Payghambarymyzdyng hadisterine qaray otyryp, esek etining aram boluynyng eng basty sebebi – etining taza emestiginde bolyp otyr deuge bolady. Sahaba Ánәs ibn Mәlikting aituy boyynsha, Haybar joryghynda sahabalar auyl manyndaghy esekterge kezigedi.

(Ashyqqan) sahabalar olardy soyyp, etin asugha kirisedi. Sonda Payghambarymyzdyng jarshysy (Abu Talha): «Shynynda Alla jәne onyng payghambary senderdi esekting etin jeuden tyiyady. Óitkeni onyng eti – las (rijs). Shaytannyng isinen», - dep jar salady. Odan song qaynap jatqan qazandar tógilip, ishi (etten) bosatylady[1]. Basqa bir riuayatta Payghambarymyz (s.a.u.) «Qazandardy tógip, syndyryndar» degende, sahabanyng biri: «Uә Rasulallah, tógip, qazandy jusaq qaytedi?», - dep súraydy. Payghambarymyz: «soytinder» dep jauap beredi[2]. Payghambarymyzdyng esek eti salynghan qazandy juudy búiyruynyng ózi esek etining taza emestigin kórsetedi.

Al, endi, taza emes ette adam densaulyghyna ziyan tiygizer әrtýrli mikrobtar men parazitterding bolatyndyghy sózsiz. Adam týisigining de esek etinen eriksiz jiyrenip túratyndyghy sondyqtan bolar.Onyng ýstine, esek etining ózindik jaghymsyz iyisi bar. Búl da onyng jeuge jaramsyz, las ekendigin bildiredi. Esek etin qorek etetinder únamsyz iyisin qúrtu ýshin týrli hosh iyistendirgishter qosatyndyqtaryn jasyrmaydy. Ári, etining qattylyghy sebepti úzaq uaqyt marinadtau kerek eken. Osy orayda, jegen etimizding minezimizge de әseri bary jasyryn emes. Mysaly, jyrtqysh hayuandardyng etin jeytin adamdardyng minezinde qatygezdik, qylmysqa jaqyndyq, ashushandyq, ayausyzdyq sipattary qalyptasatyngha úqsaydy. Sol siyaqty esek etin jegen adamda da jaghymsyz qylyqtar payda bolmasy neghaybyl.

Sózimizding sonyn Jaratushy IYemizding myna bir kәlәm shәriyfimen ayaqtayyq. Qúran Kәrimde Alla taghala bylay dep búiyrady: Ey Iman keltirgender! Sender Biz rizyq etip bergen taza taghamdardy ghana jender. Bir Allagha qúlshylyq etip jýrgen bolsandar, Oghan shýkir etinder.

Baqar sýresi, 172 ayat

Núrsúlu Naymanova

Abai.kz