تاريحي جادىگەر «جەبەلى قىلشاننىڭ» تانىستىرىلىمى ءوتتى
بۇگىن، 18 ءساۋىر الماتى وبلىسى، ەسىك قالاسىنداعى «ەسىك» مەملەكەتتىك تاريحي-مادەني قورىق-مۋزەيىندە حالىقارالىق ەسكەرتكىشتەر مەن تاريحي ورىنداردى قورعاۋ كۇنىنە ارنالعان مەرەكەلىك ءىس-شارا اياسىندا شامامەن IX-X عع. جاتاتىن قايىڭ قابىعى، اعاشتان جاسالعان «جەبەلى قىلشاننىڭ» تانىستىرىلىمى ءوتتى.
«جەبەلى قىلشاندى» ەلىمىزگە بەلگىلى قالپىنا كەلتىرۋشى (رەستاۆراتور) قىرىم التىنبەكوۆ تانىستىردى. 2018 جىلى جادىگەر «وستروۆ كرىم» عىلىمي-رەستاۆراتسيالىق زەرتحاناسىندا قالپىنا كەلتىرىلگەن بولاتىن.
تاسقىن تويباەۆ، «ەسىك» مەملەكەتتىك تاريحي-مادەني قورىق-مۋزەيى رمقك ديرەكتورى:
مەكتەپ دەڭگەيىندەگى بالالار، جاستار قازاق ەلىنىڭ تاريحىن، سالت-ءداستۇرىن، ەلدىگىن تانىپ، اتا-بابالارىمىزدان قالعان مۇرالاردى، مادەنيەتىن ساناسىنا ءسىڭىرىپ ءوسۋى ءۇشىن ۇلتتىق دۇنيەتانىمدى قالىپتاستىرۋىمىز قاجەت. بۇل باعىتتا مۋزەيىمىز بەلەستەردى باعىندىرىپ كەلەدى. بۇگىن ءبىز تانىستىرىلىمىن جاساپ وتىرعان «جەبەلى قىلشان» 2010 جىلى «ەسىك» قورىق-مۋزەيىنە تاپسىرىلعان. تاپسىرۋ كەزىندە بۇيىم ۇساق بولشەكتەلگەن كۇيىندە بەرىلگەن (105 دانا). بۇدان سوڭ ءبىز جادىگەردى 2015 جىلى رەستاۆراتور قىرىم التىنبەكوۆكە كورسەتكەن بولاتىنبىز. رەستاۆراتور بۇل بۇيىمنىڭ قايىڭ قابىعىنان جاسالعان قىلشان ەكەنى انىقتاپ، قايتا قالپىنا كەلتىردى.
ەلباسى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» ماقالاسىندا ايتىلعانداي دالا وركەنيەتىنىڭ زور قۋاتى مەن ەستەتيكاسىن ايگىلەيتىن تاريحي جادىگەرلەردىڭ ماڭىزدىلىعىن كەيىنگى ۇرپاققا اماناتتاۋ مۋزەي قىزمەتىندە پارىز.
قىرىم التىنبەكوۆ، بەلگىلى قالىپقا كەلتىرۋشى (رەستاۆراتور):
بۇل جادىگەر ءبىزدىڭ قولىمىزعا تيگەن كەزدە ادامعا تۇسىنىكسىز بولەك-بولەك زاتتار بولاتىن. ونىڭ ىشىندە قايىڭ قابىعى، اعاش، قولا، تەرى، جىبەك ماتا بولاتىن. مۇنىڭ ءبارى ماڭىزدى زاتتار. ءاربىر جادىگەر اقپارات تاسۋشى. ءبىز سول تاريحي جادىگەردى زەرتتەي وتىرىپ، تاريحتى جازامىز. وسىنىڭ ءبارىن 2015 جىلدان باستاپ وسى بيىلعا دەيىن عىلىمي تۇردە زەرتتەپ، قۇراستىرىپ شىققاندا، مىنەكەي، وسىنداي قيماق ۋاقىتىنداعى قىلشان شىقتى. بۇل جەتىسۋ بويىندا كوپ كەزدەسە بەرمەيتىن جادىگەر.
قر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ وكىلدەرى، مۋزەي باسشىلارى، ەلىمىزگە بەلگىلى ارحەولوگتار مەن عالىمدار قاتىسقان ءىس-شارادا قىلشاننىڭ تۇساۋكەسەرىمەن قاتار «ۇلى دالانىڭ ۇلى مەرەكەسى – ناۋرىز» اتالىپ ءوتتى. مەرەكە اياسىندا تۋريزم جانە باق سالاسىنداعى ارىپتەستەرگە مۋزەي ىسىنە قوسقان ۇلەسى ءۇشىن ارنايى ماراپاتتار تاپسىرىلدى.
Abai.kz