سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 3856 0 پىكىر 5 قازان, 2011 ساعات 10:18

ءدىن تۋرالى قوعامدىق كەڭەس قۇرىلدى

 

قازاقستاندا ءدىن تۋرالى قوعامدىق كەڭەس قۇرىلدى

قازىرگى ۋاقىتتا ءباسپاسوزدىڭ قىزۋ تالقىسىنا اينالعان «ءدىني قىزمەت جانە ءدىني بىرلەستىكتەر» تۋرالى زاڭ جوباسىن سەنات دەپۋتاتتارى ماقۇلداپ جاتقان تۇستا ساراپشىلار، ۇەۇ، باسقا دا قوعامدىق ينستيتۋتتار تاقىرىپتىڭ وزەكتىلىگىنە بايلانىستى ءوز وي-پىكىرلەرىن ءبىلدىرىپ جاتىر. وسىعان وراي بۇگىن، 4-قازان كۇنى استانادا «ۇلتتىق ءباسپاسوز ورتالىعىندا» ءبىر توپ زيالى قاۋىم «قوعامداعى رۋحاني ماسەلەلەر زيالى قاۋىم نازارىندا» تاقىرىبىندا ءباسپاسوز ءماسليحاتىن وتكىزدى.

«ءدىن تاقىرىبىندا ءبىز دە ءوز پىكىرىمىزبەن بولىسكىمىز كەلەدى» دەگەن اقىن-جازۋشىلار قازاقستانداعى ءدىني ەكcترەميزمگە قارسى قويىلىپ وتىرعان ءداستۇرلى يسلام تۋرالى باسى اشىق بىرنەشە سۇراقتى ماسەلە ەتىپ كوتەردى.

جيىنعا ف.ع.د.، پروفەسسور مەكەمتاس مىرزاحمەتۇلى، جازۋشى قاجىعالي مۇحانبەتقاليۇلى، حالىق اقىنى اسەلحان قالىبەكوۆا، جۋرناليست امانگەلدى جۇماش، اقىن فاريزا وڭعارسىنوۆانىڭ بەلگىلى سەبەپپەن قاتىسا الماۋىنا بايلانىستى، ورنىنا اقىن سۆەتقالي نۇرجان كەلدى.

 

قازاقستاندا ءدىن تۋرالى قوعامدىق كەڭەس قۇرىلدى

قازىرگى ۋاقىتتا ءباسپاسوزدىڭ قىزۋ تالقىسىنا اينالعان «ءدىني قىزمەت جانە ءدىني بىرلەستىكتەر» تۋرالى زاڭ جوباسىن سەنات دەپۋتاتتارى ماقۇلداپ جاتقان تۇستا ساراپشىلار، ۇەۇ، باسقا دا قوعامدىق ينستيتۋتتار تاقىرىپتىڭ وزەكتىلىگىنە بايلانىستى ءوز وي-پىكىرلەرىن ءبىلدىرىپ جاتىر. وسىعان وراي بۇگىن، 4-قازان كۇنى استانادا «ۇلتتىق ءباسپاسوز ورتالىعىندا» ءبىر توپ زيالى قاۋىم «قوعامداعى رۋحاني ماسەلەلەر زيالى قاۋىم نازارىندا» تاقىرىبىندا ءباسپاسوز ءماسليحاتىن وتكىزدى.

«ءدىن تاقىرىبىندا ءبىز دە ءوز پىكىرىمىزبەن بولىسكىمىز كەلەدى» دەگەن اقىن-جازۋشىلار قازاقستانداعى ءدىني ەكcترەميزمگە قارسى قويىلىپ وتىرعان ءداستۇرلى يسلام تۋرالى باسى اشىق بىرنەشە سۇراقتى ماسەلە ەتىپ كوتەردى.

جيىنعا ف.ع.د.، پروفەسسور مەكەمتاس مىرزاحمەتۇلى، جازۋشى قاجىعالي مۇحانبەتقاليۇلى، حالىق اقىنى اسەلحان قالىبەكوۆا، جۋرناليست امانگەلدى جۇماش، اقىن فاريزا وڭعارسىنوۆانىڭ بەلگىلى سەبەپپەن قاتىسا الماۋىنا بايلانىستى، ورنىنا اقىن سۆەتقالي نۇرجان كەلدى.

