Qúrmetti Ermúrat Bapy ! 

«Dat»-gazetining № 07, 23.02.2017 jyly basylyp shyqqan "Jeltoqsan aqiqaty» janardy" degen maqalany oqyp shyqtym. Óz basym osy úiymdy 2008 jyly qúryp, 2016 jylgha deyin basqaryp, júmys jasadym. Ótken uaqyttyng jamandyghy da, jaqsylyghy da kóz aldymda. Bәrin bilgendikten, óz pikirimdi jazyp jeltoqsandyqtar arasynda dúrys kózqaras qalyptassyn dep otyrmyn. 

AShY ShYNDYQ

2012 jyldan bastap «PQ «Jeltoqsan aqiqaty» RQB-ne istelinip jatqan qarsy әreketter shash-etekten. «Tiyse bútaqqa, tiymese tereke» degendey nebir jeltoqsanshy batyrlar, úiymgha tirkele salysymen úiymgha baylanysty teris aqparattar beruden sharshamady. «PQ «Jeltoqsan aqiqaty» RQB 2008-2016 jyldar aralyghynda últtyq mýdede 186 is-shara ótkizip, óz qarajattarynan 8 000 000 tengedey júmsady.

 «DAT»-gazetining № 07, 23.02.2017 jyly basylyp shyqqan "Jeltoqsan aqiqaty" janardy" degen maqalany oqyp shyghyp jaghamdy ústadym, avtory Jenisbek Sabrayym. Qazaq ertegisindegi belgili keyipker, Qojanasyrdyng bir sózi esime týsti. «Bilmegenderin, biletinderden súrap alyndar degen». Maqalanyng avtory Jenisbek Sabrayym dәl sol Qojanasyr sekildi «PQ «Jeltoqsan aqiqaty» RQB-ning istep jatqan júmystarynan habarsyz ekendigin týsindim.  Úiym tóraghasy Nýken Beysenghazy Sәduúlynyng 2008 jyldan beri úiymnyng júmysyn toqtatpay býgingi kýnge deyin 186-is-shara ótkizgeninen beyhabar. 2008 jyldyng mamyr aiynda «Patriottyq qozghalys «Jeltoqsan aqiqaty» Respublikalyq qoghamdyq birlestigin qúrugha 850 000 tengedey qarajat tauyp, bәrin ótegen men edim. Aqsha bolmaghan jaghdayda úiym qúrylmas edi.

Úiymdy qúrugha bastamashy bolghan Ádilhanov Halelhan, Otarbaev Ertas, Qúspekov Beysenbaylar bolatyn. Osy adamdar 2006 jyldyng jeltoqsan aiynda  maghan jolyghyp jeltoqsanshylargha baylanysty janadan úiym qúrudy úsynys etti. Úsynystaryn qoldasam qúrylatyn úiymnyng tóraghasy etip meni saylaytyndyqtaryn jetkizdi. Úiym qúrugha Gýlmira Toyboldina atsalysyp, aghamyz Kókbórining ofiysinde birneshe ret otyrystar ótkizildi. Úiymnyng qújattaryn dayyndaudy, shyghatyn qarajatty, úiymnyng atyn ataudy, oblystan jeltoqsanshylardy shaqyrudy maghan jýktedi. Oblystardaghy jeltoqsanshylardyng baylanys telefondaryn Talghat Aytpayúlynan aldym. Osy sózderimdi dәleldeytin aghalarym býgingi kýni ortamyzda jýr. Olar Dos Kóshim, Bolat Dýisembi. Sebebi, úiymnyng "Jarghysyn", negizgi baghdarlamasyn, Ýndeudi jazugha kómek bergen osy kisiler.

