Serik Ábdireshúly. Alashtyng Smaghúly qalay jerlendi?
Mәskeuden 77 jyl ótken song Tәuelsiz Qazaqstannyng Elordasyna әkelingen Alash ruhty memleket qayratkeri Smaghúl Sәduaqasúlynyng mýrde kýli músylman rәsimine oray 20 mamyr, júma kýni jerlendi. Alayda, últ qúndylyghynan ajyraghysyz azamat taghdyryna alandaghan júrtshylyq atalghan rәsimning eleusiz ghana ótkenine nalyp, naz aitqasyn, osy jaytqa tikeley qatysy bar, azamattyq ústanymmen aralasqan astanalyq ziyaly qauymnyng jana tolqynyn qúraushylardyng biri - ghalym Dihan Qamzabekúlyna jolyghyp, az-kem súraqtargha jauap aldyq.
- Diha, Smaghúl atamyzdyng jerlenu rәsimi nemqúrayly ótti degen әngime órbude. Rәsim shynynda da eleusiz óte salghan siyaqty ghoy. Nege?
- Smaghúl sýiegining mýrde kýlin músylman joralghysyna say jerleu rәsimin parlament deputattary mәsele etip kótergen song oghan Memlekettik hatshy, Mәdeniyet ministri men Astana әkimi qatysqan. Áuelgi jerleu kýni 18 mamyr bolghan eken, júmagha toqtalypty. Jerleu rәsimining shyghyny men úiymdastyru júmysy qala әkimdigine tapsyrylghan. Al, júrt kózinen tasa boldy degenge kelsek, ýsh jýzdey BAQ-qa habar aitylypty, aqpardy jetkizu endi solardyng enshisinde.
- Jerleu mәselesi men orny tek qana solay aqyldasyp sheshilgen be? Astanalyq elita aralaspady ma?
Mәskeuden 77 jyl ótken song Tәuelsiz Qazaqstannyng Elordasyna әkelingen Alash ruhty memleket qayratkeri Smaghúl Sәduaqasúlynyng mýrde kýli músylman rәsimine oray 20 mamyr, júma kýni jerlendi. Alayda, últ qúndylyghynan ajyraghysyz azamat taghdyryna alandaghan júrtshylyq atalghan rәsimning eleusiz ghana ótkenine nalyp, naz aitqasyn, osy jaytqa tikeley qatysy bar, azamattyq ústanymmen aralasqan astanalyq ziyaly qauymnyng jana tolqynyn qúraushylardyng biri - ghalym Dihan Qamzabekúlyna jolyghyp, az-kem súraqtargha jauap aldyq.
- Diha, Smaghúl atamyzdyng jerlenu rәsimi nemqúrayly ótti degen әngime órbude. Rәsim shynynda da eleusiz óte salghan siyaqty ghoy. Nege?
- Smaghúl sýiegining mýrde kýlin músylman joralghysyna say jerleu rәsimin parlament deputattary mәsele etip kótergen song oghan Memlekettik hatshy, Mәdeniyet ministri men Astana әkimi qatysqan. Áuelgi jerleu kýni 18 mamyr bolghan eken, júmagha toqtalypty. Jerleu rәsimining shyghyny men úiymdastyru júmysy qala әkimdigine tapsyrylghan. Al, júrt kózinen tasa boldy degenge kelsek, ýsh jýzdey BAQ-qa habar aitylypty, aqpardy jetkizu endi solardyng enshisinde.
- Jerleu mәselesi men orny tek qana solay aqyldasyp sheshilgen be? Astanalyq elita aralaspady ma?
- Jerleu orny jayynda biz qalanyng «Jastyq» atalatyn manyndaghy Kenesary sarbazdary jatqan qorymdy úsynghanbyz. Ol qabyldanbady, sebebi, qorym 1968 jyly jabylghan әri qalanyng qaq ortasynda degendey. Al, Qabanbay batyr jerlengen manaydan әli resmy qabirstan bolugha oryn bólinbegen, sheshim qabyldanbaghan. Oghan qoysaq, aidalagha aparyp tastaghanday bolamyz jәne zansyz bolmaq. Onyng ýstine diny qyzmetkerler qorymdy qoghamdyq jik boyynsha bóluge qarsy, o dýniyelik jandardyng bәri teng degen pikirde. Al, bolashaqta astanalyq panteon bola ma, joq pa, joghary jaq sheshetin bolar...
Sóitip, Bógenbay batyr danghylynyng boyyndaghy músylman qorymy tandalghan. Bizge aitylghan uәj boyynsha, ol manda Azamat soghysyna qatysqan qazaqtar jerlengen deydi, biraq jergilikti azamattar onday qorymnyng bolmaghandyghyn aitady. Smaghúl atamyzdyng ornyna tayau jerde sol Azamat soghysyna qatysqandargha arnalghan monumentalidyq eskertkish túr, ol búryn preziydentting eski reziydensiyasynyng janynda bolghan eken, osynda әkelinipti.
Smaghúl atamyz Sәken Jýnisov aghamyz jerlengen oryngha tayau týsti. Ashyq alanqay. Qorymnyng da kýtimi men jol jaghy joq eken, IYmekeng 19 mamyr kýni tasjoldan әlgi oryngha deyin asfalit tósetipti. Al, endi búl qorym da biyl jabylyp jatyr. Jalpy, 20-sy kýni bir top astanalyq belgili azamattar әkimdikke Erkeghaly Rahmadiyev bastap baryp, óz pikirimizdi aitqymyz kelgen, biraq bәri sheshilip, kesilip-pishilip qoyylypty...
- Basyn qaraytu mәselesi qalay sheshilmek?
- Ákimning aituyna qaraghanda, arnayy konkurspen eskertkish jasalmaq.Tuystary da sony qoldap otyr. Shyghynnyng bәri qala budjetinde qarastyrylghan kórinedi.
Súhbattasqan Serik Ábdireshúly
Abay-aqparat