Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Biylik 5013 0 pikir 17 Qarasha, 2018 saghat 09:45

Kәmeletke tolmaghan balalargha diny әdebiyetter satylmasyn

Elimizding Konstitusiyasyna sәikes Qazaqstan Respublikasy ózin demokratiyalyq, zayyrly, qúqyqtyq jәne әleumettik memleket retinde ornyqtyrady, onyng eng qymbat qazynasy – adam jәne adamnyng ómiri, qúqyqtary men bostandyqtary. Bala qúqyqtary da sәikesinshe memleketting zannamalyq normalarymen qorghalady. Árbir balanyng ómir sýruge, jeke basynyng bostandyghyna, qadir-qasiyetine jәne jeke ómirine qol súghylmaugha qúqyghy bar.

Degenmen, qazirgi tanda qoghamda kәmeletke tolmaghan balalardyng qúqyghyn ayaq asty etu oqighalary ishinara oryn aluda. Ókinishke oray, әr týrli teris pighyldy diny aghymdardyng shyrmauyna kәmeletke tolmaghan balalardyng jii týsetini jasyryn emes. Kóbine balany ekstremistik iydeologiyagha tartu ýderisi ghalamtor kenistiginde ekstremistik sipattaghy diny aqparatty keninen qoljetimdi etu jәne dәstýrli emes diny aghym ókilderining zansyz týrde kýmәndi әdebiyetterdi taratuy arqyly iske asady. Osylaysha ekstremistik sipattaghy aghymdar iydeologtary sanasy tolyq qalyptasyp ýlgermegen jasóspirimge shetin kózqarastardy mәjbýrlep tanady.

Key jaghdayda ózderi teris pighyldy aghym jeteginde jýrgen ata-analar da óz balalarynyng sanasyna tikeley әser etip,  diny aqparattardy   nasihattaydy. Ádette sanasy tolyq jetilmegen bala ata-anasynyng qalauyna qarsy shygha almaydy. Zangha sәikes memleket adamnyng dinge qatynasyn aiqyndauyna, ata-analardyng nemese balalardyng ózge de zandy ókilderining balalardy óz nanymdaryna sәikes tәrbiyeleuine aralaspaydy. Degenmen tәrbie beru balanyng ómiri men densaulyghyna qater tóndirgen jaghdayda memleketting otbasyndaghy tәrbie mәselesine aralasugha qúqyghy bar. Búl mәsele QR «Diny qyzmet jәne diny birlestikter turaly» Zanynyng 3 babynyng 8 tarmaghynda  kórsetilgen.

Elimizding qoldanystaghy zannamasy boyynsha diny әdebiyetter men basqa da diny mazmúndaghy materialdardy tek ghibadat ýilerinde (ghimarattarynda), diny bilim beru úiymdarynda, jәne oblystyn, memlekettik manyzy bar qalalardyng jәne astananyng atqarushy organdary belgilegen arnayy stasionarlyq oryndarda ghana taratugha rúqsat etilgen.

Sonymen qatar, diny әdebiyetti jәne basqa da diny mazmúndaghy materialdardy taratugha tek dintanu saraptamasynyng ong qorytyndysyn alghan jaghdayda ghana jol beriledi.

Osynday sharalar arqyly memleket kәmeletke tolmaghan balalardy, óskeleng buyndy Qazaqstan qoghamynyng birligi men tútastyghyn búzugha úmtylghan qauipti ekstremistik aghymdardyng yqpalynan qorghau sharalaryn baqylauda ústaydy.

Sheteldik tәjiriybelerge nazar salsaq, Reseyde memlekettik biylik organdary bala densaulyghyna, onyng ruhaniy-ónegelik damuyna ziyan keltiretin, diny tensizdikti nasihattaytyn aqparattan, ýgitter men ýndeulerden, sonday-aq zorlyq-zombylyqty nasihattaytyn baspa ónimderinen, dybystyq jәne beyne ónimderining yqpalynan balalardy qorghau sharalary zannamalyq dәrejede qarastyrylady.

Qyrghyzstan men Týrkmenstanda diny sipattaghy әdebiyetterdi, baspa materialdaryn, dybystyq jәne beynematerialdardy qoghamdyq oryndarda (kósheler, jelekjoldarda), pәterlerdi aralau arqyly, balabaqshalarda, mektepter men joghary oqu oryndarynda taratugha tyiym salynghan.

Zamanauy qauip-qaterlerdi eskere otyryp, adamnyng jәne azamattardyng qúqyqtary men bostandyqtaryn qorghau maqsatynda Qazaqstan Respublikasy biyligi kәmeletke tolmaghan balalardyng әrtýrli diny aghymdar men toptardan iydeologiyasynan saqtau sharalaryn zannamalyq týrde qarastyrugha mýddeli.

Aydar Ábuov

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3523