2010 جىلعى جالپى حالىق ساناعىندا قحر-داعى قازاقتاردىڭ جالپى سانى 1.64 ملن بولعان، قازىر 2 ملن-عا جاقىنداسا كەرەك. ولار ىلە، التاي، تارباعاتاي ايماقتارىنان قۇرام تاپقان ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسى، سانجى حەيزۋ (دۋنگان) اۆتونوميالى وبلىسى، باركول جانە موري قازاق اۆتونوميالى اۋدانى مەن گانسۋ پروۆينتسياسىنىڭ اقساي قازاق اۆتونوميالى اۋدانىندا ءومىر سۇرەدى.

قىتايداعى قازاقتاردىڭ باسىم كوپ ساندىسى اۋىل شاراۋاشىلىعى جانە مال شارۋاشىلىعىمەن شۇعىلدانادى. ولار ەگىستىك جانە جايىلىم جەرلەردى زاڭ بويىنشا 49 جىلعا پايدالانۋعا العان. سوڭعى 40 جىلدا قىتايدىڭ ەكونوميكالىق ورلەۋىنە بايلانىستى ونداعى قازاقتاردىڭ دا الەۋمەتتىك جاعدايى مەن تۇرمىستىق دەڭگەيى ءبىرشاما جاقساردى. قىتايداعى ەكونوميكالىق رەفورمالار مەن اشىق ەسىك ساياساتىنىڭ ارقاسىندا، ونداعى قازاقتار اراسىنان كاسىپكەرلىكپەن، ساۋدامەن شۇعىلداناتىندار شىقتى. ولاردىڭ ىشىندە شىڭجاڭدا عانا ەمەس، قىتايدىڭ ىشكى ءىرى قالالارىندا كاسىبىن دوڭگەلەتىپ وتىرعان جاستار بار.

قكپ وك قازىر ەكولوگيالىق ورتانى قالپىنا كەلتىرۋ ساياساتىن پارمەندى جۇرگىزۋدە. سونىمەن ولار ورماندى، جايىلىمدى ساۋىقتىرۋ – دەگەن ناۋقان باستاپ، كەزىندە زاڭدى تۇردە قازاق مالشىلارعا پايدالانۋعا بەرگەن جايىلىم جەرلەردى قايتارىپ الۋ، جايلاۋعا مال شىعارماۋ شارالارىن قولدانۋدا. سونداي-اق، قازاقتار قونىستانعان شۇرايلى جايلاۋلاردى مەملەكەت قايتارىپ الىپ تۋريستىك ورىندار اشىپ، قازاقتاردى تىرشىلىك قاينارىنان ايىردى. ويتكەنى ۇكىمەتتىڭ تۋريزمدى دامىتۋعا بولىنگەن وراسان زور قارجىسى جەرگىلىكتى تۇرعىندارعا تيمەيدى، ونى ىشكى قىتايدان كەلگەن  كاسىپكەرلەر جەمقورلىق جولمەن يەلەنەدى.

قازىر قىتايدا شارۋا قوجالىقتارىن ىرىلەندىرۋ ۇدەرىسى ءجۇرىپ جاتىر. سوعان بايلانىستى جەردىڭ باعاسى كوتەرىلدى، سونىمەن جەر مەن مال قالتالى قىتاي كاسىپكەرلەرىنىڭ قولىنا بىرتىندەپ وتە باستادى. مۇنىڭ سالدارىنان تەك مەملەكەتتىڭ ەڭ تومەنگى كۇنكورىس جاردەماقىسىنا سۇيەنىپ جان باعاتىن قانداستارىمىز پايدا بولدى. بۇدان بىلاي اۋىلداعى قانداستاردىڭ جاعدايى ءتىپتى دە قيىن بولاتىن ءتۇرى بار. 