قاتىسۋشىلار زيالى قاۋىم اتىنان ۇندەۋ جاريالادى (ۇندەۋدىڭ تولىق نۇسقاسى قوسىمشا بەرىلىپ وتىر). بۇل قۇجاتتا ءدىن تۋرالى وزەكتى ماسەلە كوتەرىلگەن. اۆتورلاردىڭ ايتۋىنشا، ءداستۇرلى يسلام دەگەندە ماسەلە ءسوز جۇزىندە عانا ايتىلىپ، ناقتى تۇتىناتىن قاعيدالار قوعامدا قالىپتاسپاي كەلەدى. پرەزيدەنت ن.ءا.نازارباەۆ: «تابان تىرەر جولىمىز ياساۋي ءىلىمى بولۋى كەرەك» دەسە دە، وسى تاپسىرما تولىق ىسكە اسپاي كەلە جاتىر. ءبىز ءوز ءدىني باعىتىمىزدى ناقتى انىقتاماعاندىقتان جات ءدىني اعىمدار جىمىسقى ناسيحاتتارىن تىقپالاپ، ەل اراسىندا ىرىتكى سالىپ ءجۇر. ال ەلباسىنىڭ بەكىتىپ بەرگەن ءدىن سالاسىنداعى باعىتىن ىسكە اسىرۋشى يسماتۋللا ماقسىم نەگىزسىز قۋدالانىپ وتىر.

زيالى قاۋىمنىڭ پىكىرىنشە، بۇگىنگى كۇنى اسا كۇردەلەنىپ كەتكەن ءدىن ماسەلەسىنىڭ وڭ شەشىلۋى قوعاممەن بيلىكتىڭ بىرىگۋىن تالاپ ەتەدى. وسى باعىتتا جاپپاي ەل بولىپ، جۇمىلىپ جۇمىس جاساۋ ءۇشىن زيالى قاۋىم قوعامدىق كەڭەس قۇراتىنىن حابارلاپ، ونىڭ جۇمىسىنا ۇيلەستىرۋشى رەتىندە ياساۋيتانۋشى عالىم بولات قورعانبەك بەكىتىلدى. (ەلەكتروندى ادرەسى: kogam.kenes@yandex.ru).

قوعامدىق كەڭەسكە اركىم ءوز ۇسىنىسىن ءبىلدىرىپ، تىركەلۋى ءۇشىن ارنايى سايت اشىلاتىنىن جاريالادى. قوعامدىق كەڭەستىڭ اياسىندا قوعامداعى ەڭ وزەكتى ماسەلەنى شەشۋگە بيلىك وكىلدەرىن، ساياساتكەرلەر، جازۋشىلار، جۋرناليستەر، ءدىنتانۋشىلار، عالىمدار مەن قوعام قايراتكەرلەرىن اتسالىسۋعا شاقىردى.

