Qazaqstannyng bas qalasy Astanada әli kýnge gaz joq. Kók týtinge túnshyqqan qala túrghyndary jii shaghymdanghanymen, әzirge nәtiyje bayqalmaydy. Qala әkimshiligi 2017 jyly Qostanaydan gaz tartylady dep josparlaghan bolatyn. Biraq, ol jospar bekitilmedi. Odan keyin Qyzylordadan Astanagha deyingi aralyqta qúbyr tartudy qolgha alghan.  Biraq, oghan da qarjy mәselesi qol baylau bolyp túrghan kórinedi.

Tәuelsizdik alghan jyldardan beri Elordagha gaz jetkizu ýshin ýsh joba әzirlengen. Biraq, sol ýsheui de sәtsiz bolypty. Al, songhy maqúldanghan “Saryarqa” jobasy boyynsha qúbyrdy Astanagha deyin tartudyng birinshi kezenine shamamen 267,3 mlrd tenge júmsalady.

2017 jyldyng jeltoqsan aiynda Astanada qoi týtin birneshe kýnge jalghasyp, túrghyndar dabyl qaqqan bolatyn. Ol turaly BAQ ókilderi jazdy da. Alayda, ol kók týtinning sebebi monghol antsiklonynyng әserinen dep topshylady “Kazgidromed” basshysy Marina Shmidt. Yaghni, antsiklon kezinde atmosferada aua aghyndary almaspaghandyqtan ziyandy zattar jinalyp, kók týtin týzilgen eken. Biraq, shyn mәninde kók týtinning negizgi sebebi - ýzdiksiz kómirmen pesh jaghu, aghylghan avtokólik ekeni belgili.

Dәl osy jyly Astanada “Bolashaq energiyasy” degen úranmen Halyqaralyq EKSPO kórmesi ótti. Orasan zor oqigha dep baghalanghan sharagha budjetten 565 milliard tenge júmsaldy. Yaghni, 2,1 milliard dollar. Onyng 1,58 milliardy Astana qalasynyng budjetinen alynghan. Al, «Astana EKSPO-2017» Últtyq Kompaniyasy AQ basqarma tóraghasy Ahmetjan Esimov: «EKSPO-2017» kórmesi - әli talay úrpaqtyng iygiligine jaraydy,- dedi.

Biraq, “Qazaqstandy әlemge tanytu ýshin” jasalghan osy shara halyqqa ne berdi? Nege kórmening biyleti qarapayym múghalimderge kýshtep satyldy? Syrtqy imidj ýshin shashylghan sol milliardtardan Astananyng irgesindegi su, jylu, otyny joq qarapayym qazaqqa nege bir tiyn búiyrmady? Qaladan quylghan qanghybastar men qarapayym ashanadaghy qyzmet kórsetu qúnynyng nege tym qymbat bolghany taghy týsiniksiz. Biraq, soghan qaramay "bizdi әlem tanydy" dep  bórkimizdi aspangha atyp jýrgende, batys baspasózi  “Óz damu dengeyin әlemge pash etpek bolghan Qazaqstannyng saltanatty әri qymbatqa týsken búl talpynysy - Astanadaghy EHRO-2017 kórmesining júrtshylyqpen baylanysy sәtsiz boldy" dep bir auyz sózben qorytyndy jasady.

Týiin.

Kýni keshe Astanada “vremyankadan” órt shyghyp, bes býldirshin qaza tapty. Búl qayghydan qazaq qoghamy әli de es jiya almay otyr. IIM ministrligi “Órtting shyghu sebebi – pesh jaqqanda qauipsizdik sharasy saqtalmaghannan”, - dedi. Al, әlemde tendesi joq EKSPO ótkizgen elding astanasy nege әli pesh jaghady? Qisynsyz.

Eger, “EKSPO” Esimov aitqanday “úrpaq iygiligine jaraytyn joba” bolsa  - órtke oranghan bes býldirshin sol iygilikti nege kóre almady?

Núrbiyke Beksúltanqyzy

Abai.kz