2016 جىلدان بەرى شىڭجاڭدا جەرگىلىكتى ۇلتتارعا باعىتتالعان ساياسي قىسىم جۇرگىزىلۋدە. قازىر ءىشىنارا وڭىرلەردە قىسىم ءسال جۇمسارعانىمەن، ول ساياساتىڭ توقتايتىن ءتۇرى جوق. كەرىسىنشە، قكپ چجۋنحۋا ۇلتىن (中华民族) قالىپتاستىرۋ ستراتەگيالىق ساياساتىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن كۇشتەپ اسسيميلياتسيالاۋدى قارقىندى جۇرگىزۋدە. قازاق، ۇيعىر تىلىندەگى مەكتەپتەردى جاۋىپ، تەك مەملەكەتتىك ءتىل – قىتاي تىلىندە ءبىلىم بەرۋدى جانە تۇرمىستا قولدانۋدى قاتاڭ تالاپ ەتۋدە. شىنجاڭداعى بۇكىل ەلدى مەكەندەردەن تەگىن بالاباقشا اشىپ، 2 جاستان جوعارى بالالاردى بارۋعا مىندەتتەدى. ءتالىم-تاربيە تەك قىتاي تىلىندە جۇرگىلەدى. سونىمەن قاتار مۇسىلمانداردىڭ ءداستۇرلى يسلام ءدىنىن ۇستانۋىنا قاتاڭ شەكتەۋ قويدى. بۇل ءۇردىس ەندى 10-15 جىل جالعاسسا، ۇلتتىق ءتىل مەن مادەنيەت، ءداستۇر مەن يسلامدىق سەنىم-نانىم جويىلاتىنى ءسوزسىز. بۇل قاتەردى سەزگەن قانداستارىمىز ەلگە قايتايىن دەسە، جەرگىلىكتى ورىنداردان ءارتۇرلى كەدەرگىلەرگە ۇشىراۋدا. 

قىتايداعى قانداستارىمىزدىڭ اۋىر جاعدايىنا بايلانىستى، ولاردىڭ وتانعا ورالتۋ جونىندە تومەندەگى ۇسىنىستى ايتقىمىز كەلەدى:  

ءبىرىنشى، حالىقارالىق تاجىريبەلەردى ەسكەرە وتىرىپ، قحر-داعى قانداستارىمىزدى بىردەن كوشى-قون شاقىرتۋىمەن كوشىرىپ الۋ جونىندە ۇكىمەتارالىق كەلىسىم جاسالسا. بۇل ماسەلەنى تۇپكىلىكتى شەشۋدىڭ ۇتىمدى جولى. بۇعان كەلىسۋگە قحر-دىڭ جاعدايى ماجبۇرلەيدى. قازىر قحر مەن اقش اراسىنداعى ساۋدا سوعىسىنىڭ شيلەنىسۋىنە بايلانىستى قىتايدىڭ ەنەرگەتيكا، جاسىل اۋىل-شارۋاشىلىق ونىمدەرىنە سۇرانىسى ارتا تۇسۋدە. بۇل سۇرانىستى قازاقستاننان شەشۋگە مۇددەلى. ەكى ەل اراسىن ەكى تەمىر جول جەلىسى مەن باتىس قىتاي – باتىس ەۆروپا ماگيسترالدى جولى جالعاپ جاتىر.

قىتايدىڭ ورتا شىعىستان تەڭىز ارقىلى تاسىمالدايتىن مۇناي جولىنىڭ 4 باعىتى دا اقش باستاعان باتىس ەلدەرىنىڭ تولىق باقىلاۋىندا تۇرعاندىقتان، قۇرلىقتاعى كولىك تاسىمالىنا كوبىرەك سۇيەنۋگە ءماجبۇر. ءبىزدىڭ قولىمىزداعى كوپ كوزىردىڭ ءبىرى وسى. سوندىقتان ديپلوماتتارىمىز وسىنداي جاعدايدى پايدالانا وتىرىپ، قحر ۇكىمەتىن ونداعى قانداستارىمىزدى ەلگە جىبەرۋ جونىندە كەلىسىمشارت جاساۋعا كوندىرۋگە بولادى.  قىتايدا مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر، مۇعالىمدەر ءوز ەركىمەن جۇمىستان باس تارتا المايدى. دەمەك، ولار قىزمەتىن تاستاپ ەلگە كەلە المايدى. سوندىقتان ولارعا ەكى ەلدىڭ بىرلەسكەن كاسىپورىندارىنىڭ شاقىرتۋىن جىبەرۋ ارقىلى، ونداعى قىزمەتىن اۋىستىرۋعا مۇمكىندىك بەرۋگە بولار ەدى. بۇل وتكەن 90 جىلدارداعى موڭعوليادان ەڭبەك شارتىمەن جۇمىس قولىن تارتۋداي ءوز تاجىريبەمىزدە دە  بولعان ءتاسىل. 