زيالى قاۋىم وكىلدەرىنىڭ ۇندەۋى

بۇگىنگى ءدىني احۋال قانداي؟

ەلىمىزدىڭ اۋماعىندا تەرروريستىك ءىس-ارەكەتكە بايلانىستى قىلمىس جاساعانى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكە تارتىلعانداردىڭ سانى 2003 جىلى 116, 2004 جىلى 220, 2005 جىلى 66, 2006 جىلى 333, 2007 جىلى 114, 2008 جىلى 222, 2009 جىلى 224, 2010 جىلى 331 ادامعا جەتسە، ال ۇستىمىزدەگى جىلى راديكالدى باعىتتا قازا تاپقانداردىڭ سانى 44-كە جەتتى. جاۋاپقا تارتىلعاندار بيلىكتى زورلىقپەن باسىپ الۋ، تەرروريزم، تەرروريزمدى ناسيحاتتاۋ جانە تەرروريزم اكتىسىن ورىنداۋعا اشىقتان-اشىق شاقىرۋ، تەرروريستىك توپتى قۇرۋ، باسشىلىق ەتۋ جانە ونىڭ ارەكەتىنە قاتىسۋ دەگەن زاڭ بۇزۋشىلىقتارعا بارعان. اسىرەسە سوڭعى ۋاقىتتا تەرروريزم وشاقتارىنا بارىپ سوعىسقا قاتىسۋشىلاردىڭ سانى ارتا تۇسۋدە. اقپارات قۇرالدارىندا جارىق كورگەن مالىمەتتەرگە سۇيەنسەك چەحيادا، داعىستاندا، ۆازەريستاندا جۇزدەگەن قازاقستاندىق ازاماتتار سوعىس وتىن تۇتاتۋعا سەبەپشى بولۋدا. كەشە عانا اقتوبەدە، بالقاشتا ورىن العان تەرروريستىك توپتىڭ جانكەشتى ارەكەتى ەل جۇرەگىن شايلىقتىرا ءتۇستى. ولاردىڭ مەملەكەتكە قارسى شىعاتىنداي كۇشكە يە بولۋى، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا ايتىلىپ جۇرگەندەي، جىل سايىن ءتۇرلى قورلارعا تۇسەتىن 15 ملرد. دوللار قارجىنىڭ بۋى ەكەنى ايقىن. ول قوماقتى قارىنىڭ قانداي جولمەن كەلەتىنى، قانداي ماقساتتا جۇمسالاتىنى بەلگىسىز بولىپ وتىر. بۇل ەلىمىزدەگى ءدىني احۋالدىڭ اسا كۇردەلى جاعدايدا ەكەنىن كورسەتەدى.

ۇلت زيالىلارىنىڭ ارەكەتى

جۇرەگىندە وتى بار، نامىسى مۇقالماعان، وتكەنگە قۇرمەت كورسەتۋدىڭ قاعيدالارىن بەرىك ساقتاعان ات توبەلىندەي زيالى قاۋىم وكىلدەرى ەل تىنىشتىعى، ۇلتتىڭ ۇلى مۇراتى، ۇرپاق بولاشاعى حاقىندا جازارداي جازىپ، ايتارداي ايتىپ كەلەدى. بۇل - زاڭدىلىق. ويتكەنى كەشەگى اسان قايعىنىڭ جەرۇيىق ىزدەپ شارق ۇرۋىن، ابايدىڭ «قالىڭ ەلى، قايران جۇرتىنا» قايتسەم دۇرىس باعىت-باعدار بەرەمىن دەپ الاسۇرىپ، سول جولدا عۇمىرىن سارپ ەتۋىن، بەس عاسىر بويىنداعى اقىن-جىراۋلار زارىن، حح عاسىردىڭ باسىنداعى الاش زيالىلارىنىڭ پاسسيونارلىق جانكەشتىلىگىن وقۋ-بىلىمگە ەرەكشە قۇشتار كەشەگى 60-70 جىلداردىڭ جاستارى وزدەرىنە شامشىراق، تەمىرقازىق ەتە ءبىلدى. ولاردىڭ ءبارى وزدەرىنىڭ حال-قادىرىنشە بارلىق كۇش-جىگەرىن، ءسوز ونەرىن ەلدىڭ رۋحاني ازاتتىعى ءۇشىن جۇمسادى.

«ءيتتىڭ يەسى بولسا، ءبورىنىڭ ءتاڭىرىسى بار» دەمەكشى، قۇداي قولداپ، قاسيەتتى تاۋەلسىزدىگىمىزگە قول جەتكىزدىك. سول ساتتەن باستاپ جوعىمىزدى تۇگەندەۋ، تاريحي-مادەني قۇندىلىقتارىمىزدى جاڭعىرتۋ، اتا دىنىمىزگە جول اشۋ ىسىنە دەن قويا باستادىق. الدىڭعى ەكى باعىتتىڭ تىزگىنى ەسكىنىڭ كوزىن كورگەن زيالى قاۋىم وكىلدەرىنىڭ ەنشىسىندە بولسا، ال ءدىن ءىسى سوڭعى 15-20 جىل بويى كوبىنە شەتەلگە بارىپ ءجۇردىم-باردىم، شىلدىر-شاتپاق ءبىلىم العان، باسىم كوپشىلىگى قازاقتىڭ ادەبيەتى مەن مادەنيەتىنەن بەيحابار بىرەۋلەردىڭ ۇلەسىندە كەتتى. سولاردىڭ اراسىنان سۋىرىلىپ شىعىپ، جات جەردە جاي جاتپاي، شىنايى ءبىلىم نارىمەن سۋسىنداپ، ەلگە جاقسىلىق اكەلگەندەرى بولسا، بۇگىندەرى ولار دا قالىڭ كوپشىلىككە اسا تانىمال ەمەس. ايدىڭ-كۇننىڭ امانىندا قاراكوزدەرىمىز جات جەرلەردە اتىلىپ-جارىلىپ جاتقاندا، ءاي دەيتىندەردىڭ بىرەن-cاران عانا كورىنۋى دە كوپ نارسەدەن حابار بەرەدى.

