Astananyng 20 jyldyghyna kórshilerden kimder keldi?
Saltanatty qabyldaugha Qyrghyz Respublikasynyn, Tәjikstan Respublikasynyng jәne Ózbekstan Respublikasynyng preziydentteri de qatysty.
Núrsúltan Nazarbaev barsha qazaqstandyqtardy Astananyng 20 jyldyghymen qúttyqtady.
Elbasy «Qazaqstan», «Tәuelsizdik» jәne «Astana» sózderining mәni elimizding әr azamaty ýshin airyqsha ekenin atap ótti.
Memleket basshysy Astananyng tarihyna erekshe toqtalyp, Qazaqstannyng qazirgi elordasy kóne Bozoq qalashyghynan bastau alatynyn atap ótti.
– Astana el qamyn jegen Edigeden bastap Áz-Tәukege deyingi qazaq handarynyng ordasy bolghan. Mening tapsyrmam boyynsha zertteu jýrgizgen astanalyq arheologtar Esilding boyyndaghy Kýigenjar auylynyng túsynan Áz Tәuke hannyng jazghy ordasynyng ornyn tapty, – dedi Qazaqstan Preziydenti.
Núrsúltan Nazarbaev Qazaqstannyng jana elordasynyng qúrylysyna atsalysqandardyng bәrine rizashylyq bildirip, elimizding barlyq ónirine Astananyng mereytoyyna jasaghan syilyqtary ýshin alghys aitty.
– Astananyng salynuymen Qazaqstannyng jana dәuiri bastaldy. Birinshiden, tәuelsizdikting alghashqy jyldarynan bastap memlekettiligimizding barlyq instituttary ornyqty. Astana býkil әlem tanyghan jana sayasy ortalyqqa ainaldy, – dedi Elbasy.
Sonday-aq, Memleket basshysy Qazaqstannyng býkil әlemge tәuelsizdik pen Astananyng arqasynda tanylghanyn aitty.
Qazaqstan Preziydenti Astana Qazaqstannyng geostrategiyalyq ortalyghy retinde sayasi, ekonomikalyq jәne әleumettik damudyng jana modelining negizin qalaghanyn atap ótti.
– Elorda әlemdik sәulet ónerinde qala men dalany ýilestire bilgen jana landshafty estetikany qalyptastyrdy. Astana kýlli әlemge jana beybitshilik pen kelisim ortalyghy retinde tanyldy. Bas qalamyz elimizding tatu әri kópúltty halqy ýshin tughan qalasyna ainaldy, – dedi Núrsúltan Nazarbaev.
Sonymen qatar, Elbasy Astananyng elimizdegi jana kóshi-qon ýderisine jol ashqanyn aitty.
– 20 jyl ishinde Astana halqy 4 ese ósip, bir milliongha jetti. Býkil el bas qalany maqtan tútyp, elordagha qarap boy týzeydi. Astananyng qaryshtap damuy ónirlerding ekonomikasyn órkendetti, – dedi Memleket basshysy.
Qazaqstan Preziydenti elordada jana ómir salty qalyptasqanyn aityp, túrghyndardyng jayly túrmysy ýshin tiyisti jaghday jasalghanyn atap ótti.
Sonday-aq, Memleket basshysy jana iydeyalar men innovasiyalargha serpin bergen Astananyng jetistikterine toqtaldy.
– Elordada jahandyq ekonomikalyq damudyng ózekti mәselelerin talqylaytyn Astana ekonomikalyq forumy ótkizilude. Bas qalamyz býginde kýlli adamzat damuyna yqpal etetin әri tarihy sheshimder qabyldanatyn ortalyqqa ainaldy. Múnda Shanhay yntymaqtastyq úiymy, Aziyadaghy ózara yqpaldastyq jәne senim sharalary kenesi, Euraziyalyq ekonomikalyq odaq qabyldaghan tarihy qújattar kýlli әlemning sayasi-ekonomikalyq damuyna әser etti, – dedi Elbasy.
Núrsúltan Nazarbaev Europadaghy qauipsizdik jәne yntymaqtastyq úiymynyng sammiytin jәne Islam yntymaqtastyghy úiymynyng Ghylym jәne tehnologiyalar jónindegi sammiytin ótkizu nәtiyjesinde «Astana deklarasiyasy» qabyldanghany turaly aitty.
– Jiyrma jyl ishinde Astana jahandyq integrasiyanyn, qauipsizdik pen bitimgershilikting ortalyghyna ainaldy. Europadaghy qauipsizdik jәne yntymaqtastyq úiymynyng tarihy sammiytinen keyin әlemdik sayasat leksikonyna «Astana ruhy» degen týsinik berik endi. Bizding yadrosyz әlem jәne әdil halyqaralyq tәrtip jolyndaghy syndarly bastamalarymyz Qazaqstannyng Birikken Últtar Úiymynyng túraqty emes mýshesi bolyp saylanuyna jәne osy bedeldi úiymgha tóraghalyq etuine septigin tiygizdi, – dedi Memleket basshysy.
Qazaqstan Preziydenti songhy 20 jyl ishinde Astanagha 22 monarh, 180 preziydent, 109 ýkimet basshylary jәne 114 halyqaralyq úiym basshylary kelgenin atap ótti.
– Memleketter basshylary men joghary lauazymdy jauapty túlghalardyng saparlary elder arasyndaghy dostyq qarym-qatynastardyng manyzdy kórsetkishi sanalady. Osynday әr sapardyng arqasynda Astananyng býkil әlem boyynsha dostary kóbeye týsti, – dedi Núrsúltan Nazarbaev.
Memleket basshysy shet el kóshbasshylarymen jeke dostyghy jóninde aityp, olardyng Qazaqstan astanasy turaly oi-pikirlerin ortagha saldy.
Núrsúltan Nazarbaev Astana men Qazaqstan qalyng júrtshylyq pen kóptegen halyqtardyng jýreginen oryn alghanyn atap ótti.
Qazaqstan Preziydenti elordanyng Tórtinshi ónerkәsiptik revolusiya jaghdayyndaghy ekonomikany janghyrtu isinde jәne elimizding jahandyq ekonomikalyq kenistikke kirigu jolynda negizgi ról atqaratynyn atap ótti.
– Qala 4.0 industriyasynyng jahandyq tehnologiyalyq ýrdisine say damyp keledi. Ónirlik jalpy ónim osy jyldar ishinde 190 ese ósti. Ol nominaldy týrde 5 trillion tengege jetip, naqty aitqanda 5,5 ese artty. 20 jyl ishinde investisiya kólemi shamamen 8 trillion tengeni qúrady. Jalpy, bas qalany damytugha júmsalghan memleket qarjysy shamamen 2,5 ese aqtaldy, – dedi Núrsúltan Nazarbaev.
Sonynda Memleket basshysy qazaqstandyqtardy elordanyng 20 jyldyq mereytoyymen taghy da qúttyqtap, býkil halqymyzgha baq-bereke tiledi.
Saltanatty qabyldaudan keyin Qazaqstan Preziydenti elordanyng mereytoyyna arnalghan merekelik gala-konsertti tamashalady.
Memleket basshysynyng Astananyng 20 jyldyghyna arnalghan saltanatty qabyldauda sóilegen sózining tolyq mәtinin myna jerden kóre alasyzdar.
Abai.kz