QR PARLAMENTI jәne BARLYQ DENGEYDEGI OBLYSTYQ, AUDANDYQ MÁSLIHATTAR DEPUTATTARY men JERGILIKTI «QAZAQ TILI» qoghamy, «TIL KOMIYTETTERI» NAZARYNA:

Býgin – QR Konstitusiyasy kýni. Deputat myrzalar,   orys tilining normalaryna say «Qazaq» etnogenezi, odan shyqqan sózderding barlyghy qazaq tilining transkripsiyasyna sәikes oryssha da «Kazakstan, Kazakskiy» t.b bolyp jazylyp, aitylatynday qalypyna keltiru jóninde «Zan» qabyldau kerek. Mysaly, kórshi qyrghyzdar «Kirgizdy» «Kyrgyz», «Kirgizstandy» «Kyrgyzstan» dep, moldovandar «Moldaviyany» «Moldovo», belorustar «Belarussiyany» «Belorusi» etip týzetip aldy. Sóitip, olar HHI ghasyr tabaldyryghyn әldeqashan taza óz atymen attady. «Qazaq» atauynyng orys tilinde de búrmalanbay aityluy Á.Bókeyhanov, A.Baytúrsynúly, M.Tynyshpaev, M.Esenaliyev, S.Aqatay siyaqty t.b Alash Úldarynyn, ziyalylarymyzdyng da armany edi. Búl mәsele býgingi úrpaghynyng da arman, múratyna ainaldy.

Aytarymyz: memleket aty qazaq tilinde: «Qazaqstan Respublikasy» oryssha: «Respublika Kazakstan» bolyp, aldaghy uaqytta memleketting barlyq resmy rәmizderinen kórinis tabuy kerek. «Kazah» sózining «Kazak», «Kazahstan» sózining «Kazakstan» bolyp dúrys jazyluyna esi auysqan bireu bolmasa, ózge týgili, orystildiler de qarsy bolmaydy.

Endeshe, kim kedergi? Bizdinshe búl mәseleler eshqanday qarsylyq tudyrmaydy. Songhy kýnderi elde tildi nasihattau baghytynda qoghamdyq sharalar ótkizu jiyiley bastady. Endigi jerde irkiliske boy aldyra bermey til mamandary, ghalym-filologtar, qoghamdyq qozghalystar men sayasy partiyalar, oqu aghartu isining qyzmetkerleri-múghalimder, til janashyrlary aldaghy uaqytta osy baghytta da qoghamdyq pikir tudyru júmystaryn bastauy kerek. Búl talapty Parlament deputattarynyng aldyna qoyatyn da uaqyt kelgen sekildi.

Núrlybay Qoshamanúly

Abai.kz