Ol kezde men «Últtyq pariottyq «Últ taghdyry» respublikalyq qoghamdyq birlestigining atqarushy diyrektory edim, búl 2006 jyl. Birinshi Qúryltay jinalysym 2008 jyldyn mamyr aiynyng 27 kýni Almaty qalasyndaghy «Almaty» qonaq ýiinde  ótti. Ziyaly qauymnan Qúryltay jinalysyna  kelgender  Múhtar Shahanov, Amalbek Tshan, Rysbek Sәrsenbayúly, Dos Kóshim, Sovet-han Ghabbas, Beybit Qoyshybaev, Bolat Dýisembi, Júmash Kókbóri. Kelgen adamdardyng týski tamaqtary meyramhanada úiymdastyryldy. Elimizding segiz oblysynan kelgen  jeltoqsanshylardyng jol aqylary, tamaghy, qonaq ýy oryndaryn men tóledim. Qúryltay jinalysynan keyin úiymnyng qújattaryn dayyndap  Astana qalasyna baryp tirkeu komiytetine ótkizdim. Tirkeu qiyn boldy. Búl jaghdaydy Gýlmira Toyboldina bilui kerek. Tirkeu jeti aigha sozyldy. Óz basym Astanagha 5 ret baryp qayttym. Jol shyghynyn ózim tóleuge tura keldi. Meni tóragha etip saylaghan son, mening tóleuim kerekti siyaqty bolyp kórindi. 2009 jyldyn nauryz aiynyng 27 kýni «PQ «Jeltoqsan aqiqaty» RQB QR ÁM resmy tirkeuden ótip, úiym zandy kýshine endi. Respublikalyq dengeyde tirkeuden ótken son, zang jýzinde elimizding segiz oblysynan filialdar ashu kerek boldy. Arada bir jyl ótkizbey jýgirip jýrip filialdardyng qújattaryn dayyndap eki qalalyq, alty oblystyq filialdardy tirkeuden ótkizdim.  Filialgha shyqqan shyghyndardy óz qarajatymnan tóledim. Almaty qalasynyn ishki-sayasat basqarmasynda  «PQ «Jeltoqsan aqiqaty» RQB jetinshi úiym bolyp tirkeldi. 

Basqa alty úiymnyng esigin qagha almay, ózderin jeltoqsanshy qataryna tirkele almay jýrgenderding sany 200 adamday qatarymyzgha jinaldy.  «PQ «Jeltoqsan aqiqaty» RQB atyna tirkelip, úiym atynan kuәlikter alyp men jeltoqsandyqpyn degen attaqa ie boldy. Aqtala almay jýrgender úiymnyng kómegimen aqtalyp jatty. Úiym 2012 jyly Jeltoqsan kóterilisining qaharman qyzy Sәbira Múhamedjanovagha, 2013 jyly Lәzәt Asanovagha, 2014 jyly Súluhan Nazarovalargha jerlengen jerine jәne oqyghan oqu oryndaryna mәngilik eskertkishter ornatty. 2013 jyly últymyzdyng maqtan tútatyn túlghalary  Abylayhannyng 300 jyldyghyna, 2015 jyly Rayymbek batyrdyn 310 jyldyghyna, Múqaghaly Múqataevtyn 80 jyldyghyna, 2012 jyly Dinmúhamed Qonaevtyng 100 jyldyghyna, 2010 jyly Anyraqay shayqasynyn 180 jyldyghyna, 2016 jyly Qarqara kóterilisining 100 jyldyghyna, arnayy super marofondar úiymdastyrylyp ótkizildi. Ótkizgen is-sharalardyng shyghynyn janymdaghy jeltoqsanshy azamattar tóledi.

2009 jyldan bastap jyl sayyn 31 mamyr kýni Sayasy qughyn-sýrgin kýnin eske alu kýnine oray «Almaty-Janalyq arasynda marofon ótkizip otyramyz. Osy baghytta istelinip jatqan júmystarymyzgha qanshama qarsylyqtar boldy. Bәrine qaramay, júmystarymyz «PQ «Jeltoqsan aqiqaty» RQB "Jarghysyna" say ótkizilip otyrdy. Ishimizden, ózimizge qarsy shyqqan adamdarmen birge basqa úiym basshylary da boldy. 2012-2014 jyldar aralyghynda Jeksembaev Jaqsylyq, Japasheva Lәzzәt, Beysenbaeva Júldyzay,  Ádilhanov Halelhandar bastaghan top úiym tóraghasy Beysenghazy Sәduúly úiymnyng aqshasyn jep qoydy dep Astana qalasyndaghy «Adam qúqqyq qorghau» ortalyghyna, Almaty qalasynyng «Qarjy polisiyasyna», Almaty qalasynyng Ekonomikalyq jәne jemqorlyq» basqarmasyna, Almaty qalasynyng Týrksib audandyq, Almaty qalalyq kassasiyalyq sottaryna jala aryzdar jazyp, meni sotqa berdi. Jazghan aryzdarynyng dәleldemeleri sotta óz dәleldemelerin tappaghandyqtan barlyq sot sheshimderi men jaqqa sheshildi.

