Қазақстандағы патриотизмнің өсуінің оң динамикасы, жастардың қоғамдық-еңбек белсенділігінің артуы, олардың қоғам мен мемлекет өмірі мен қызметінің негізгі салаларын дамытуға, руханиятты жаңғыртуға, әлеуметтік-экономикалық және саяси тұрақтылық, елдің ұлттық қауіпсіздігін нығайту. Осы және өзге де нәтижелерге «Біртұтас Ұлт – Біртұтас Әскер» жастарды әскери-патриоттық тәрбиелеу бағдарламасының әзірлеушілері, кураторлары мен орындаушылары 2025 жылға дейін қол жеткізуді көздеп отыр. Жыл басында олар оның аралық қорытындысын шығарып, екінші кезеңді жүзеге асыруға өз мақсаттарын қойды.

Олар қазіргі жағдайда жастарды әскери-патриоттық тәрбиелеу деп орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдардың, қоғамдық бірлестіктердің жастардың бойында жоғары патриоттық сананы, Отанға деген адалдық сезімін, азаматтық борышын орындауға дайындығын, елдің мүдделерін қорғау жөніндегі аса маңызды конституциялық міндеттерді, оны қарулы қорғауға қабілеттілігін қалыптастыру жөніндегі көп қырлы, жүйелі, мақсатты және үйлестірілген қызметін түсінеді.

Сондықтан бағдарламаны жүзеге асыру, ең алдымен, барлық деңгейдегі мемлекеттік органдардың, ғылыми және білім беру ұйымдарының, ардагерлердің, жастардың және басқа да қоғамдық ұйымдардың қызметін біріктіруді көздейді. Бұл процеске одан әрі серпін беру үшін олар осы бағыттағы мәселелердің кең ауқымын шешуге бірге қатысады. Біріншіден, жастарды әскери-патриоттық тәрбиелеу жүйесін ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету деңгейін арттыру көзделген. Атап айтқанда, осы бағыттағы әдістемелік әзірлемелердің санын көбейту, оны іс жүзінде пайдалану мақсатында бар тәжірибені әзірлеу және жалпылау жоспарлануда. Сонымен қатар, мамандар мен тәлімгерлер қауымын, сондай-ақ осы саланың жай-күйіне және әскери-патриоттық жобаларға кәсіби бағалау жүргізетін сарапшылар қауымдастығын қалыптастыру жұмыстары жүргізілуде.

Екіншіден, ведомствоаралық өзара іс-қимыл және мемлекеттік-мемлекеттік әріптестік жүйесін нығайту бойынша іс-шаралар жүргізілуде. Мұндай өзара іс-қимылдың мақсаты – жастардың Қазақстан тарихын, оның ішінде әскери тарихты оқуға деген қызығушылығын белсендіру және жоғарылату. Сонымен қатар, республикамыздың мемлекеттік мерекелерінің негізіне айналған іс-шараларды терең білетін азаматтардың санын көбейту, сондай-ақ әскери қызметкерлерге арналған білім беру мекемелері жұмысының сапасын көтеру міндеті тұр. Отансүйгіштікке тәрбиелеу, студенттерді кәсіби бағдарлау және оларды әскери қызметке тарту, білім беру жүйесінде, ғылымда, мәдениетте және спортта жұмыс істеу – осының бәрі, басқалармен қатар, өскелең ұрпақтың бойында мақтаныш сезімін, мемлекет рәміздерін, оның тарихи ескерткіштерін құрметтеу және қастерлеу сезімін қалыптастыруы керек.

«Бүгінде барлық мүдделі мемлекеттік құрылымдарды тарта отырып, оқу орындарында әскери-патриоттық тәрбие берудің сапасын жоғарылату қажет. Өкінішке қарай, бұл мекемелер, сонымен бірге мәдениет мекемелері әдістемелік қамтамасыз етуде, әсіресе осы саладағы мамандарды даярлау мен қайта даярлауда қиындықтарды бастан кешіруде. Осыған байланысты әскери-патриоттық тәрбиенің материалдық-техникалық базаларын жаңғырту, ұйымдастырушылық-әдістемелік қамтамасыз ету, ұйымдастырушылар мен мамандарды кәсіби дайындау деңгейін көтеру қажет деп санаймыз. Сонымен қатар, осы бағыттағы кешенді және жүйелі көзқарасты талап ететін осы саладағы мәселелерді шешуге БАҚ-ты кеңінен және белсенді тарту маңызды», - деп атап өтті бағдарлама әзірлеушілері.

