Балалар әдебиеті туралы сөз еткен шақта осы тақырыпты көтеріп жүргендер ешкімге керексіз бөстекі сөзге көп үйір болып кеткен жоқ па деген ойға қалатынымыз рас.

Шындығын айтар болсақ, әлеуметтік желіде балалардың тәрбиесіндегі жас ұрпақты ана тілмен сусындатудың жолдары, ұлт болашағы туралы тақырыптар мүлдем ауызға алынбайтын болды. Ауызға алынбайтын себебі, былайғы жұрт аталған мәселені тек қазақ тілі мұғалімінің, тіл білімі саласының мамандары һәм Тіл басқармасының атқаратын жұмыс деп санайтын түсінік санамызда берік қалыптасып кетті.

Бұл арада айтпағымыз интернеттің кеңінен қанат жаюы соңғы жылдары журналдарының таралымын мүлдем азайтып жіберді. Кезінде танымал ақын-жазушы, қоғам қайраткерлеріның туындылары жарық көрген «Балдырған», «Ақжелкен» журналы мен «Ұлан» газеттерінің де басынан бақтары тая бастады. Шынымызды айтсақ, ана тілімізді үйрету балалар басылымынан басталады. Бірақ оларды заманға бейімдеп шығару жағы осы ұжымдар тарапынан ескерілмей отырған жайы бар.

Чат ашып, оған ата-аналарды тартып, мемлекет бөлген ақшаға штат ашып, белсенді тұлғаларды тартар болса, тиын-тебен төлеп жастарға шығармалар жазырар болса, «Ұрпағымыз қазақша сөйлемейтін болды» деп үйде отырып зар қақсйатын ата-аналармен пікір бөліссе, осы бір «жұқпалы індеттің» алдын алудың жолын қарастыруға қоғамды жұмылдырса көп нәрсе бітер еді.
Қазір балалар БАҚ бір бөлек, оның оқырмандары жас балдырғандар бір бөлек әлемде өмір сүріп жатыр. Балалар БАҚ менджерлік әбжілдік жоқ.

Мектепалды даярлық тобы, бастауыш сынып оқушыларына сабақ арасында балаларға арналған газет-журналдар ютуб арналар ашса, обылстық білім басқармаларымен бірлесіп жұмыс жасаса көп нәрсенің орны толар еді. Осы ютуб арналарда төбе көрсеткен өзі қатарлы оқушылардың тырнақалды дүниесін тыңдаған жас өскін жазуға құлшынысы оянып, қолына қалам алып, шығармашылық әлемінің босағасын аттар еді.

Ақын-аудармашы Ерік Қайратбекұлы құрған Құнанбай қажы атындағы «Алаш аудармашылары одағы» осы бағытта көп нәрсе істеп жүр. Балалар әдебиетін даымтудың бастау көзі аудармада жатыр. Қазір «Сандық дәуір» қазақ тілінсіз дамып жатыр. Қандай өкінішті. Цифрлық дизайн саласында қандай мамандықтарға сұраныс көп екенімен ой бөліскіміз келеді. Кейін осы ойларымызды басқа қырынан тарқататын боламыз.

Ерік Қайратбекұлы Қордың миссиясы туралы:

Тек 4-15 жас аралығындағы жас оқырмандарға «Web - аударма» саласына Қазақстандағы мүмкіндігі шектеулі немесе жұмыссыз жүрген педагогтар, арнайы тұрақты табысы жоқ және жалғыз басты ата-аналар және аз қамтылған отбасында тәрбиеленіп жатқан, асыраушысынан айырылған жанұядағы шәкірттерді қатыстыру әрі оларды арнайы оқыту, аударма саласында жасаған еңбектерінің жемісін көруін мемлекеттік қолдау шараларынан тыс шешу бағытында Аякөз, Көкпекті аудандарымен байланыс жасап отырмыз. Бәрі бірден бола қоймайды. Осы бағытта өз басым Семей қаласында N11 мектепте «Ақ қауырсын» үйірмесін ашып, аудармашы және шығармашылық тұлғаларды дайындауға кірісіп кеттік. Төмендегі үндеуіміз Abai.kz сайтына шықты. Жұрт таныс болуы үшін мәтінінен үзінді бере кеткенді жөн көрдік.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Ұлттық құрылтайдың үшінші отырысын еліміздің Батысындағы Атырауда өткізгені біздің 11 мектептің оқушыларын бей-жай қалдырған жоқ. Бізге ұлтымыздың болашағы болып табылатын шәкірттерге осы Құрылтайдағы Президентіміздің ана тіліміздің республикамыз бен одан тысқары жерде өркен жаюына қатысты ой толғаған төмендегі тезистері: «Келесі мәселе. Тіліміздің қолдану аясын кеңейте түсу мемлекеттік саясаттың басты бағыты болып қала береді. Бұл – біз үшін мызғымас ұстаным.

Елімізде қазақ тіліне деген сұраныс жыл өткен сайын артып келеді. Қазақ тілі бизнестің, ғылым мен техниканың тіліне айнала бастады. Бұл үрдісті одан әрі дамытудың ең тиімді әрі төте жолы – ағартушылық.

Қазір ірі кітап дүкендерінде қазақ тіліндегі туындылардың үлесі арта түсті. Соңғы кезде баспагерлердің жаңа буыны әлемдік бестселлерге айналған шығармаларды аударып жүр. Көптеген кітаптарды шығарып жатыр. Аударылған кітаптардың ішінде көркем әдебиет қана емес, іскерлік бағыттағы туындылар да көп. Мемлекеттік саясаттың мәні – осында.

Ешкімді мәжбүрлемей, күнделікті өмірдегі қажеттілікті арттыру арқылы тіліміздің тұғырын нығайта береміз. Мемлекеттік тілге қатысты құр сөзден ештеңе шықпайды. Ең бастысы, нақты іс болуы керек» үлкен ой салып, қазақ тілін жаңа белестерге көтеруге жетелегені жасырын емес.

Біздің 11 мектептің оқушылар комитеті қазақ тілді медиаконтеті қалыптастыруға қатысты шәкірттер мен студенттер арасында «Жас Алаш Фандаб» қозғалысын өмірге әкелу үшін атсалысуға құрбы-құрбастарымызды шақырамыз. Және туған қаламыз Семейдің «Рухани Астана» мәртебесіне лайықты болу үшін Web аударма саласында өз үлесімізді қосқымыз келеді.
Сол себепті әрбір жоо, колледж бен мектептерде жас аудармашылар комитеті құрылып, қазақ тілінің бағы үшін тәржімалар жасап, ғаламтор кеңістігін ана тіліміздегі контенттермен толтырып, ұлтымыздың мәдени-рухани дамуына өз үлесімізді қосқымыз келетінін мәлімдейміз.

Әбіл-Серік Әліакбар

Abai.kz