Preziydent Núrsúltan Nazarbaevtyng latyn әlipbiyine ótu turaly bastama kóterip, Ýkimet pen qúzyrly organdargha 2025 jylgha deyin naqtyly tapsyrma bergenin bilesizder.

Qazaqstan Preziydentining búl bastamasyn Qyrghyz Jogharghy Kenesining deputattary da qúp ala jónelgen. Tipti, latyn әlipbiyin týzu prosessin qazaq-qyrghyz ghalymdary birigip jýrgizui kerektigin de qyrghyz deputattary aitty.

Al Qyrghyz Respublikasynyng preziydenti Almazbek Atambaev bolsa, latyngha ótuge qarsy kórinedi.

20 shilde kýni ótken "Altay órkeniyeti jәne altay tildik otbasynyng tuys halyqtary" halyqaralyq forumynda ol latyn qarpine ótuge qarsy ekendigin mәlimdedi.

"Bólip al da, biyley ber" deytin panturkizm qaghidasy bizding halyqqa qarsy Resey imperiyasynda da, KSRO-da da qoldanylghan.  Mәselen, týrki halyqtarynyng klassifikasiyasyn toptar boyynsha qarastyryp kóreyik. Olardyng birinde altay, qyrghyz, qazaq, qaraqalpaq, tarat jәne bashqúrt tilderi qypshaq tobyna jatady, onyng qúramynda hakastar men shorlar bar, alayda qyrghyzdardyng ózi joq. Negizi búl halyqtardyng bәri bir topta boluy tiyis, sebebi sol tilderding ókilderi óz tilderinde bir-birimen eshqanday audarmashysyz erkin sóilese alady", - deydi Atambaev myrza.

... Osylay dey kelip Qyrghyz Preziydenti Atambaev Qazaq Preziydenti Núrsúltan Nazarbaevtyng latyngha kóshu turaly bastamasyna baylanysty qyryn pikir bildirgen.

"TMD-nyng latyngha kóship jatqan "keybir" elderi jayly: "Bireuler latyn qarpi damyghan memleketterding emlesi degendi aitady. Biraq Qytay men Japoniya latynsyz-aq damydy. Biz nege Reseyde túryp jatqandardy - bashqúrttardy, tatarlardy úmytamyz? Olar kirill qarpinde qala beredi ghoy. Dәl solarmen biz tilimizdi damytyp, ózara bayyta alar edik", - dedi Atambaev "Altay órkeniyeti jәne altay tildik otbasynyng tuys halyqtary" halyqaralyq forumynda.

Qysqasy, "keybireuler" men "bireulerdin" qazaq tilin qazirgi qoldanystaghy kirill әripinen tazalau bastamasy Atambaevqa jaqpapty. Jaqpaghanda, Resey Federasiyasynda túryp jatqan týrkitildes halyqtardyng bizden bólinip qalatynyn algha tartyp oty ol. Siz búghan ne deysiz?

Núrzat Toghjan

Abai.kz