Júma, 29 Nauryz 2024
2786 2 pikir 15 Shilde, 2019 saghat 10:28

Latyn әlipbiyining tiyimdiligi aiqyn

Óskemen qalasynda Sh. Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq-ghylymy praktikalyq ortalyghy úiymdastyruymen  10-11 shildede   «Latyn әlipbiyining emle erejelerin  iygertu: teoriya jәne tәjiriybe» atty respublikalyq  seminar ótkizdi.   Issharanyng maqsaty – jana emle erejelerin eresekterge mengertuding ghylymiy-praktikalyq ústanymdaryn, oqytu prosesinde kezdesetin qiyndyqtardy saralau jәne olardy sheshuding tiyimdi әdistemelik joldaryn qarastyru.

Eki kýndik seminarda arnayy әzirlengen baghdarlama boyynsha 18 bayandama oqyldy. Seminardy Sh. Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq-ghylymy praktikalyq ortalyghynyng  (búdan әri –  Ortalyq) bas diyrektory Á. Asqar jýrgizdi.

Sh. Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq-ghylymy praktikalyq ortalyghynyng atqarushy diyrektory E. Tileshov  «Jana emle: mindetter jәne atqarylghan júmystar» júmystarmen tanystyrdy. Al Ortalyqtyng ghalym hatshysy A.Fazyljan jana әlipby men emleni mengertu ýshin qajetti fonologiya, grammatologiya, jazu teoriyasy, orfografiya, orfoepiya, grafika t.b. tiltanymdyq bilimder jýiesi turaly manyzdy ghylymiy-teoriyalyq aqparattarmen bólisti. Abay atyndaghy Qazaq Últtyq Pedagogikalyq uniyversiytetining professory T.Ayapova jana emleni oqytuda psiholingvistikalyq oqu jәne jazu daghdylaryn qalyptastyryp emle erejelerin syny túrghydan, yaghny óz oy eleginen ótkizu arqyly mengertu turaly jәne oqulyq qúrastyrudaghy әdistemelik negizderi jayynda aqparat berdi. Ortalyqtyng Ádisteme basqarmasynyng basshysy A. Seyitbekova respublikalyq kólemde ótkizilip jatqan  72 saghattyq jәne 12 saghattyq kurs turaly jәne oqytudaghy artyqshylyqtary men qiyndyqtary jayynda oiymen bólisti. Atap aitqanda, jazu-syzuda kezdesetin kalligrafiya mәselesin kóterdi. Oqytu boyynsha ótkizilgen saualnamanyng nәtiyjesi turaly aqparat berdi.

Sonday-aq, seminarda jarnama mәtinderi men mekeme mandayshalaryn oblys, qala, audan mysaldarynda latyn әlipbiyinde әzirleu boyynsha L.N.Gumiylev atyndaghy Euraziya últtyq uniyversiytetining professory, fiyl.ghyl. doktory J.Jaqyp, atalmysh mekemening dosenti, fiyl.ghyl.kandidaty Q.Sәrekenova, E.A. Bóketov atyndaghy Qaraghandy memlekettik uniyversiytetining Qazaq til bilimi kafedrasynyng dosenti, fiyl.ghyl.kandidaty M. Túrsynova, S.Demiyreli uniyversiytetining dosenti, fiyl.ghyl.kandidaty N. Rsaliyeva   bayandama oqydy.

Professor J. Jaqyp jarnama mәtinderin әzirleuding maqsaty men mindetterimen tanystyra otyryp, býgingi jarnama mәtinderindegi stilidik, qúrylymdyq qateleri bar aqparattarmen bólisti. Bayandama barysynda orfografiyalyq kenistiktegi jarnamanyng emlesi men punktuasiyasy boyynsha atqarylatyn júmystarymen tanystyrdy.

Seminardyng ekinshi bóliginde Nazarbaev Uniyversiytetining Qazaq tili jәne týrkitanu kafedrasynyng assistent-professory J. Aghabekova «Kәsiby sala mamandaryna jana әlipbiydi ýiretuding tiyimdi әdisteri» boyynsha óz úsynystarymen bólisti.

Ortalyqtyng úiymdastyruymen jana әlipby men emle erejelerin mengertu maqsatynda kópshilikke  arnalghan oqu qúral әzirleu boyynsha Qaraghandy oblysy Resurstyq til ortalyghynyng bólim mengerushisi J. Jaqanova «Jana emle oqu qúraly: mazmúny men qúrylymy» taqyrybymen oqu-әdistemelik qúraldyng basty maqsaty men negizgi mindetterimen, oqulyq týzude basshylyqqa alynatyn ústanymdarymmen  tanystyrsa, osy oqulyqtyng soavtorlary Sh. Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq-ghylymy praktikalyq ortalyghynyng ghylymy qyzmetkerleri M. Dәrmen, N. Júmahanova, Nazarbaev uniyversiytetining oqytushysy A.Balabekov oqulyq mazmúny boyynsha әzirlegen tapsyrmalaryn talqylaugha saldy. Ázirlenip jatqan  oqu-әdistemelik qúralynyng jobasy boyynsha professor T. Ayapova, A. Fazyljanova jәne oblys til ýiretu ortalyqtarynyng qyzmetkerleri tarapynan úsynys-pikirler aityldy.

Abai.kz

2 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3532