اتادان قالعان اسىل ءدىندى كولدەنەڭ كوك اتتىلاردىڭ قولجاۋلىق ەتكىسى كەلۋى دە ءبىزدى ەرەكشە الاڭداتىپ وتىر.

قازاقتىڭ سارا جولى!

قازاق رۋحانياتىنىڭ باستاۋ-بۇلاعىندا ازىرەت سۇلتان قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ حال ءىلىمى جاتقانى ىقىلىمنان بەلگىلى. بابالارىمىزدىڭ جادىنان وشپەگەن مۇحاممەد پايعامباردان ياساۋيگە جەتكەن حاقيقات ءىلىم قازاق دالاسىنا كەلگەن كەزىنەن كۇنى بۇگىنگە دەيىن الاش ۇلىنىڭ حاق تاعالاعا، اللاعا دەگەن سەنىمىنىڭ بەرىك ۇستىنى، مىزعىماس تىرەگى بولىپ كەلدى. دالامىزدا كەمەڭگەرلىگىمەن حالىقتى ايرانداي ۇيىتىپ، كوپكە ۇلگى، كولەمگە ونەگە بولعان بي-شەشەندەر، شايقى-پىرلەردىڭ ءبارى ياساۋي بابامىزدىڭ ءىزباسارلارى ەدى. سولاردىڭ ءىس-ارەكەتىن باسشىلىققا الۋدان وربىگەن سالت-ءداستۇرىمىز، ۇلاعاتتى سوزدەرىن جاتتاۋدان قالىپتاسقان رۋحاني جادىمىز ۇلتتىق بولمىسىمىزدىڭ الىنباس قامالىنا اينالدى. اقجۇرەكتىلىك، وتانعا رياسىز قىزمەت، ۇلتقا ءھام وزگە حالىقتارعا قۇرمەت، مەملەكەت باسشىسىنا ادالدىق، ادامسۇيگىشتىك سياقتى قاسيەتتەر سول رۋحاني ءىلىمنىڭ توپىراعىندا كوكتەدى. ەجەلدەن ەل تىزگىگىن ۇستاعانداردىڭ قاي-قايسىسى بولماسىن ياساۋي كەسەنەسىنەن توپىراق بۇيىرسا دەپ ارماندادى، سول زيراتتا قازاقتىڭ 17 حانىنىڭ، اسىلزادا بيلەرى مەن سۇلتاندارىنىڭ، باتىرلارىنىڭ سۇيەگى جاتۋى وسىنىڭ ايعاعى.  ياساۋي جولىنىڭ ءبىزدىڭ ءوز جولىمىز ەكەندىگى وسىنىڭ وزىنەن-اق ايقىن كورىنىپ تۇر.

جۇرتىمىزدىڭ الدىڭعى وتارلىق ەزگى، كەشەگى كەڭەستىك قىسىم، بۇگىنگى سىرتتان انتالاعان ءتۇرلى ەكسپانتسياعا توتەپ بەرە ءبىلۋىنىڭ باستى سەبەبى وسى ۇلتتىق مىنەز بەن رۋحاني قۇندىلىقتاردا جاتىر. وعان نەگىز بولعان حال (اقجۇرەكتىك، ادالدىق) ءىلىمى بوداندىق كەزەڭىندە، سىرتقى قىسىم ۇدەگەن تۇستا ارامىزدان كوپە-كورىنەۋ الاستالسا دا، ودان تۋعان ۇلتتىق مادەنيەتىمىز كوپكە دەيىن ونىڭ ورنىن جوقتاتپادى.

