn shyghar, sirә. Halyqtyng әleumettik problemalary turaly úsynystar aitugha kelgende ýnderi әreng shyghatyn deputattar Aq Orda jaqtan búiryq týsse, tanaurap jýrip tau qoparyp tastaugha dayyn. Shamasy, Aq Ordanyng aulasynan taghy bir pәrmen jetse kerek, «aylyghymyz az», «ashanamyz nashar» dep jylap jýrgen deputattar endi altynshy shaqyrylymnan dәmeli eken.

Týiin: Endi bizge "Parlament kerek pe, kerek emes pe?" degen ónbeytin pikirtalastardyng ornyna "Sol Mәjiliste kimder otyruy kerek?" degen saualgha jauap izdeu kerek shyghar.

Shiyrek ghasyrdan beri attan týspey kele jatqan sheneunikterding shau tartyp jatsa da, mayly kreslodan aiyrylmaq týri joq. Elbasynyng erekshe nazaryna ilingen «pensionerler» el tizginin ústap, sayasy jýiemiz tolyq gerontokratiyagha ainalghany jasyryn emes. IYә, sol – aqsaqaldardyn  biylik  jýrgizu  prinsiypi. 

(Dәl osy Brejneevting biyleui kezinde KSRO jogharghy kenesi mýshelerining eng jasy 70-ten kem bolmaghan desedi)

Osy tústa Múhannyng (Múhtar Shahan)  «12-3=?» degen óleni esime týsedi. Dәl býgingi kórinisti suretteydi.

Ras, olar tәjirbiyeli, әkki, ong men solyn bayyppen angharady. Sayasatta úzaq jyldar boyy kele jatyr. Degenmen, qariyalar biyligi – Konstitusiyada aitylghan demokrattyqtan alystap, óz maqsatyna  jetu  ýshin  adamdargha  jalghan  uәde bergish, derekterdi  búrmalaghysh  jәne  jel sóz, jalghan jarnamanyng yghyna jyghylghysh hәm basshygha jaghynghysh – demagogtargha ainalyp ketkeni de shyndyq.

Pensionerler qaptaghan parlamentte pәrmen joq. Búl degeniniz baryp túrghan – despotiya!

Joghary biylik jastargha senbeydi me, sonda? Áytpegende, aqyl óresi Ábiqaevtan kem emes, Kulagin men Shkolinikterdi on orap әketetin qanshama jas sayasatkerler tasady jýr? Solardyng kóbisin, memeket ózi arnayy «Bolashaq» baghdarlamasymen shetelderde oqytyp, sheberlikter shyndatyp, dayyndaghan edi ghoy. Ol ýshin de, qazynadan qyruar qarjy bólingen. Sol mamandar qayda?

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz