Múhtar Sherim. Ákemning әieli Aughanstanda jýr!
Eshkining ishegindey shúbatylghan týrik serialdary siyaqty «Saylaufilim» kinostudiyasy «Ákemning әieli Aughanstanda jýr» atty alpys alty million, jeti jýz myng serial týsirudi bastady. Súmdyq serialdyng alghashqylaryn nazarlarynyzgha úsynyp otyrmyz. Filimdi kókirek kózderi soqyrlar, jyndybastar, paraqorlar, jaghympazdar tamashalay alady. Sonymen...
Filimning rejisseri - Búira bas mektep diyrektory Tyrnaqbiyke Búirabasova.
Ssenariyin jazghan - Oblys әkimi Jaghympazbek Jyghylghanúly.
Operator - saylau komissiyasynyng tóraghasy Lәppay Taqsyrov.
Assiysenti - Anau.
Dybys rejisseri - Mynau.
Basty roliderde - Ákemning әieli Berivan, әkem jәne men, aua, jer, Aughanstan.
Birinshi seriya.
Ákemning әieli, yaghny mening sheshem keshke ýige kelmegen son, janymyz jyrtylyp kete jazdap, qoryqqanymyz bar azdap, qalalyq ishki ister basqarmasynyng kezekshi bólimine keldik.
-Áyelim joghaldy!-dedi әkem.
-Sheshem joghaldy!-dedim men.
-Sheshesi joghalghan, kezek kýtiniz!-dedi kezekshi polisiya.
-Ákemning әieli joghaldy!-dedim men asyghys airan ishkendey aptyghyp.
- Á-ә, birgesizder me? Áyeliniz joghalghangha deyin tiri me edi?
-Tiri...
-Denesi qanday?
-Iri...
-Basy?
-Qazanday.
-Baltyry?
-Ólip qalghan sazanday...
-Múryny?
-Eki tesik.
Eshkining ishegindey shúbatylghan týrik serialdary siyaqty «Saylaufilim» kinostudiyasy «Ákemning әieli Aughanstanda jýr» atty alpys alty million, jeti jýz myng serial týsirudi bastady. Súmdyq serialdyng alghashqylaryn nazarlarynyzgha úsynyp otyrmyz. Filimdi kókirek kózderi soqyrlar, jyndybastar, paraqorlar, jaghympazdar tamashalay alady. Sonymen...
Filimning rejisseri - Búira bas mektep diyrektory Tyrnaqbiyke Búirabasova.
Ssenariyin jazghan - Oblys әkimi Jaghympazbek Jyghylghanúly.
Operator - saylau komissiyasynyng tóraghasy Lәppay Taqsyrov.
Assiysenti - Anau.
Dybys rejisseri - Mynau.
Basty roliderde - Ákemning әieli Berivan, әkem jәne men, aua, jer, Aughanstan.
Birinshi seriya.
Ákemning әieli, yaghny mening sheshem keshke ýige kelmegen son, janymyz jyrtylyp kete jazdap, qoryqqanymyz bar azdap, qalalyq ishki ister basqarmasynyng kezekshi bólimine keldik.
-Áyelim joghaldy!-dedi әkem.
-Sheshem joghaldy!-dedim men.
-Sheshesi joghalghan, kezek kýtiniz!-dedi kezekshi polisiya.
-Ákemning әieli joghaldy!-dedim men asyghys airan ishkendey aptyghyp.
- Á-ә, birgesizder me? Áyeliniz joghalghangha deyin tiri me edi?
-Tiri...
-Denesi qanday?
-Iri...
-Basy?
-Qazanday.
-Baltyry?
-Ólip qalghan sazanday...
-Múryny?
-Eki tesik.
-Auzy?
-Ashyla beretin esik...
-Qos anary?
-Siz nemene, intimny súraqtar qoyyp?-dep ashulandy әkem.
-Keshiriniz, bizge barlyq belgileri kerek. Aty jóni?
-Berivan Mektepbaeva.
-Týrik qyzy ma ne?
-Joq. Týrik serialdaryn menen jaqsy kóredi. «Berivan» serialyndaghy Berivan qúrmetine atyn ózgertip alghan.
-Qay jyly tuylghan?
-Qar jauyp túrghanda...
-Naqty?
-Esimde joq, qúday úrghanda...
Esimiz auyp qala jazdap, ertenine mektep diyrektory Tyrnaqbiyke Búirabasovagha keldik. Ol tyrnaghyn boyap otyr. Diyrektordyng aituynsha, keshe týste ózining tapsyrmasymen elbasy saylauyna qol jinaugha ketken eken. Ákem jylap jibere jazdady: «Qanday adamsyz? Siz bar ghoy, siz qorqaq adamsyz! Nadansyz! Qala әkimi aitty dep, qyzmetimnen alyp tastaydy dep sayasy nauqan bolsa, múghalimderdi qúlsha júmsaysyz! Kóngisi kelmese kózderine kýl seuip, qúiryqtarynan bir teuip, júmystan shygharyp jiberemin dep qorqytasyz! Mektepke múghalim bolyp kiru ýshin qansha aqsha alasyz? Jýz myng ghoy? Myng dollar! Paraqorsyz! Al, mening qatynym siyaqty jәy múghalimder sinir shaynap jýr. Siz siyaqtylar may jalap, kózderi jaynap jýr! Áyelimdi tauyp beriniz!» Ákem diyrektor әielding jaghasynan ala bergen, «kóke, sottalyp ketesiz, bәleqor qatyn dep estigenmin, «kabiynetimde balasy ekeui zorlap ketti» deuden tayynbaydy» dep sybyrlap ýlgerip edim, әkem jyndy jymiyp, onyng betinen sýidi de, syrtqa shyghyp ketti. Artynan «assalaumaghaleykum, әkelep» men kelemin. Sodan әkem bir dosynyng iyisshil iytin izge saldy. It jetektep, ózimiz dedektep kelemiz. Bir «qytay qorghanynday» qorshauy bar kottedjding qaqpaghyn qaghyp túrmyz, múnymyzdy arsalandaghan itke shaghyp túrmyz. Qojayyn shyqty.