Jalghan aryz jazushy Jaqsylyq Jeksembaevtyng tobyna, sot barysynda prokurorlar "nege ózdering úiym qúryp almaysyndar?" degendey boldy, oghan jauaptary bolmady.  Aryz jazushylardyng maqsaty men otyrghan oryntaqqa otyra salu. Ózderi úiym qúra almady, mening qarajattymmen qúrylghan úiymgha ash keneshe jabysty.  «Dayyn asqa tik qasyq» degen aram oilaryn iske asyrmaqshy. «Aqqa qúday jaq» degendey barlyq sotty jenip shyqtym. Tynyshtalghan bolar dep júmysymdy jalghastyra berdim. Aytqan sózderine mәn bermeuge tyrystym «It ýredi, keruen kóshedi» degen qaghidany ústanyp otyrdym. Istelinip jatqan isterimiz qazaq bolashaghyna kerektigin týsindim. 2016 jyldyng qyrkýiek aiynda ShQO Ayagóz qalasyndaghy «Ardager» sayabaghynda Tәuelsizdigimizdin 25 jyldyghyna tartu retinde «Jeltoqsan – 1986 jyl» eskertkishin qoydyq. 2012-2016 jyldar aralyghyndaghy istelinip jatqan júmystarymyzdyng 100 payyzyna Jeksembaevtyng toby aralasqan emes. Olarmen 2012 jyldyng shilde aiynan bastap baylanysymyz ýzildi. Úiymnan óz erikterimen ketti.

2016 jyldyn mamyr aiynyng 19 kýni QR ÁM Tirkeu komiytetinde «PQ «Jeltoqsan aqiqaty» RQB basshysyna baylanysty ózgeris bolghandyghyn bildim. Taghy da Jaqsylyq Jeksembaev bastaghan top men bilmeytin jinalysty ótkizip, syrtymyzdan jalghan qújattar jasap, tirkeu komiytetinen tirkeuden ótipti. Bizding syrtymyzdan úiym basshysy etip Qúrymbaev Bolat degen beymәlim adamdy tóraghalyq oryngha saylaghan. Qúrymbaev Bolat tóraghalyq oryngha taza jolmen kelmedi, biz ony bilip otyrmyz. Búl isteri әriyne kez-kelgen azamattyng namysyna tiyedi. Sebebi Qúrymbaev Bolat bastaghan top, bizdin enbegimizdi jәne ketken uaqytymyz ben densaulyghymyzdy úrlap alghanday boldy. Óz basym Qúrymbaev Bolatty tanymaymyn. 2016 jyldyn sәuir aiynda Qúrymbaev Bolattyng úyaly telefonyn alyp, úiymgha baylanysty әdil jinalys ótkizip, kim tóragha bolatyndyghyna úsynys jasap, kezdesken edim. Ol mening sózderime qúlaq aspady. Astana qalasyna jasyryn baryp úiym tóraghasy bolugha asyqty.  Endi azamattyq túrghyda kimdiki dúrys, kimdiki búrys?  Býgingi kýni J.Jeksembaevtardyng tapsyrghan jalghan qújattary Tirkeu komiytetinen alynyp, sot otyrystary ótkeli jatyr. Tirkeu komiytetine tapsyrghan qújattary  jýz payyz jalghan ekendigine kózimiz jetti.

Úiym maqsatyna 9 jylday tapjylmay enbek ettim, ystyghyna kýiip, suyghyna tondym.

Qúrmetti oqyrman qauym! 2017 jyldyn nauryz aiynyng 1 kýni saghat 12-00 de Alatau audanynda sot otyrysyna keliniz, shyndyqty bilemin deytinderge qarsylyghymyz joq! Shyndyqty aitu, jazu paryzymyz.

Izgilik-niyepen B.S.Nýken, «PQ «Jeltoqsan aqiqaty» RQB-nin  tóraghasy        

Abai.kz