Бәлкім, дүние дөңгелек деген сөз рас шығар. Кеше ғана көк аспанның астын күркіретіп, басы барды иілтіп, аяғы барды дізерлеткен көк түркінің ұрпағының жартысы бабасы бассалы болған елдің боданы болып отырады деген кімнің ойында бар еді?! Бірақ уақыттың айғағынан қашып құтыла алмайды екенсің. Орыс еліне бодан түркі халықтарының бірі - Сахалар. Өз алдына автономия болып отыр демесеңіз, аянышты дүние. Егер Саха елі Тәуелсіздікке қол жеткізсе, жер көлемі жағынан әлемде сегізінші орынға ие болады екен! Осыншама ұланғайыр туған өлкесінде сахалардың саны 45 пайыз ғана. Кеңес заманындағы қазақтың көрсеткішіндей. Санамызды жаңғыртсақ, сахалар бір жатырдан шыққан бауырымыз. Орыстың боданы болған мұңлықтар: Ноғайлар мен Башқұрттардан бір кем емес.

Орыс Саханың жер асты байлығы мол және территориясының үлкендігіне қарамастан халық саны бір миллионға жетер, жетпес деп айту арқылы қуанышын жасыра алмайды. Ал, бізге қайғы.

Кеңес заманында Саха еліне сапарлаған қазақ қаламгерлер жайлы білуші едік. Кейінде ол да келмеске кетті. Енді бір ұсыныс бар. Сыртқы істер министрлігі мен Мәдениет министрлігі бірлесе отырып, Ресейдің құрамындағы түркі халықтарымен, бауырларымызмен мәдени байланысты барған сайын үдете түссе! Сөйтіп, бір-бірімізге медеу болсақ. Болашаққа бірге қамдансақ. Дүние бір қалыпта тұрмайды. Өйткені, дүние дөңгелек.

«Абай-ақпарат»

Бәлкім, дүние дөңгелек деген сөз рас шығар. Кеше ғана көк аспанның астын күркіретіп, басы барды иілтіп, аяғы барды дізерлеткен көк түркінің ұрпағының жартысы бабасы бассалы болған елдің боданы болып отырады деген кімнің ойында бар еді?! Бірақ уақыттың айғағынан қашып құтыла алмайды екенсің. Орыс еліне бодан түркі халықтарының бірі - Сахалар. Өз алдына автономия болып отыр демесеңіз, аянышты дүние. Егер Саха елі Тәуелсіздікке қол жеткізсе, жер көлемі жағынан әлемде сегізінші орынға ие болады екен! Осыншама ұланғайыр туған өлкесінде сахалардың саны 45 пайыз ғана. Кеңес заманындағы қазақтың көрсеткішіндей. Санамызды жаңғыртсақ, сахалар бір жатырдан шыққан бауырымыз. Орыстың боданы болған мұңлықтар: Ноғайлар мен Башқұрттардан бір кем емес.

Орыс Саханың жер асты байлығы мол және территориясының үлкендігіне қарамастан халық саны бір миллионға жетер, жетпес деп айту арқылы қуанышын жасыра алмайды. Ал, бізге қайғы.

Кеңес заманында Саха еліне сапарлаған қазақ қаламгерлер жайлы білуші едік. Кейінде ол да келмеске кетті. Енді бір ұсыныс бар. Сыртқы істер министрлігі мен Мәдениет министрлігі бірлесе отырып, Ресейдің құрамындағы түркі халықтарымен, бауырларымызмен мәдени байланысты барған сайын үдете түссе! Сөйтіп, бір-бірімізге медеу болсақ. Болашаққа бірге қамдансақ. Дүние бір қалыпта тұрмайды. Өйткені, дүние дөңгелек.

«Абай-ақпарат»

Саргы-дьаалы Сахам тыла,

Айхал-алгыс Сахам тыла,

Уруй олук Сахам тыла,

Күн бэлэҕэ Сахам тыла,

Эйигин мин ыҥырыаҕым,

«Ийээ!» диэммин хаһыытыаҕым.

Тоҕойдору туораан ис,

Арҕастары ааһан ис,

Саргы дьайаан Сахам тыла,

Сарыал санаа - Сахам тыла!

Бүөтүр Тобуруокап

ААН ДОЙДУ ИЧЧИТИН АЛГЫҺА

Аҕыс иилээх-саҕалаах,
Атааннаах-мөҕүөннээх
Айгыр-силик Аан ийэ дойдум,
Тоҕус иилээх-саҕалаах
Торҕо томоон дойдум
Локуора от үктэллээх,
Алтан от дьайыҥнаах,
Аҕыс салаалаах
Ача күөх от таманнаах
Иринньэхпин ииппит эбэм
Истэн туолаһыйа тур
Мин этэр тылбын.
Балчыр бэйэм барҕарбытым
Алтан-таман хонуугар,
Араҕас арыыгар
Таалалаан үөскээбитим,
Үрдүк үтүө хонуугар
Үүт үрүмэ үрдүгэр
Үҥкүрүйэн үөскээбитим.
Сыалыһар быара буолан
Сыламньыйан кулу,
Үс киис тириитэ буолан
Мөлбөйөн кулу.
Иэримэ дьиэни
Тэринээри саныыбын
Аан дойдубар:
Дойдум иччитэ,
Үстэ иэнигий!
Тойон сэргэни
Тутаары оҥостобун,
Алтан сэргэни
Анньаары оҥостобун.
Аан дойдум иччитэ,
Алҕастыы санаама,
Аныгытын даҕаны
Атааргыыр буолаайаҕын.
Көрдөһөр күлтүөннээх,
Ааттаһар ахсааннаах,
Хоолдьуктаах бэйэм
Хоҥкуйан туран,
Сөһүргэстээх бэйэм
Сүгүрүйэн туран,
Өттүктээх бэйэм
Үҥэ-сүктэ турабын.
Сыта-тура сыаналаа,
Олоро-тура толкуйдаа,
Кэлин өттүбэр кэбирэ суох,
Илин өттүбэр ибирэ суох,
Аан дойдум иччитэ
Бэдэр саҥыйах
Нэлэмэн хотун эдьиийим,
Көмүстээх нуолур от
Үктэллээх,
Күөх от олбохтоох,
Сэбирдэхтээх от дэйбиирдээх
Нэлэмэн хотун эдьиийим,
Албаннаах бэйэм
Ааттаһа турабын,
Көнтөрүк бэйэм
Көрдөһө турабын.
Сиэл баайабын,
Дэлбиргэ ыйыыбын,
Ахтаах арыынан
Айах тутан эрэбин,
Үрүҥ толоҕунан
Күөмэй көтөҕөн эрэбин.
Көрдөһөр күлтүөннээх,
Ааттаһар ахсааннаах,
Эбэлэрим иччилэрэ,
Бука барыгыт
Бүрү-бүттүүн
Дэри-дэхси
Бэттэх буолуҥ!
Улаан убаһам уйгутунан,
Кытыт сылгым кымыһынан
Айах тутан
Ааттаһар күнүм буолла,
Чороон айаҕы
Тосхойор күнүм буолла.
Биир тылбын биһирээҥ,
Икки тылбын иһиллээҥ,
Үс тылбын өйдөөҥ.
Бука барыгытыгар
Үҥэ-сүктэ
Сүгүрүйэр күнүм буолла.
Арҕааттан кэлэр
Алдьархайдаах санаалаах
Абааһы улууһугар
Алтан сүрдьүгэскитин
Араарар буолаайаҕыт,
Үөһэттэн түһэр
Үлүгэрдээх улууһугар
Үс үрүҥ көмүс сүрдьүгэскитин
Төлөрүтэр буолаайаҕыт.
Ымсыыран-ымсыыран,
Баҕаран-баҕаран
Көрдөһө турабын.
Бука барыгыт -
Ойуулаах отум иччитэ,
Дьарҕаалаах маһым иччитэ,
Атаххытыгар аҕыс
Бокулуону уураммын
Ааттаһа турабын.
Тобуккутугар тоҕус
Бокулуону уураммын
Үҥэ-сүктэ турабын
Ааттаан тураммын.
Ааттаһар ахсааннаах,
Көрдөһөр күлтүөннээх.
Иитэр сүөһүбүн
Күрүөлээрэй диэммин,
Төрөтөр оҕобун
Уйалаарай диэммин
Эбэлэрим иччилэриттэн
Көрдөһө-ааттаһа турабын.
Эриэн ыт
Элэгэ гынымаҥ,
Күөт ыт
Күлүүтэ гынымаҥ,
Тэҥнээхпэр сэтэлэтимэҥ,
Сүбэ-соргу айахтааҥ,
Дьолло-соргута тосхойуҥ,
Аал уотунан айахтаныҥ,
Күн уотунан күөмэйдэниҥ,
Бука барыгыт мунньаҕынан
Бары аһаабыт-сиэбит буоллаххытына
Түөрэх быраҕан көрүөм...
Алтаннаах сүрэхпин
Арҕаспар ууруҥ,
Төптөөх сүрэхпин
Түөспэр олордуҥ.
Уруй-уруй,
Бүрү-бүттүүн
Дэри-дэхси
Аһаан-сиэн тарҕаһыҥ!

«СИТИИ ЫЙААҺЫН» АЛГЫҺА

Аҕыс салаалаах аар хатыҥ!
Атааннаах-мөҥүөннээх
Аан ийэ дойдум,
Иитиллибит Ийэ сирим,
Төрөөбүт төрүт дойдум
Буркун түспэт түүлээх түһүлгэҕэр,
Салгын киирбэт таһаалаах дьаптаҕар,
Тор тобулу охсубат дьоллоох толоҕойгор
Итии тыыннааҕы иһирдьэнэн киллэр,
Тымныы тыыннааҕы таһырдьанан аһар!
Суон сүллүгэскин төлөрүтүмэ!
Халыҥ халҕаҥҥын халбарытыма!
Кэнчээрини кэский, ыччаты ыралаа!
Ороһуну тускуй, маҥаны баараалаа!
Элэмэһи элбэт, саадьаҕайы салай!
Түү тиэргэни дьүөрэлээ,
Сыа тиэргэни ситимнээ!
Тойон сэргэни туругурт!
Аас сэргэни анньар айылга,
Тойон сэргэни туругурдар туска,
Аал уоту оттор айылга,
Аан алаһаны тэрийэр туска
Төрөтөр оҕобун уйалаа,
Иитэр сүөһүбүн күрүөлээ!