Júma, 22 Qarasha 2024
3717 1 pikir 8 Qantar, 2019 saghat 10:56

Seysmolog: Qazaqstangha seysmikalyq qauipsizdik turaly zang kerek

Seysmologiya instituty diyrektorynyng orynbasary Núrsәrsen Ózbekov Azattyqqa bergen súhbatynda Qazaqstandaghy seysmikalyq qauipti aimaqtar, arnayy karta jasau, mamandar dayarlau men seysmikalyq qauipsizdik turaly zang qajettigi turaly aitady.

Núrsәrsen Ózbekovting mәlimdeuinshe, Qazaqstan territoriyasynyng 40 payyzgha juyghy sonday qauipti aimaqqa jatady. Olar - Shyghys Qazaqstan, Jambyl, Almaty oblystary men Almaty qalasy, Týrkistan jәne Qyzylorda oblystary. Manghystau oblysy ishinara orta dengeyli silkinis qaupi bar aimaqqa jatady. Osy oblystar boyynsha keshendi týrde ghylymy zertteu jýrgiziledi. Biraq qazirgi talap boyynsha Euro-8 standartyna say karta jasau kerek bolyp otyr.

"Mәselen, búryn biz silkinis qaupin, dýmpu kýshin tek qana ball boyynsha eseptesek, endigi jerde ýdeulik kýshining kórsetkishimen kórsetemiz. Ol eki jyldyq interval aralyghynda jasalynghan. Búl elimizge syrttan keletin investorlargha qolayly jaghday jasau, yaghny investor qarajatynyng qauipsizdigine kóz jetkizu ýshin kerek. Negizinde 2015 jyly elimiz boyynsha osy eurostandartqa sәikes audandastyru kartasyn jasap shygharghanbyz. Biraq múnyng masshtaby óte úsaq bolghandyqtan odan aqparat alu qiyn. Sondyqtan qazir әr oblys kartalardy jana standartqa sәikes jeke jasaudy qolgha aldy. Ol ýshin memleket tarapynan tiyisti normativtik qújattar dayyndaldy. 2021 jylgha deyin jasap shygharamyz", - seysmolog.

Onyng aituynsha, eldi tolghandyryp jýrgen ýshinshi mәsele – jer silkinisin boljau. "Biz ýsh kezendi kýshti jer silkinisin boljau tәsilin úsynyp otyrmyz. Boljaudyng ózi ýsh satygha bólinedi. Úzaq merzimdi – bes jyldan jeti jylgha deyin, orta merzimdi – bir jylgha deyin jәne qysqa merzimdi – saghattyq, tәuliktik. Osy ýsh mәseleni birdey sheshu kerek. Biz qazir 5-7 jyldyq boljam kartasyn ózindik dәrejede jasay alamyz. Búghan qatysty eshkimnen kem emespiz. Orta merzimdi, yaghny bir jyldyq seysmikalyq boljamdy jasaugha da qabiletimiz jetedi".

Seysmologiya instituty Qazaqstanda negizinen ghylymiy-zertteu júmystarymen ainalysady. Ol Seysmologiyalyq әdistemelik ekspedisiyasy qosalqy úiymymen birge júmys isteydi. Búl mekemening Qazaqstan boyynsha 63 stansiyasy bar.

Abai.kz

1 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1464
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3230
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5322