ەكىنشى، قازاقستان مەن قىتاي دا ۆەنا، جەنەۆا، حەلسينكي كەلىسىمدەرىنە قول قويعان. بۇل كەلىسىمدەر دە ءبولىنىپ-جارىلعان وتباسىلاردىڭ قالاعان ەلىنە كوشىپ بارىپ، قونىستانۋ قۇقىعى قاراستىرىلعان. تاۋەلسىزدىكتەن بەرى قىتايدان 300 مىڭعا جۋىق قازاق ەلىمىزگە كوشىپ كەلدى. وسى ادامداردىڭ ءبارىنىڭ تۋعان تۋىستارى، ءتىپتى وتباسى مۇشەلەرى ءتۇرلى سەبەپتەرمەن قىتايدا قالىپ قويدى، ولاردىڭ ءبىر-بىرىنە ەركىن كەلىپ-كەتۋىنە، قالاعان ەلىندە وتباسىمەن بىرگە تۇرۋىنا قاقى بار. سوندىقتان ۇكىمەتارالىق كەلىسسوزدەردە، ديپلوماتتارىمىز قىتاي تاراپىمەن كوشى-قون، تۋىسشىلاۋ، وقۋ، ەڭبەك جانە تۋريستىك ۆيزالاردى زاڭدى تۇردە ءبىر جۇيەدە بەرۋ كەلىسىمشارتىن جاساسىن. ويتكەنى قازىر قىتايدىڭ ءار جەرى ءارتۇرلى تالاپتار قويىپ، سىلتاۋ ايتىپ ەلىمىزگە كەلەيىن دەگەن قانداستارعا تولقۇجات بەرمەيدى، اكىمشىلىك كەدەرگىلەر جاسايدى. 

ءۇشىنشى، قىتايدا كوپ جىل جۇرگىزىلگەن «ءبىر وتباسى - ءبىر بالا» ساياساتى قالاداعى قازاقتارعا قاتتى اسەر ەتتى. قالا قازاقتارى جالعىز بالاسىنىڭ قىتايلاسىپ كەتۋىنەن قاتتى الاڭدايدى. ولار بار جيعان-تەرگەنىن جۇمساپ، بالالارىن قازاقستاندا وقىتقىسى كەلەدى. بىراق بۇل بالالار ەلگە كەلگەن سوڭ تىلدەن قينالادى. سوندىقتان قر بع مينيسترلىگى جوعارعى وقۋ ورىندارىنداعى دايىندىق كۋرستارىن كەڭەيتىپ، ارنايى وقۋ باعدارلاماسىن قابىلداپ، انا تىلىنەن ايىرىلعان قازاقتىڭ مەكتەپ وقۋشىلارىن وقىتۋعا ارنالعان جازدىق كۋرستار اشىپ، ونى ساياحات، سپورت، ونەر جارىستارىمەن ۇشتاستىرىپ، جاس ۇرپاقا ۇلتتىق سانانى سىڭىرەتىن بولسا، نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى.

ءتورتىنشى، قىتايلار ەجەلدەن حالىقارالىق قارىم-قاتىناستا تۇلعالار مەن ديپلوماتتاردىڭ جەكە باستىق قارىم-قاتىناسىنا باسا ءمان بەرەدى. ءوزارا سىيلاستىق پەن دوستىق مەملەكەتتىڭ كەيبىر ساياساتتارىنا ىقپال ەتەدى. بۇل سىيلاستىقتىڭ ۇلگىسىن ەلباسىمىز قىتايدىڭ ءۇش بۋىن باسشىسىمەن قارىم-قاتىناستا كورسەتىپ كەلەدى. قىتاي ءتىلىن جەتتىك بىلەتىن، سينگاپۋردا، قىتايدا ەلشى بولعان، كاسىبي ديپلومات، قازىرگى پرەزيدەنتىمىز بۇل ءۇردىستى جوعارعى دەڭگەيدە جالعاستىراتىنىنا سەنىمىمىز كامىل. امەريكانىڭ ەكس-مەملەكەتتىك حاتشىسى كيسسيندجير مىرزا جەكە تۇلعا رەتىندە قىتاي-امەريكا داعدارىسىن تالاي تىعىرىقتان الىپ شىقتى. سول ءۇشىن ەلىمىزدەگى «وتانداستار» قورى،  دۇنيەجۇزى قازاقتار قاۋىمداستىعى، قازاقستان حالىقتار اسسامبلەياسى سياقتى قوعامدىق ۇيىمدار مەن جازۋشىلار، سۋرەتشىلەر، كينوماتوگرافيستتەر وداعى قاتارلى شىعارماشىلىق ۇيىمداردى قىتايدىڭ تاقىلەتتەس ۇيىمدارىمەن «ءبىر بەلدەۋ - ءبىر جول» جوباسى اياسىندا حالىقتىق ديپلوماتيانى دامىتىپ، قىتاي بيلىگىنە ولاردىڭ ءوز ەكسپەرتتەرى ارقىلى ىقپال جاساپ، ەكى ەلدىڭ تاتۋ كورشىلىك ىنتىماقتاستىعىن ورتاق ساقتاۋ ءۇشىن جۇمىس جاساۋ قاجەت دەپ سانايمىز.

