Júma, 29 Nauryz 2024
Osy ghoy endi... 7092 0 pikir 3 Aqpan, 2015 saghat 11:39

SEFERSÝLEYMAN - ShYMKENTTING «ÝSENOVY»

Jaqynda, tapa-tal týste Shymkent qalasyndaghy Shayahmetov kóshesining boyynda jol-kólik apaty boldy. Búny da jay kýndelikti bolyp jýrgen jol-kólik apaty dep oilap, mәn-jaydy súraugha jaqyn bardyq. Kólikting sau-tamtyghy qalmaghanyn kórip, "adamdary aman ba?" degen súraq tuyndady. IYә, shyndyghynda mynaday apattan keyin adamnyng aman qaluy ekitalay derliktey.


Keshe ghana su jana zang qabyldanyp, qoldanysqa endi. Búl zangha qarsy shyqpaghan adam qalmady desek te bolady. "Quyrdaqtyng kókesin týie soyghanda kórersin" degendey, zang shygharushy oryndarymyzdyng ózderi zangha qarsy shyghyp, keri shegeruin súrady. Endigi jerde osy zanda "kәmeletke tolmaghan balalar kólik jýrgize almaydy" degenmen, kimning balasy ýshin ekenin anyqtap jazbaghany ókinishti. Bay-baghlandar ýshin arnayy zang shygharghanday zangha mensinbey qarap, belshesinen basyp jýrgenderdi "shyqqyr kózimiz" kýnde kórude. Oghan dәlel - ózderinizge ayan keshegi atyshuly Ýsenovtyng oqighasy da esten shygha qoymaghan shyghar? Endigi jerde zang shygharushy organdardyng qúlaghyna "altyn syrgha" taqpasymyzgha amal joq. Besikten beli shyqpaghan, búghanasy qatpaghan bala qúny 60-70 000 dollor túratyn Land Kruzerdi óz aqshasyna almaghany beseneden belgili. Mektep uaqytynda sabaqty emes, kósheni kezgen jýgensizderge kólik kiltin tabystap, masayratyp qoyar kezde nege "apatqa úshyrauy mýmkin, bireuding soryn qaynatamyz-au?" degen oy mazalamady eken? Biraq baylardyng balalary týgili, ózderi qashan adam taghdyryn oilap edi? Degenmen, "zang hangha da, qaragha da birdey" emes pe? Ákesining tapqan aqshasymen shalqyp jýrgende әkeni nege jazagha tartyp, kәmeletke tolmaghan balagha kiltti bergen ata-analar jauapqa tartylmaydy? Nege jasyna jetpey qaghynghan jetkinshekti jýgendemeydi? Kәmeletke tolmaghandar ýshin de zang bar emes pe?

Dirik Sefersýleyman Ramazanúly 17-ge tolmaghan jetkinshek isterin istegen son, әkesine qonyrau shalumen boldy. Ákesi de balasynyng jasaghan qylmysyna qymsynbastan, ony Prado h001WHM nómerli avtokóligining ishine tyghyp, shang juytar emes. "Jedel jәrdem" kóligi ekinshi Toyota markaly mashinadaghy jýrgizushini dereu auruhanagha alyp ketti. Sonda adam taghdyryna alandamaghan әke nege óz balasyn qyzghyshtay qorghap әlek? Balasyn kólikke qújatsyz otyrghany ýshin basynan sipamay, kerisinshe etkende búnday bolmas pa edi? "Qylmysty jasadyng ba - moyynda!" deytin erding tabylmaghany ma? IYә, "qargha balasyn appaghym der, kirpi balasyn júmsaghym der" degenmen, ózgening de balasy turaly oilap qoyghan jón ghoy. Adam taghdyryna kózderin júmyp qaraytyn osynday baysymaqtardyng zangha baghynbaghany qanyndy qaynatady eken. Sonda shygharyp otyrghan zandarymyz oryndalmay, ayaqasty bolsa, tegeurini myqtylar tayrandap, tireuishteri joqtar jazyqsyz aidalyp kete bere me? Álde, bay-baghlandardyng arnayy bólek zandary bar ma?

Qylmys jasaghan jýrgizushini súrasanyz - aitayyq. Kәmeletke tolmaghan, biznesmen Dirik Ramazannyng úly Sefersýleyman. 17-ge tolmaghan jasóspirim sabaq uaqytysynda kóshede tayrandap, dostaryn kólikke toltyra otyrghyzyp alghan. Sefersýleymannyng ary oyanyp túrghanyn bayqamadyq.

- Apay, nege týsirip jatyrsyz? Qazir әkem keledi, sol bәrin sheshedi!

- Sonda neni sheshedi?

- Joq, siz kimsiz? Qajeti joq, kelisemiz ghoy. Týsirgennen ne payda?