Айта кетейік, оны жүзеге асыру аясында «Жас Сарбаз» балалар мен жасөспірімдер әскери-патриоттық қозғалысы» республикалық қоғамдық бірлестігі тереңдетіліп, белсенді түрде насихатталуда. Оның филиалдары еліміздің барлық өңірлерінде, сондай-ақ Астана, Алматы және Шымкент қалаларында құрылған. Жастарды әскери-патриоттық тәрбиелеу жөніндегі жұмысты одан әрі дамыту мақсатында қозғалыс республикалық және халықаралық деңгейлердегі, оның ішінде қорғаныс министрлігі мен барлық облыстар мен республикалық маңызы бар қалалардың әкімдіктері, сондай-ақ Ресей Федерациясының «Юнармия» әскери-патриоттық қозғалысымен бірқатар меморандумдарға қол қойды.

Жалпы, Қорғаныс министрлігінде атап өткендей, жергілікті жерлерде жүзеге асырылып жатқан жобалар мен іс-шараларды аралық талдау әскери-патриоттық тәрбиенің мазмұндық байлығы мен маңыздылығын көрсетеді. Отансүйгіштікке әлеуметтік қана емес, рухани-адамгершілік, мәдени-тарихи және басқа да құрамдастарды біріктіретін ең маңызды құндылық ретіндегі көзқарас жастар арасында кеңінен таралуда.

Бағдарлама шеңберінде әскери-патриоттық іс-шараларды іске асыруға жастардың 70 пайызына дейін қатысады деп күтілуде. Әскери-патриоттық клубтар, сыныптар, үйірмелер еліміздің жалпы білім беру мекемелерінің, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының 100 пайызында жұмыс істейтін болады. Жалпы білім беру мекемелеріндегі «Жас Сарбаз» әскери-патриоттық клубтары мен сыныптарының оқушылары 20 пайызға дейін құрайды. Жалпы, бағдарлама туралы азаматтардың 70 пайызы хабардар етіледі. Оны қаржыландыру жергілікті бюджет қаражаты, сондай-ақ бюджеттен тыс қаражат есебінен жүзеге асырылады.

Ол қарастырған іс-шаралар мыналарға бағытталған:

- мемлекетіміздің батырлық өткенінде, қазақ мемлекеттілігінің қалыптасуы мен қатал әскери сынақтардың әртүрлі кезеңдеріндегі Қазақстан халқыныңахіктерінде, әскери және жауынгерлік дәстүрлерде, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының символикасында жастарды кешенді әскери-патриоттық тәрбиелеу;

- Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының жастарға әскери-патриоттық тәрбие беру мәселелері бойынша барлық үлгідегі мемлекеттік органдармен, ұйымдармен және білім беру мекемелерімен тығыз байланысын орнату;

- әскери қызметшілердің барлық санаттарын іздестіру жасақтары құрамында жұмысқа тарта отырып, жастарды әскери-патриоттық тәрбиелеу жөніндегі шефтік жұмысқа тарту, тиісті проблемалар бойынша түрлі іс-шаралар (дөңгелек үстелдер, семинарлар, конференциялар және басқа да ғылыми форумдар) өткізу;

- жастарды әскери шерулерге, әскери бөлімнің жылдық мерекелеріне қатысуға, ескерткіштерге, монументтерге гүл шоқтарын қоюға, Ұлы Отан соғысының ардагерлері мен интернационалист жауынгерлерді құрметтеуге, әскери ант қабылдауға, әскери қызметшілерге жауынгерлік наградаларды тапсыруға, салтанатты іс-шараларды өткізу кезінде әскери бөлімнің жауынгерлік туын әкелуге және шығаруға тарту;

- Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының Тарихи мақсатын, олардың даму ерекшеліктерін, қойылған міндеттерді орындау кезінде олардың жұмыс істеуі мен орнын жастардың терең түсінуінің барлық нысандары мен әдістерін тәрбиелеу;

- еліміздің әр мектебінде, колледжінде әскери-патриоттық клубтар, «Жас сарбаз» сыныптарын құру практикасын жалғастыру және оларға әскери бөлімдердің жетекшілігін бекіту;

- тарихи орындарға экскурсиялар ұйымдастыру, түрлі көрмелерге бару, жастарды Отан қорғаушылардың подіктері туралы баяндайтын көркем, тарихи және әскери-мемуарлық әдебиеттерді оқуға тарту.