ەلباسى كورسەتىپ بەرگەن باعىت قولداۋسىز قالماۋى ءتيىس!

ەلباسىنىڭ جارلىقتارى، تاپسىرمالارى، حالىققا ۇندەۋلەرى تولىقتاي ورىندالۋى ءتيىس. بۇل - اسىرەسە، مەملەكەتتىك قىزمەت قۇرىلىمدارىنا جانە ونىمەن ارىپتەستىك ورناتاتىن بارلىق مەكەمەلەرگە قاتىستى شارۋا.

باسشى جارلىعىن ەكى ەتپەۋ - ەلدىكتىڭ بەلگىسى. سولاي بولا تۇرا، ءدىن، رۋحانيات ماسەلەسىنە كەلگەندە، بەرىلگەن تاپسىرمانى بۇلجىتپاي ورىندايتىن بىردە-ءبىر مەكەمە تابىلماي وتىر.

پرەزيدەنتىمىز ن.ءا.نازارباەۆ 2002 جىلى تۇركىستان قالاسىندا وتكەن دۇنيە ءجۇزى قازاقتارىنىڭ ءىى قۇرىلتايىندا  ءدىننىڭ قوعامداعى الار ورنى مەن ىقپالى تۋرالى تەرەڭنەن تولعاپ، بۇل جونىندەگى دۇرىس باعىت-باعداردى ناقتى كورسەتكەن بولاتىن. «ەل بىرلىگى تۋرالى ءسوز بولعاندا، ءبىز، ءوز ءدىنىمىز يسلامعا توقتالماي كەتە المايمىز. ارينە، يسلامنىڭ رۋحاني الەمى ءوز الدىنا جەكە اڭگىمە. ءبىز، بۇل ارادا يسلامنىڭ تاريحي تۇرعىدا قازاق حالقى عانا ەمەس، بۇكىل تۇركى جۇرتىنىڭ قالىپتاسۋىنا يگى ىقپال جاساعانىن تىلگە تيەك ەتپەكپىز. ءدىننىڭ تۇتاستىعى قاشاندا ەلدىڭ تۇتاستىعى. ءدىني الاۋىزدىق ۇلتتىق الاۋىزدىققا سوقتىراتىنى بارشامىزعا بەلگىلى. بىرنەشە ءدىن وكىلدەرىنەن تۇراتىن حالىقتاردىڭ مۇسىلمان، حريستيان بولىپ، ال ءبىر ءدىندى ۇستانىپ وتىرىپ-اق ونىڭ تارماق-تارماعىنا ءبولىنىپ، ءوزارا الاكوز بولعان ەلدەردىڭ باستان كەشىپ وتىرعان تاۋقىمەتتەرىن كورىپ تە، ءبىلىپ تە وتىرمىز. سوندىقتان، قالىپتاسقان دىنگە وزگەرىس ەنگىزبەك بولىپ، وزدەرىنشە جاڭاشىلىق تاپپاقشى بولىپ جۇرگەندەرگە وتپەن ويناۋعا بولمايدى... قازاق دالاسىندا يسلام ءدىنىن ورنىقتىرۋشىلاردىڭ ءبىرى دانىشپان بابامىز احمەت ياساۋي وسى جاعدايلاردى ەسكەرە وتىرىپ يسلام داستۇرلەرىن قالىپتاستىردى. وسى داستۇرمەنەن مىنەكەي، اتا-بابالارىمىز عاسىرلار بويى ءوزىنىڭ ۇلتتىق سانا-سەزىمدەرىن قالىپتاستىرىپ كەلەدى. سوندىقتان، ۇلتتىق سيپاتقا اينالعان ءداستۇر مەن دۇنيە تانىمىمىزعا سىرتتان كەلىپ تۇزەتۋ جاساعىسى كەلەتىندەرگە جول بەرە المايتىندىعىمىزدى اشىق ايتامىز».

