Tilge qatysty bitip bolmaytyn josparlar men doktorinalar osy joly bir izge týsken siyaqty. Sonymen osy jolghy bekitilgen konsepsiya el ýmitin aqtasyn dep tileyik.

Elbasizm kezinde baghy janbaghan memleket til, endi qazirgi biylik - «Jana Qazaqstan» ayasynda bosaghadaghy basyn tórge sýirey bastady. Elimizde 19 qazan kýni aldaghy 6 jylgha arnalghan til damytu sayasaty josparlandy.

Atalghan Ýkimet Qaulysy «Úsynylyp otyrghan Qazaqstan Respublikasynyng 2023 – 2029 jyldargha arnalghan til damytu sayasaty Konsepsiyasyn bekitu» dep atalady.

Búl konsepsiyada josparlanyp otyrghan reformalar jәne basty is-sharalardyng maqsat-mindetteri taramdalyp kórsetilgen. Oghan túrghyndargha arnalghan kurstar, beynesabaqtar, oqulyqtar, zertteuler, is-sharalar, janartylghan bilim beru baghdarlamalary, BAQ nasihat, importalghan tehnikalardaghy qazaq tildi interfeys pen qazaq әlipbiyining boluy, IT-jobalar, balalar ýshin elektrondy oiyndardy jobalau jәne mulitfilimder týsiru taghy basqalary kirip otyr.

Osy shara qolgha alynghannnan bastap, ayaqtalghan shaqqa deyin qazaq tilin el túrghyndarynyng 84%-ynyng mengerui kýtilude.

«Qaztest» boyynsha, eger statistikanyng shyndyghyna sener bolsaq, memlekettik tildi mengergen memqyzmetkerler V1 dengeyinde – 37% jәne V2 dengeyinde – 35% bolyp otyr. Búny aldaghy uaqytta V1 dengeyinin – 43%-gha, al, V2 – 50%-gha jetkizu úigharylghan.

Qara halyqtan 84%. Al solargha ana tilinde qyzmet kórsetuge tiyistilerden bar-joghy 50 payyzdyng ar jaq, ber jaghynyng talap etushilik biylikting qay sasqany degen saual tuyndaydy.

Osy konsepsiya boyynsha 2029 jyly:

Memlekettik telearnalarda kórsetiletin telebaghdarlamalardyng ýlesi – 84%-gha;

Qazaqstan ótkizetin jәne dipmissiya shetelde ótkizetin halyqaralyq is-sharalardaghy qazaq tilining qoldanylu ýlesi – 75%-gha;

Memorgandardaghy, últtyq kompaniyalardaghy qújat ainalymynyng ýlesi – 94%-gha;

Qazaqtyng latyn jazuly tól jazuyn qoldanushylar sany 15%-gha teng bolady.

Memlekettik tilden ózge tilde bilim alushylardyng qazaq tilin mengerui 2023 jyly  V2 dengeyinde – 45%-gha jetse, endi olardyng sanyn 75%-gha deyin jetkizu úigharylghan.

BAQ-taghy qazaq tildi kontent ýlesi 86 %-gha jetedi dep josparlanyp otyr.

Búnday biznes pen biyliktegilerge berilgen jenildikti Ýmimetting eldi elpildetip, 2050-di algha tartyp, taghy bir retki aldausyratuy deymiz be? Osyndayda «Sol jyldar ishinde ne han, ne men, ne esek óledi» degen Qojanyng sózi taghy bir oigha oralady eken.

Abai.kz