Бағдарламаның материалдық базасын дамытуға келетін болсақ, әскери-патриоттық қозғалыс үшін әлеуметтік гранттар, әдістемелік және материалдық-техникалық қамтамасыз ету үшін қажетті ресурстар құрылады. Ел өңірлерінде Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Ұлттық әскери-патриоттық орталығының филиалдары ашылуда. Мектептер, колледждер, жоғары оқу орындары кітапханаларының кітап қоры тарихи және патриоттық бағыттағы жұмыстармен толықтырылуда. Әскери-патриоттық тәрбие бойынша әдістемелік ұсынымдар әзірленіп, енгізілуде. Мемлекеттік және өңірлік деңгейлерде әскери бөлімдерде, оқу орындары мен кітапханаларда патриоттық бағыттағы аудио - және бейнетека қорлары құрылады.

Сонымен, жастардың әскери-патриоттық тәрбиесін ақпараттық-имидждік сүйемелдеу бұқаралық ақпарат құралдарының, ведомстволық, қоғамдық және басқа ұйымдардың әскери тәрбие мүддесі үшін күш-жігерін біріктіруден тұрады. Республикалық және өңірлік бұқаралық ақпарат құралдарының беттерінде, интернет-порталдарда, әлеуметтік желілерде Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының, үздік әскери қызметшілердің қызметтік-жауынгерлік қызметі туралы оң материалдарды жариялай отырып, армиядағы қызметке арналған арнайы айдарлар құрылады. Сонымен қатар, жастардың бойында белгілі тұлғалардың, қоғам қайраткерлерінің және «Қазақстанның 100 жаңа есімі» жобасы жеңімпаздарының қатысуымен Қазақстан армиясының жағымды бейнесін қалыптастыру бойынша әлеуметтік желілерде көркем және деректі фильмдер, баспа өнімдері мен жарнама шығарылады. Жастарда патриотизмге тәрбиелеудің өзекті мәселелері бойынша «дөңгелек үстелдер», пікірталастар, ғылыми хабарламалар үнемі өткізіліп тұрады. Әскерге шақырылғанға дейінгі жастардың мұражайларға, театрларға, патриоттық бағыттағы кинофильмдерге, Қазақстан мемлекетінің даму тарихы, оның тәуелсіздік үшін күресі туралы деректі фильмдерге баруы үшін жағдайлар жасалуда.

Жастарды әскери-патриоттық тәрбиелеу үдерісіне басшылық ету үшін республикалық және өңірлік деңгейлерде әскери-патриоттық тәрбиелеу жөніндегі үйлестіру кеңесі құрылды, оның құрамына мүдделі мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйымдардың басшылары кірді. Бұл жұмысқа жастарға тәлімгерлік, кураторлық функцияларды орындайтын мемлекеттік және қоғамдық институттар қатысады. Әскери-патриоттық тәрбие субъектілерінің әртүрлі санаттарының қызметінің қорытындылары зерделенеді, тәрбие процесіне қажетті түзетулер уақтылы енгізіледі және анықталған кемшіліктерді жою және оң тәжірибені бекіту мақсатында бақылау жүзеге асырылады.

Бағдарламаны іске асырудың түпкі нәтижесі ел дамуының қазіргі заманғы сын-тегеуріндері мен міндеттеріне жауап беретін жастарды әскери-патриоттық тәрбиелеу жүйесін қалыптастыру, атап айтқанда, жастардың Қазақстан тарихы мен мәдениетіне қатыстылық сезімін нығайту, ұрпақтар сабақтастығын қамтамасыз ету, белсенді өмірлік ұстанымы бар азаматты тәрбиелеу, Қарулы Күштердің имиджін арттыру және әскери қызметтің беделін нығайту болады.

Abai.kz