بەسىنشى، دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ 5 قۇرىلتايىنان كەيىن ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ جارلىعىمەن شەتەلدەگى قانداستاردى قولداۋ ماقساتىندا «وتانداستار» قورى قۇرىلدى. قور قانداستاردى ءتۇرلى باعىتتاعى قولداۋدىڭ جوبا-جوسپارلارىن جاساپ، ءوز جۇمىستارىن باستاپ كەتتى. دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعىمەن بىرگە شەتەلدەگى قازاقتارمەن قارىم-قاتىناستار ورناتىپ، قانداستارمەن مادەني بايلانىس جاسايتىن «اباي» مادەني ورتالىقتارىن اشۋدا. دۇنيەجۇزى قازاقتار قاۋىمداستىعىنىڭ كوپتەگەن ەلدەردە قازاقتارمەن بايلانىس ورتالىقتارى بار. قازىرشە مۇنداي ورتالىق قىتايدا جوق. سوندىقتان، قىتايداعى قازاقتار ورنالاسقان شۇار ورتالىعى ءۇرىمجى قالاسىنداعى قر تولقۇجات-ۆيزالىق قىزمەتى جانىنان «وتانداستار قورىنىڭ» بولىمشەسىن اشىپ، قىتايداعى قازاقتارمەن مادەني-ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناستى كۇشەيتۋدى ۇسىنامىز.  وسى باعىتتا ءبىزدىڭ بىرلەستىك دانەكەرلىك ءرول اتقارۋعا دايىن. 

التىنشى، ەلگە ورالىپ، قر ازاماتتىعىن العان قانداستارىمىزدىڭ قىتايعا بارۋعا قويىلعان ۆيزالىق كەدەرگىلەردى جويۋ كەرەك. قحر-نان كەلىپ قر ازاماتتىعىن العان ادامدارعا بۇرىن قىتاي كونسۋلدىعى ەشقانداي شاقىرتۋسىز توپتىق جانە جەكە ۆيزا اشاتىن. ءۇش جىلدان بەرى قىتايدا تۋعان قر ازاماتتارىنا توپتىق ۆيزانى توقتاتتى، جەكە ۆيزانى تەك قىتايداعى تىكە تۋىسقاندارىنان تۋىستىق قاتىناسىن انىقتايتىن انىقتاماسى بويىنشا اشادى. بۇل انىقتاما (شاقىرۋ) وبلىس ورتالىعىنىڭ راستاۋىنان وتەتىندىكتەن كوپتەگەن قانداستارىمىز ونى الا المايدى. كوپتەگەن كوشىپ كەلگەن قانداستاردىڭ قىتايدا تىكە تۋىستارى قالمادى. سونىمەن ولار قىتايعا ۆيزا الا الماۋدا. سوندىقتان قر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى قىتاي تاراپىمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىپ، قر ازاماتتارىن قىتايدا تۋعان جانە قازاقستاندا تۋعان دەپ بولمەي، كەمسىتپەي، بارىنە ءبىر ءتارتىپ بويىنشا قىتايعا  توپتىق، جەكە، ەلەكتروندى ۆيزا بەرۋگە كوندىرۋىن ۇسىنامىز. 

جەتىنشى، قىتاي الەمدە ساۋدا سالاسىندا باي-كەدەي، ۇلكەن-كىشى دەمەستەن، بارلىق ەلمەن وڭ سالدو قالىپتاستىرىپ وتىر. ارامىزدا 4 كەدەن، ەكى تەمىر جول جەلىسى جالعاپ وتىرعان بىزبەن دە كەدەن قىزمەتىندە كوپتەگەن تەڭسىزدىكتەر بار. ولاردىڭ تاۋارلارى 15% كەدەن سالىعى، 12% ققس سالىنعاننان كەيىن ەلىمىزگە كەلە بەرەدى. ال ءبىزدىڭ تاۋارلارىمىزعا قابات-قابات سالىق، سانيتارلىق-ۆينيتارلىق كەدەرگىلەر قويىپ تاستاعان. اۋىل شارۋاشىلىق جانە مال شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ كىرۋىنە كۆوتا قويىپ تاستاعان.  وسى تۇرعىدان ەلىمىز قاتىستى مەكەمەلەردەن ارنايى كوميسسيا جاساقتاپ، ساۋداداعى وسى تەڭسىزدىكتى جويۋدى سۇرايمىز. 

ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ارالاسۋى، ەلىمىز سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ كەلىسسوزدەرى، پارلامەنت مۇشەلەرى مەن ساياسي قايراتكەرلەردىڭ ۇندەۋى، ءباسپاسوز بەن قوعامدىق ۇيىمداردىڭ اتسالىسۋى ارقاسىندا قىتايداعى قانداستارىمىزدىڭ جاعدايى ءبىرشاما وڭالدى. ساياسي ۇيرەنۋ ورتالىعىندا كىرگەندەردىڭ 90 پايىزى وتباسىنا ورالدى. ەلىمىزگە تۋىسشىلاپ، كوشىپ كەلۋشىلەردىڭ قاراسى كوبەيدى. دەمەك، قازاق كوشىنىڭ جاڭا ءبىر كەزەڭى باستالۋ الدىندا تۇر. وسى كوشتىڭ ءوز ارناسىنا ءتۇسىپ، كەدەرگىسىز دامۋى ءۇشىن بىرنەشە ۇسىنىستارىمىزدى ايتا كەتەيىك. 

- قر كوشى-قون زاڭى بويىنشا قازاقستاندا 183 كۇن تۇرماعان ىقتيارحات يەلەرى، ورالمان كۋالىگىنىڭ مەرزىمى ءوتىپ كەتكەندەر  قازاقستان ازاماتتىعىنا ءوتىنىش بەرە المايدى. وسى ماسەلە جونىندە بيىلعى جىلدىڭ 16 ناۋرىزىنداعى ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ جارلىعى بويىنشا وسى ساناتتاعى قانداستارعا جىل سوڭىنا دەيىن جەڭىلدىك بەرىلدى. بىراق، الماتى جانە شىعىس قازاقستان وبلىستارىندا ءتۇرلى اكىمشىلىك بيۋروكراتيالىق كەدەرگىلەردىڭ كەسىرىنەن كوپتەگەن قانداستارىمىز ازاماتتىق الا الماي وتىر. انە-مىنە دەگەنشە جىل سوڭى دا بولادى، قانداستارىمىزدىڭ جاڭا لەگى كەلەدى. جاڭا ماسەلەلەر تۋىندايدى. بولاشاق 2020 جىلدى ەسكەرىپ، الدىن الۋ شارالارىن قولدانۋلارىڭىزدى سۇرايمىز. 

- قازىر ەلىمىزدىڭ سولتۇستىكتەگى 5 وبلىسى مەن باتىسىنداعى 2 وبلىسقا قانداستار كوشىپ بارسا مەملەكەتتىڭ قولداۋىنا يە بولادى. مەملەكەت بەلگىلەگەن  وبلىستاردا كاسىپكەرلىكپەن اينالىستاتىن قانداستارعا سالىقتان جەڭىلدىكتەر جاسالسا، ەلىمىزگە كەلىپ ءبىلىم العان جاستاردان اۋىل-اۋدان اكىمدەرىن تاعايىنداسا  وسى وڭىرلەرگە قونىس اۋداراتىن قانداستاردىڭ قاراسى اناقۇرلىم ارتار ەدى.

- جاڭا كوشىپ كەلگەن قانداستارىمىز تىلدەن، جازۋدان قينالادى. سونىمەن جاڭا ورتاعا تەز بەيىمدەلە المايدى. سوندىقتان ءار وبلىستاعى بەيىمدەۋ ورتالىقتارىنىڭ كولەمىن كەڭەيتىپ، ءتىل ۇيرەتەتىن، جازۋ ۇيرەتەتىن، قولونەر، تىگىنشىلىك، كولىك جۇرگىزۋدى ۇيرەتەتىن كۋرستاردى كوبىرەك اشسا. 

- قر «كوشى-قون» تۋرالى زاڭىن جازعاندا قانداستارىمىز ورنالاسقان ەلدەردىڭ كوشى-قون جانە باسقا دا زاڭدارىن تولىق زەرتتەپ، ءبىزدىڭ كوشى-قون تۋرالى زاڭىمىزدىڭ قانداستارعا بەرەر مۇمكىندىگى بۇرىنعى تۇرعان ەلدەرىنىڭ زاڭدارى قانداستارىمىزعا كەدەرگىلەرىنەن اينالىپ وتەتىندەي جول اشسا.

- قانداستارىمىز قر ازاماتتىعىن العاندا جەكە كۋالىگىندە تۋعان جەرى جازىلادى. بۇل قانداستارىمىز قر ازاماتتىعىن السا دا ءتۇرلى كەدەرگىلەرگە الىپ كەلەدى. تۋعان جەرى جەكە كۋالىگىندە جازىلماسا دا كەز-كەلگەن تۇلعانىڭ بارلىق مالىمەتى ەلەكتورندى ۇكىمەت بازاسىنا تولىق كىرەدى. سوندىقتان جەكە كۋالىككە تۋعان جەرىن جازۋدىڭ قاجەتتىلىگى تۋا بەرمەيدى. شەتەلدەن كەلگەن قانداستاردىڭ تۋعان جەرىنە تۇراقتى تىركەلىپ، قر ازاماتتىعىنا قۇجات تاپسىرعان مەكەنجايىن جازۋعا دا بولادى. بۇل تاجىريبە باتىس ەلدەرىندە قولدانىلادى. 

- ەلىمىزگە كەلىپ ءبىلىم الاتىن وقۋشىلار مەن ستۋدەنتتەردەن بۇرىنعى تۇرعان ەلدەرىندەگى وقۋ ۇلگەرىمى تۋرالى انىقتاما (ترانسكريپت) تالاپ ەتىلەدى. قىتاي ەلى قازىر مەكتەپ بىتىرۋشىلەرگە تەك ديپلوم عانا بەرىپ، ترانسكريپتەرىن بەرمەيدى. سول ءۇشىن ەكى ەل اراسىنداعى ءبىلىم سالاسىنداعى سەلبەستىكتى پايدالانا وتىرىپ، ترانسكريپت سياقتى قوسىمشا قاعازداردى ەلىمىزدىڭ ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى ارقىلى مەكتەپتەر مەن جوعارعى وقۋ ورىندارى وزدەرى قىتاي تاراپىنا سۇراۋ سالسا، ويتكەنى قازىرگى كەزدە قىتايدا ءبىلىم جۇيەسى تولىقتاي ساندىق جۇيەگە كوشكەن. قحر ءبىلىم مينيسترلىگىنىڭ بازاسىندا وقۋشىلار مەن تۇلەكتەردىڭ بارلىق مالىمەتتەرى ساقتالعان. بۇعان جەكە ازاماتتاردىڭ قول جەتكىزۋىنە قاراعاندا مينيسترلىكتىڭ مۇمكىندىگى زور. 

- كوشى-قون باعدارلامالارىن، كوشتىڭ جالپى بارىسىن، مەملەكەتتىڭ ءتيىمدى ساياساتتارىن، مەملەكەت بەلگىلەگەن وڭىرلەردىڭ جالپى جاعدايىن تولىققاندى تانىستىراتىن ماتەريالدار بارلىق اقپارات قۇرالدارىندا ۇنەمى بەرىلىپ، وسى باعىتتاعى جوبالارعا مەملەكەتتەن قولداۋ بولسا. 

- قىتايدان كەلگەن قانداستار ءبىر پارتيالى بيلىك ۇستەمدىك قۇرعان، اقپارات جاعىنان جابىق ەلدە ءومىر ءسۇرىپ كەلگەن. ەلگە كەلگەن سوڭ ءتۇرلى اقپارات تاسقىنىندا شىن اقپارات پەن جالعان اقپاراتتى اجىراتا الماي، فەيك اقپاراتتاردىڭ جەتەگىندە كەتىپ جاتادى. وسى جاعىن ەسكەرە وتىرىپ، قانداستارعا  ەلىمىزدىڭ ىشكى-سىرتقى ساياساتتارىن ءناسيحاتتايتىن، زاڭ-ءتۇزىمىن تۇسىندىرەتىن ارناۋلى باعدارلامالار جاسالىپ، جۇمىس ىستەپ جاتقان گازەت-جۋرنالدار مەن سايتتارعا، تەلە ارنالار مەن راديولارعا قارجى ءبولىپ، مىندەتتەر جۇكتەلسە دەيمىز. 

جەبەۋ رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگى

2019 جىل، ماۋسىم

Abai.kz