Býgin, 18 sәuir Almaty oblysy, Esik qalasyndaghy «Esik» memlekettik tarihiy-mәdeny qoryq-muzeyinde Halyqaralyq eskertkishter men tarihy oryndardy qorghau kýnine arnalghan merekelik is-shara ayasynda shamamen IX-X ghgh. jatatyn qayyng qabyghy, aghashtan jasalghan «Jebeli qylshannyn» tanystyrylymy ótti.

«Jebeli qylshandy» elimizge belgili qalpyna keltirushi (restavrator) Qyrym Altynbekov tanystyrdy. 2018 jyly jәdiger «Ostrov Krym» ghylymiy-restavrasiyalyq zerthanasynda qalpyna keltirilgen bolatyn.

Tasqyn Toybaev, «Esik» memlekettik tarihiy-mәdeny qoryq-muzeyi RMQK diyrektory:

Mektep dengeyindegi balalar, jastar qazaq elining tarihyn, salt-dәstýrin, eldigin tanyp, ata-babalarymyzdan qalghan múralardy, mәdeniyetin sanasyna sinirip ósui ýshin últtyq dýniyetanymdy qalyptastyruymyz qajet. Búl baghytta muzeyimiz belesterdi baghyndyryp keledi. Býgin biz tanystyrylymyn jasap otyrghan «Jebeli qylshan» 2010 jyly «Esik» qoryq-muzeyine tapsyrylghan. Tapsyru kezinde búiym úsaq bólshektelgen kýiinde berilgen (105 dana). Búdan song biz jәdigerdi 2015 jyly restavrator Qyrym Altynbekovke kórsetken bolatynbyz. Restavrator búl búiymnyng qayyng qabyghynan jasalghan qylshan ekeni anyqtap, qayta qalpyna keltirdi.

Elbasy N.Á.Nazarbaevtyng «Úly dalanyng jeti qyry» maqalasynda aitylghanday dala órkeniyetining zor quaty men estetikasyn әigileytin tarihy jәdigerlerding manyzdylyghyn keyingi úrpaqqa amanattau muzey qyzmetinde paryz.

Qyrym Altynbekov, belgili qalypqa keltirushi (restavrator):

Búl jәdiger bizding qolymyzgha tiygen kezde adamgha týsiniksiz bólek-bólek zattar bolatyn. Onyng ishinde qayyng qabyghy, aghash, qola, teri, jibek mata bolatyn. Múnyng bәri manyzdy zattar. Árbir jәdiger aqparat tasushy. Biz sol tarihy jәdigerdi zerttey otyryp, tarihty jazamyz. Osynyng bәrin 2015 jyldan bastap osy biylgha deyin ghylymy týrde zerttep, qúrastyryp shyqqanda, minekey, osynday Qimaq uaqytyndaghy qylshan shyqty. Búl Jetisu boyynda kóp kezdese bermeytin jәdiger.

QR Mәdeniyet jәne sport ministrligining ókilderi, muzey basshylary, elimizge belgili arheologtar men ghalymdar qatysqan is-sharada qylshannyng túsaukeserimen qatar «Úly dalanyng úly merekesi – Nauryz» atalyp ótti. Mereke ayasynda turizm jәne BAQ salasyndaghy әriptesterge muzey isine qosqan ýlesi ýshin arnayy marapattar tapsyryldy.

Abai.kz