سول تۇركىستاندا زيالى قاۋىممەن بيىلعى كەزدەسكەن جيىندا دا ەلباسى «ءبىزدىڭ ءوز جولىمىز بار. ءوز جولىمىزعا ءتۇسۋ ءۇشىن ءبىز قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ ىلىمىنە تابان تىرەۋىمىز كەرەك» - دەپ بۇرىن ايتقان پىكىرىن تاعى دا قايتالاۋعا ءماجبۇر بولدى.

بۇل يدەيا زيالى قاۋىم تاراپىنان جازباشا تۇردە قولداۋ تاپقانىمەنەن، نە قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى تاراپىنان، نە جاڭادان قۇرىلعان ءدىن ىستەرى اگەنتتىگى تاراپىنان جۇزەگە اسىرۋىلماق تۇگىلى، ونىڭ يشاراسى دا بىلىنبەدى. سول باياعى سارىنعا سالىپ، ەلدىڭ كوڭىلىن باسقا ارناعا بۇرۋعا تىرىسىپ، بۇرىن «يسلام ءدىنى» دەپ جالپىلاما اڭگىمە ايتىپ قانا كەلسە، ەندى «حانافي ماسحابى» دەپ قانا قويىپ، ماسەلەنى جىلى جاۋىپ قويۋعا، كوپشىلىكتى الدارقاتۋعا تىرىسىپ باعۋدا. ءدىندى بىلەدى دەگەندەردىڭ بۇل قارەكەتىنەن «اڭقاۋ ەلگە ارامزا مولدانىڭ» كەرىن كورەمىز.

ءبىزدىڭ ءدىنىمىز - يسلام، باعدارىمىز - احلي سۋننا، يمام اعزام ءابۋ حانيفا ماسحابى، جولىمىز - ياساۋي جولى، ياعني سوپىلىق ءىلىمى دەپ ايقايلاپ، الىستان وراعىتپاي، وعان ناقتى دالەلدەر ايتار ۋاقىت جەتتى! بۇل تاريحقا تاعزىم عانا ەمەس، ەڭ الدىمەن، باياندى بولاشاقتىڭ باستى شارتى! سوندىقتان دا ايتىپ قانا قويماي، ونى جاس ۇرپاققا ۇيرەتەر، ءوزىمىز ۇيرەنەر ۋاقىت جەتتى!

اتاسىن نە قۇل، نە قۋ جاسىراتىنى سياقتى، سول بابالار ۇستاعان ىزگىلىك جولدى ايتا بىلمەگەنىمىز، ءتىپتى ايتام دەگەن ات توبەلىندەي ازاماتتاردى قۋدالاپ، سوتتاپ جاتۋىمىز، جانە بۇل ماسقارانىڭ ەتەك-جەڭىمىزدى جيدىق، ەل بولدىق دەگەن تۇستا كورىنىس تابۋى اقىلعا سىيىمسىز. بۇل - كەشىرىلمەس كۇنا، ءوز بولشاعىمىزعا جاسالىپ جاتقان قيانات.

