Adamgha jasalghan aiuandyqqa ýn qatpaudyng ózi aiuandyq!
Miyanmada qyrghyn bolyp jatyr. Osyndaghy ysqyryghy jer jaratyn, biraq aidaghany bes eshki key jandar genosid joq degenge sendirgisi keledi. "Ol bizding sharuamyz emes" deydi.
"Olar kommunisterge kelgende, men әreket etpedim - men kommunist emes edim. Olar sosial-demokrattargha kelgende men ýndemedim - men sosial-demokrat emes edim. Olar kәsipodaq belsendilerine kelgende men әreket etpedim - men kәsipodaq mýshesi emes edim. Olar maghan kelgende - meni qoldaytyn, qorghaytyn eshkimning qalmaghanyn týsindim" degen eken nemis pastory Martin Niymeller. Ras-au.
Onyng últy basqa, onyng dini basqa, túratyn qúrlyghy bólek dep otyra bersek, basymyzgha is týsse bizge de jany ashityndar taz basyndaghy shashtay az qalar. 1921-22 jyldary KSRO aimaghynda ashtyq bolghan sәtte Gerbert Guver basqarghan American Relief Administration qory kómek bergen edi. Ata jauyna, demokratiyagha qarsy bolisheviktik jýiege kómek qolyn sozghan bolatyn. Oilandyrarlyq!
Endi key bilgishter Miyanmada genosid bolyp jatqan joq deydi. Genosid bolmasa bes kýnde 120 myng halyq nege bosqyn atandy? Bes-aq kýnde! Genosid joq bolsa nege BÚÚ-yn Miyanma kirgizbedi? Genosid bolmasa 3000 adam neden óldi? Genosid bolmasa әlem esi auysyp shulap jatyr ma? IYә, emosionalidy suretterding arasynda arandatushylyqqa negizdelgen jalghan aqparattar jeterlik. Alayda búl ol elde genosid joq degendi dәleldey almaydy ghoy. Genosid bar, osy uaqytqa deyin rohindja halqyna azamattyq bermeu zanynyng ózi genosiyd! Óitkeni azamattyghy joq adam ne emdele, ne bilim ala almaydy. Demek onyng densaulyghy men túlgha bolyp qalyptasuyna keri әserin tiygizui búl da adam qúqyghyn búzushylyq. IYә, rohindjagha ýsh qaynasaq sorpamyz qosylmaydy. Qyz alysyp, qyz berisken qúda da emespiz. Jýregimiz músylman bolghandyqtan emes, adam bolghandyqtan auyruda. Adam! Meyli ol qara, meyli aq bolsyn, meyli Isusty, meyli Múhamedti payghambarym desin, onyng barlyghy da adam. Adamgha jasalghan aiuandyqqa ýn qatpaudyng ózi aiuandyq! Eshkimde ol jaqqa avtomat asynyp, attanghaly otyrghan joq! Biraq búl súmdyqqa qarsy ýn aitu adamdyq paryz!
PySy: "Zúlymdyqtyng saltanat qúruy ýshin bir ghana dýnie qajet - ol jaqsylyqtyng әreketsiz otyruy" degen Edmund Byorkting sózi esime týsip otyr.
Ashat Qasenghaliy
Facebook-tegi paraqshasynan