-Keshiriniz, әielim joghaldy,-dedi әkem.
-E?-dep ynyrandy anau.
-Elbasy saylauyna qol jinap jýrgen. Sizding ýide shәy iship otyrghan joq pa?
Anau pistoletin shygharyp, aspangha bir atyp edi, bir qarasam, aldymda bezip bara jatqan әkemnen ozyp ketippin... Itti qayta izge saldyq. Bir qabyrghasy qúlayyn dep, shatyry kómek súrayyn dep túrghan júpyny ýige jyrtiyp keldik. Ýrlep qalsan, úshyp týsetindey aryq qara әiel shyqty. Qúraq úsha ýiine kirgizip, qara su berdi. «Keshirinder, pensiyamdy sol jerdegiler jep qoyyp, aqshasyz qaldym. Shәy joq, qara su iship otyrmyn» dedi ol. Jaghdayymyzdy estip alyp, enirep jylady. Jýdә aqkónil apay eken. «Qanday nauqan bolsyn, әkimder múghalimderdi qolbala etip aldy! Preziydentting kezekten tys saylauyna 4,7 milliard tenge bólindi dep estidim, sol aqsha qayda? Bermey me múghalimderge... Áy qaydam, jegishter jalap jatyr-au!» --degende ensemiz týsip ketti. Itti izge qayta salyp, kóshede kele jatqanymyzda bir kisi janymyzgha kelip:
-Áyeliniz joghaldy ma?-dep súrady.
-Iya.
-Telebezerden estidim. Bir múghalim әiel saylaugha qol jinaymyn dep, qatty qyzyp ketse kerek, bayqamay, Aughanstangha ótip ketipti...
-Ne deydi? Sondaghy pushtundardan qol jinamaq pa?
-Jogha. Sondaghy qazaqtardan... Qyzdy-qyzdymen Qytaygha ótip ketip, sondaghy qazaqtardan qol jinap jýrgen múghalimder de bar deydi...
-O, sorly múghalim... Shetel qazaqtary bizding saylaugha qatysa almaydy emes pe?
-Ói, myna әkimderge saylau tәrtibin búzu qiyn bolyp pa?
Áyteuir jolyn tauyp, «tym-tyrys» Tashkent arqyly әkem ekeumiz Aughanstan shekarasynan óttik. Pushtundar tau arasynda ústap alyp, shashymyzdy, qasymyzdy ústaramen tyqyrlap alyp, әbden tergegeni. Ákem «Núr Otannyng mýshesimin!» degen song ghana jiberdi. Áytpese, óltiretin edi. Ishinde bireui qazaqshalap: «Ózbekterge qaraghanda qazaqtar mәledes! Bizding balalarymyzdy oqytyp jatyr!» dep aldymyzgha as qoydy, qúrmettep, kýiip pisken bas qoydy... Sosyn eki esek syilap, Kabulgha qaray aidap jiberdi. Esek ýstinde әndetip kele jatqanbyz. Bizdi Amerika soldattary ústap aldy.
-Qaydan kelesinder?-dep súrady qazaqsha biletin bireui.
-Ýiden.
-Ýiing qayda?
-Qazaqstan.
-Shpion emessinder me?
-Qúday saqtasyn,--dedim men әkemnen búryn jauap berip, --saylaugha qol jinap jýrmiz...
-Ótirik aitpa balam,--dedi әkem jylamsyrap,--balamnyng sheshesi, mening әielimdi izdep jýrmiz. Qol jinap jýrip, bayqamay osy elge ótip ketipti degendi estidik...
Olar bizdi qamaqqa әkeldi. Ishke ekeumizding artymyzdan teuip kep jiberdi. Men «Qamajaygha» biylep baryp, shalqamnan týstim. Qarasam, әkem «valiske» tensele biylep jýr eken. Bir kezde kózi qarauytyp, búryshta otyrghan bir әielding ayaghy astyna sýrine qúlady...
-Áyel men erkekti birge qamaghandary nesi? Qarnym ashty...-dedi әkem múrnynan aqqan qandy sýrtip jatyp...
-Mening de qarnym ashty...-dedim silekeyim shúbyryp.
-Saylaugha qatysyp, myna jerge qol qoysandar, qaryndaryng toq bolady, uayym-qayghy joq bolady... -degen dauysty estip, eleng ete qaldym.
Áyel kiyimi alba-júlba, betine qara may jaghyp tastapty... Qolynda qaghaz: «myna jerge elbasyny qoldaymyn» dep qol qoyynyzdar..»- deydi әlsiz ghana sóilep. Óleyin dep jatsa da, otanyna sheksiz berilgen, patshasyn sýigen anany tany kettim! Anashym! Ákem de tanysa kerek, «O, Berivanym menin!» dep qúshaqtay aldy. Al, ary qaray ne bolghanyn aitpaymyn, kelesi seriyadan kóresizder...
«Abay-aqparat»