Búl turaly býgin Astanada «Kóshi-qon jәne tuberkulez: tuberkulezdi transshekaralyq baqylau (TB) jәne Ortalyq Aziyadaghy tuberkulezge qarsy kómek» atty joghary dengeydegi tórtinshi ónirlik kezdesude sóilegen sózinde QR Densaulyq saqtau viyse-ministri Lyazat Aqtaeva mәlimdedi.

Lәzzat Aqtaevanyng aituynsha, kezdesuding negizgi maqsaty «Tuberkulezdi jong» DDÚ strategiyasynyng shenberinde Orta Aziya ónirindegi migranttar arasynda tuberkulezdi transshekaralyq baqylau boyynsha jetistikteri men aldaghy josparlaryn talqylau. Osy kezdesuding songhy nәtiyjesi 2019 jylgha elaralyq kelisimderdi talqylau jәne qol qoiygha dayyndau jәne Ortalyq Aziya óniri elderinde tuberkulezdi transshekaralyq baqylau jónindegi Jol kartasyn/Is-sharalar jospary әzirleu bolyp tabylady.

Ol sonday-aq, qazirgi zamanghy jaghdayda halyqtyng kóshi-qony tuberkulezding epiydemiologiyasyna әser etetin jәne auyrtpalyqty tómendeuge kedergi keltiretin negizgi faktorlardyng biri bolyp tabylatynyn atap ótti. Shamamen esepteu boyynsha ishki jәne syrtqy kóshi-qon týrli elderdegi tuberkulezding barlyq jana jaghdaylarynyng 5-ten 10% -na deyin qúraydy. Tuberkulezben kýres jónindegi keshendi jospar men Jahandyq qor jobasynyng shenberinde 2015 jyly Ortalyq Aziyadaghy tuberkulezdi transshekaralyq baqylau jónindegi joghary dengeydegi birinshi ónirlik kezdesu ótti. Sodan beri Tuberkulezdi transshekaralyq baqylau jónindegi elaralyq kelisimderdi әzirleu boyynsha sektoraralyq ónirlik júmys toby qúryldy, sonday-aq joghary dengeydegi ýsh kezdesu úiymdastyryldy. Kezdesuler barysynda Qazaqstan Respublikasy, Qyrghyz Respublikasy jәne Tәjikstan Respublikasy ekijaqty kelisimder jasasugha niyet bildirdi.

«Qazaqstanda tórtinshi jyl qatarynan ótkizilip otyrghan joghary dengeydegi kezdesuler dәstýrge ainaldy. Búl Ortalyq Aziyanyng ýkimettik jәne ýkimettik emes úiymdary ókilderinin, halyqaralyq úiymdar men sarapshylardyng qatysuymen tuberkulezdi transshekaralyq baqylau boyynsha ózekti mәselelerdi talqylaugha arnalghan tiyimdi platforma. Ónirdegi memleketter arasynda jýieli yntymaqtastyq jolgha qoyyldy dep senimmen aita alamyn. Qazaqstannyng Qyrghyzstanmen jәne Tәjikstanmen jasasqan ekijaqty kelisimining jobalary osynyng dәleli. Sonymen qatar, Qazaqstan Respublikasy Densaulyq saqtau ministrligine osy jyl sayyn is-sharany úiymdastyrghany jәne Tuberkulezben kýres jónindegi keshendi jospardy tabysty jýzege asyryp otyrghanyna alghysymdy bildirgim keledi», -dedi Europa/Euraziya boyynsha Project HOPE ónirlik diyrektory Mariam Sianozova.

Viyse-ministr ózining sózin qorytyndylay kele Qazaqstanda memlekettik organdardyng kelisim jobalaryn qarauy barysynda atalghan elderding densaulyq saqtau ministrlikteri arasynda ekijaqty vedomstvoaralyq sharttar jasasu turaly sheshim qabyldandy. Kelisim jobalary tiyisti memlekettik organdarmen kelisildi jәne diplomatiyalyq arnalar arqyly taraptargha qol qoi ýshin jiberildi dep atap ótti. Býgin otyrys barysynda mazmúndy pikirtalasty kýtemiz. Bizding seriktestigimiz ben odan әri ózara is-qimylymyz tuberkulezben kýresude aitarlyqtay tabystargha qol jetkizuge mýmkindik beredi dep senim bilidiremin.

Esterinizge sala keteyik, 2018 jylghy 5-6 jeltoqsan aralyghynda Astanada «Kóshi-qon jәne tuberkulez: tuberkulezdi transshekaralyq baqylau (TB) jәne Ortalyq Aziya ónirindegi tuberkulezge qarsy kómek» atty joghary dengeydegi tórtinshi ónirlik kezdesu ótip jatyr. Enbek kóshi-qony arasyndaghy tuberkulezdi diagnostikalau jәne emdeu mehanizmderin ýilestiru maqsatynda is-sharagha Ortalyq Aziya elderi ýkimetterinin, últtyq tuberkulezge qarsy baghdarlamalardyng jәne kóshi-qon qyzmetterining ókilderi, Dýniyejýzilik densaulyq saqtau úiymynyn, STOP TB seriktestiginin, halyqaralyq úiymdardyn, últtyq jәne halyqaralyq ýkimettik emes úiymdardyng sarapshylary, sonday-aq azamattyq qogham ókilderi qatysty.

Abai.kz