Jahandyq daghdarys enseril­gendikten onyng әserin seyiltuge bel bughan halyq ta qa­jyrly is-qimyl tanytyp, әr kýnge eseli enbekterin arnauda. Kóktemnen bastalghan qarbalas­ osyghan dәlel. Desek te, әueli onyng lebi kә­sip­kerlerge tiydi. Osy tústa kәsip­oryn men sharua­shylyq­tar­dyng ilgerilegen kәsip­terin da­my­tugha memleket der sә­tinde qoldau kór­setkeninen jú­mys jýiesi bú­zyl­mady.

Shildening shilingir aptabyna qa­ramastan diqandar kónili kóte­rinki. Onyng sebebi bar. «Biyz­nes­ting jol kartasy-2020» baghdarla­masy men «Damu» qory arqyly kәsipkerlerge qolayly jaghday tu­ghyzylghanynan júmystyng ta­my­ryna qan jýgirip, erekshe yn­ta tudy. Sharualar alghan nesiye­ning bir bóligin memleket ótey­tin­dikten qazirgi ahualdary qanaghat­tanarlyq. Osynday kó­mek­ke ke­nelgenderding qatarynda «Qanat» sharua qojalyghy bar.

Jahandyq daghdarys enseril­gendikten onyng әserin seyiltuge bel bughan halyq ta qa­jyrly is-qimyl tanytyp, әr kýnge eseli enbekterin arnauda. Kóktemnen bastalghan qarbalas­ osyghan dәlel. Desek te, әueli onyng lebi kә­sip­kerlerge tiydi. Osy tústa kәsip­oryn men sharua­shylyq­tar­dyng ilgerilegen kәsip­terin da­my­tugha memleket der sә­tinde qoldau kór­setkeninen jú­mys jýiesi bú­zyl­mady.

Shildening shilingir aptabyna qa­ramastan diqandar kónili kóte­rinki. Onyng sebebi bar. «Biyz­nes­ting jol kartasy-2020» baghdarla­masy men «Damu» qory arqyly kәsipkerlerge qolayly jaghday tu­ghyzylghanynan júmystyng ta­my­ryna qan jýgirip, erekshe yn­ta tudy. Sharualar alghan nesiye­ning bir bóligin memleket ótey­tin­dikten qazirgi ahualdary qanaghat­tanarlyq. Osynday kó­mek­ke ke­nelgenderding qatarynda «Qanat» sharua qojalyghy bar.

Jalpy, tútynushy súrany­syn zertteu arqyly tabysqa je­tudin  manyzdylyghyn jergilikti jerdegiler jaqsy biledi. Sodan bolar jer-anagha degen peyilderi men kónilderi jaqsy. Mәselen, kókónis ósirudi kәsip etken «Qa­nat» sharua qojalyghy 2001 jyly qúrylghan. Sodan bergi kezende olar gektar berekeliligin artty­rugha erekshe nazar audarypty. Ótken jyly atalghan baghdar­la­ma­nyng bastalghanyn estip, qújat­taryn jinastyryp, tiyisti oryn­d­argha tapsyrghan. Nәtiyjesinde baghdarlamanyng birinshi baghytyna sәikes dep tanylghan qojalyq ekinshi dәrejeli bankten qomaqty nesie alady. Jana jospar qúry­lyp, újym bolyp, birneshe jy­lyjay, 44 gektar jerge kókónis egedi. Sonday-aq, tirshilik kózi sanalghan su shygharu ýshin 130 metr terendikten únghyma qazghan. Endi móldir su atqylap, aryqty boylap, syldyray aghyp jatyr.

Almaqtyng da salmaghy bar demekshi, sharua basshysy endi nesiyeni qalay óteymin dep bas qatyrmaydy. Nesiyening jartysyn memleket ótep keledi. Kәsipker múnday kómekting auyl sharua­shy­lyghy ýshin ýlken qoldau ekendigin maqtanyshpen aitady.

- Bankten 14 payyzben nesie aldym. Onyng 7 payyzyn memleket tólep otyr. Demek, kókónis baghasy edәuir arzan bolady, deydi «Qanat» sharua qojalyghynyng basshysy Ánuarbek Sarghaldaqov.

Kókónis ósiruding ózindik qi­yn­dyghy men mashaqaty bar. Sa­baghy nәzik óskindi balasha mәpe­lemese bolmaydy. Jemis-jiydek alqabyn kýtip-baptaugha jergilikti túrghyndar tartylghan. Tynym­syz tirlikting arqasynda sharua qojalyghy ótken jyly 200 tonnadan astam kókónis ósirip, ón­imdi Almaty qalasy men tal­dy­qorghandyqtar iygiligine  ainal­dyr­ghan. «Qanat» sharua qoja­ly­ghy siyaqty kәsibin damytatyn­dar­gha «Biznesting jol kartasy-2020» baghdarlamasy arqyly qoldau ta­batynyn ózgeler de týsingen.

- Kәsipker aldymen ekinshi dәrejeli bankterding kelisimin al­ghannan song әkimshilikke baghdarla­ma ayasynda subsidiyagha ótinish jazady. Aymaqtaghy ýilestiru kenesinen ótken qújat ministrlikke týsedi. Barlyghy 30 kýn ishinde sheshimin tauyp, «Damu» qory, kәsipker, bank arqyly ýsh jaqty kelisim jasalady, deydi kәsipkerlikti damytu qorynyng menedjeri Erkebúlan Qanatay әngime arasynda.

Ana sheti men myna shetine kóz jetpeytin alqapta kókónisting týr-týri jayqalady. Diqandar da kýnning ystyghyna qaramastan ký­tip-baptau júmystaryn jalghas­ty­ruda. Kәsibin dóngeletip, sha­rua­shylyghyn keneytuge mýmkin­dik alghan Ánuarbekting aldaghy jospary da jetkilikti. 1500 tonna ónim saqtaytyn qoymasyn eko­logiyalyq taza tabighy kókóniske toltyru. Osy maqsatqa jetudegi basshynyng alghashqy qadamy sәtti deuge bolady. Ónim kólemin kýzde 600 tonnagha jetkizu ýshin ter tógude.

Kýmisjan BAYJAN, Almaty oblysy.

egemen.kz