Búghan deyin Resey Federasiyasynda «shetel agenti» turaly zang qabyldanyp, soghysty synaghan tәuelsiz búqaralyq aqparat qúraldaryn, qogham belsendileri men jurnalisterdi jappay jazagha úshyratqan, - dep jazady Mezgil.kz. 

RESEYDING JAZALAUShY ZANY

Adam qúqyqtaryn shekteuge baghyttalghan búl zang әueli 2012 jyly «kommersiyalyq emes úiymdar turaly» federaldy zangha týzetuler engizilgennen keyin payda bolghan edi. 2017 jyly Resey әdilet ministrligi «sheteldik agent» aidaryn búqaralyq aqparat qúraldaryna taghatyn zang jobasyn dayarlap shyghardy. Osylaysha zangha baghynbaghan týrli BAQ-dyng tizimi jasaldy. 2021 jyldyng qarasha aiynda 97 búqaralyq aqparat qúraly, onyng ishinde 62 jeke túlgha «shetel agenti» bolyp tanylghan. 2022 jyldyng aqpanyna qaray olardyng sany 115-ke deyin ósken. Osylaysha «shetel agentterinin» sany tolyghuda.

GÝRJISTANNYNG TANDAUY...

7 nauryzda Gruziya parlamenti «shetel agenti» turaly zandy qabyldamaq bolyp, halyqtyng jappay narazylyghyna úshyraghan. Ýsh kýnge sozylghan mitingterden keyin, biylik zandy qabyldaudy uaqytsha toqtatty.

QYRGhYZSTAN DA RESEYDING JOLYNA TÝSTI

Endigi kezek Qyrghyzstangha kelgen sekildi. Qyrghyzstan ýkimeti «sheteldik agent» turaly zang qabyldaugha bel bua kiristi. Alayda Qyrghyzstannyng qúqyq qorghaushylary «shetel agenti» turaly zang jobasyn qabyldaugha qarsylyq bildirip otyr.

Óitkeni zang jobasy kommersiyalyq emes úiymdar qyzmetining ashyqtyghyna, jariyalylyghyna kesirin tiygizui mýmkin.

«Zang jobasy «kommersiyalyq emes úiymdar shetelden kómek alsa – Qyrghyzstandy túraqsyzdyqqa alyp keledi degen iydeyany nasihattap otyr»», - deydi qúqyq qorghaushylar.

Qyrghyzstan azamattary preziydent Japarov pen Parlament deputattaryna «shetel agenti» mәrtebesin beretin zang jobasy boyynsha qarsylyghyn bildirip, qújat úsyndy. Qújat ótken aptada Parlamentting qarauyna engizildi. Qazir «shetel agenti» turaly zandy jasaugha atsalysqan deputattar óz dauystaryn qaytyp ala bastady.

Birqatar halyqaralyq qúqyq qorghau úiymdary: Amerikalyq Human Rights Watch jәne Freedom Now, Norvegiyalyq Helisinky komiyteti, irlandiyalyq FrontLine Defenders (Kloop media resursy) Qyrghyzstan Parlamentin «sheteldik agentter» turaly zandy qabyldamaugha shaqyrdy.

Olar ýndeuinde Qyrghyzstannyng zang jobasy «negizinen Reseyding zannamasyna sýienetinin» jәne «shetelden qarjylandyrylatyn úiymdardyng qyzmetin shekteuge» baghyttalghanyn aitady.

Abai.kz