IYә, jasóspirimning bizge qoyghan alghashqy talaby osylay boldy. Arada kóp uaqyt ótpey әkesi keldi. Keldi de, balasyn kólikke tyghyp, "qyzyl jaghalylardy" jaghalap, jәbirlenushining aghasyn bir búryshqa әketti. Kóp uaqyt ótpesten "jýrgizgen - men" dep soqtalday kisi kelip, ózining jýrgizushilik kuәligin kórsete bastady.

- Toqtanyz, siz qazir kelip túrsyz ghoy, rólde siz bolghan joqsyz!

- Net, ya byl.

Ary qaray jәbirlenushining aghasy shyday almay aiqaylap shyqty: "Men bәrin kórip túrmyn ghoy, sen qazir keldin, aralaspa!".

Bitti. Ashulanghanyn kórip toqtay qaldy. Al, poliyseyler qylmys jasaghan jetkinshekti mashinadan shyghara almay әurege týsti. Jarty saghatqa juyq uaqyt "jaghalylarymyz" jalynyp, shyghuyn ótinip túrdy. Sonda zangha baghynbaytyn ne qylghan bala? Aldyna kelip túrghan formany mensinbegen balanyng "advokaty", әriyne, әkesi qasynda. Senip túrghany da sol bolar. Aqshanyng buymen ósken bala tipti әkege qúlaq asudan qaldy. Qúlaqqa ilgen telefonmen bylay bir ótip, poliyseylerding sózin "bir jerine" de qystyrmay túrghan bala sol ortada bilgenin istep baqty. Barlyghyna kuә bolghan bizder basymyzdy shayqap:

- Nege talap etpeysizder, sizder poliysey emessizder me? Zandy oryndamasa nege kýshtep oryndatpaysyzdar?

- Qazir týsedi, qazir oryndaydy ghoy, - dep biyazy bola qaldy olar da. Mine, qyzyq! Sol jerde әkesine senbegen, qarapayym halyqtyng bir balasy bolsyn, biyazy bolghandaryn kóreyin! Jalynghan poliyseyler ýpilep-sýpilep jýrip әkesining kóliginen balany shyghardy-au. Artynsha narkodispanserge balanyng ishken-ishpegenin anyqtau maqsatynda birge bardyq. Dúrys-aq, ishpegen, kәmeletke tolmaghan balany ata-anasymen ghana teksere alatynyn aityp, poliyseyge týsindirip jatty.

Formadaghy poliyseyge pysqyryp túrghan Dirik bayqalmaydy. Úyaly telefonyn qúlaqqa ilip, anda bir, mynda bir sendelgen bay balasy zangha baghynbaq týgili mensinip te túrghan joq. 

Endigi jerde auruhanada jatqan jәbirlenushining hәline toqtalyq. "Jedel jәrdemmen" kelgen meyirbiykemiz "orta" sanalatyn jaraqat týri dep atady. Biz auruhanagha baryp, Daniyardy taba almadyq. Jәbirlenushi Daniyardy auruhanadan shygharyp әketipti. IYә, bay әkesi bәrine kelisip túrghanda jәbirlenushi de "qalt" jibergisi kelmegen-au. Endi kәmeletke tolmaghan Sefersuleyman turaly toqtalyp ótsek. Aty darday, iriktelip alatyn qazaq-týrik liyseyining týlegi eken. Aty alys-jaqyn jerlerge jaqsy jaghynan ghana tanylyp kelgen liysey basshysy shәkirtterining nege sabaq uaqytynda kóshe kezip jýrgenin týsindirip bere ala ma eken?

Arystanbek Mauletúly, №1 qazaq-týrik daryndy erler liyseyining diyrektory:

­- Dirik Sefersýleyman Ramazanúlynyng bizde oqityny ras. Byltyrdan beri sabaqqa mýlde zeyinsiz. Sýleymannyng songhy kezderi sabaqqa yntasy joq. Ýlgerimi tómen. Kelgennen kelmegeni kóp. Shet elge oqugha ketemin degen, biraq ketpedi. Alayda, sol kýni sabaqta boldy, bolmady degen aqparat bere almaymyn. Mýmkin, әkesin shaqyrtyp sóilesersizder, bir-birinizdi týsinuge tyrysynyzdar. Endi bir balanyng ýlgerimi tómen dep býkil liysey jaman atty bolmaytyn shyghar.

Dәl sol mezette liysey basshysy oqushynyng әkesi Dirik Ramazangha qonyrau shalyp shaqyrdy. Alayda, ol júmystan qoly bosamaytynyn aityp tútqany qoydy. Búl jerde bizding maqsatymyz bireu ghana. Nege bay balasymyn dep jýgensiz jýgirmekter zannan qútylyp kete berui kerek? OQO IID-ne arnayy súranys hat joldadyq. Jauapty әli kýtudemiz.

 

Anar SÝLEEVA.

Shymkent qalasy.

 

Abay.kz 

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1574
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2268
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3577