ياساۋي ءىلىمىنىڭ ءىزباسارى

ياساۋي ءىلىمىنىڭ قوعامعا اۋاداي زارۋلىگى ايقىندالىپ وتىرعان بۇگىنگى تاڭدا ونىڭ مازمۇنى مەن پراكتيكاسىن تەرەڭ مەڭگەرگەن وكىلىن تابۋ - وسى قاجەتتىلىكتى وتەۋدىڭ ەڭ باستى شارتى بولسا، بۇل ماسەلەدە ءبىزدىڭ سۇراماعىمىز «الدىمىزدان تىلەمەي-اق تابىلعان» ەدى. ول - تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا اتا جۇرتىمىزعا سارعايىپ جەتكەن، ايگىلى مايماق يشان نەمەرەسى يسماتۋللا ماقسىم بولاتىن. يسماتۋللا ماقسىمدى بۇگىندە بارشا قازاق بالاسى بىلەدى. بەلگىلى يسلامتانۋشى پروفەسسور ب.بابادجانوۆ ول كىسىنى ورتالىق ازيا مەن قازاقستانداعى ياساۋيانىڭ ءىرى وكىلى ەكەنىن بىرنەشە رەت ايتتى. يسماتۋللا ماقسىم ءوز تۇسىنداعى قوعامدى ساۋىقتىرا بىلگەن قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ يگى ىستەرىن بۇگىنگى ومىرگە ەندىردى. جۋىردا باق وكىلدەرىنە بەرگەن سۇحباتىندا ۇلت جاناشىرى، زاڭعار جازۋشى شەرحان مۇرتازانىڭ: «يسماتۋللا قازاققا، مەملەكەتكە زور پايدا كەلتىرگەن ادام! قانشا بۇزىلعان ۇيانى بۇتىندەدى. قانشا ازعان ادامدى تۇزەدى. قانشا جاستى ۇلتىن، وتانىن سۇيەتىن اتا-قالىپقا ءتۇسىردى! ەلىمىزدى ءدىن اتىن جامىلعانداردان كەلەتىن قاۋىپتەن ساقتاندىردى، قورعادى. ەندەشە، دوستى جاۋ تۇتقان دوسسىز قالادى!» - دەگەنى وسىنىڭ ايعاعى. ولاي بولسا، ماقسىمدى تەز ارادا ازاتتىققا شىعارۋ - ازىرەت سۇلتان قوجا احمەت ياساۋي ءىلىمىنىڭ پراكتيكالىق تۇرعىدان جاندانا ءتۇسۋىنىڭ كەپىلى دەمەكپىز.

احۋالدان شىعار جول

ءبىز، بۇگىنگى وسى ءباسپاسوز مالىمدەمەسىنە جينالىپ وتىرعان ءبىر توپ ازاماتتار جانە باسقا دا ارىپتەس، تىلەكتەس اقىندار، جازۋشىلار، عالىمدار، جۋرناليستەر جوعارىدا ايتىلعان كۇردەلى ماسەللەردى كۇن تارتىبىنە قويا وتىرىپ، تۇراقتى جۇمىس ىستەيتىن، ازىرەتى سۇلتان قوجا احمەت ياساۋي ءىلىمىن ناسيحاتتايتىن، اعىمداعى رۋحاني احۋالدى تالقىلايتىن قوعامدىق كەڭەس قۇراتىنىمىزدى حابارلايمىز.

وسىعان بايلانىستى:

1. قوعامدىق كەڭەس وتىرىستارىنا قر پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندەگى باسشىلىق قۇرامنىڭ يدەولوگيا سالاسىنا جاۋاپتى تۇلعالاردىڭ، قر قاۋىپسىزدىك كەڭەسى مەن ءدىن ىستەرى اگەنتتىگى باسشىلىعى وكىلدەرىنىڭ تۇراقتى قاتىسۋىن تالاپ ەتەمىز;

2. قوجا احمەت ياساۋي ءىلىمىن كەڭىنەن ناسيحاتتاۋ جونىندە قر پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ ءتيىستى بولىمدەرىنە، ۇكىمەتكە نۇسقاۋ بەرىلۋىن، ال قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ ەل تاريحىمەن، بولمىسىمەن شىنايى ساناسۋىن ءجون دەپ ەسەپتەيمىز;

3. اقيقات جول - قوجا احمەت ياساۋي ءىلىمىنىڭ كوزى ءتىرى ابىزى، بىردەن-ءبىر ءىزباسارى، جەتكىزۋشىسى يسماتتۋلا ابدىعاپپاردىڭ جالامەن جابىلىپ، تۇرمەدە وتىرعانىن ەلدىگىمىزگە سىن، «دوسقا كۇلكى، دۇشپانعا تابا» قالاتىن ءىس دەپ ەسەپتەيمىز;

4. ەل ىشىنە ىرىتكى سالىپ، بابالار جولىن مانسۇق ەتكىسى كەلەتىن، جاستاردى، جالپى جۇرتتى وسى كوزقاراسپەن ۋلاندىرۋشىلاردى، ءداستۇرلى جولىمىزعا قارسى تەرىس ۇگىت-ناسيحات جۇرگىزۋشىلەرگە تويتارىس بەرۋدى، جاۋاپقا تارتۋدى، ولاردىڭ قارجىلاندىرۋ كوزدەرىن، جۇمسالۋ باعىتتارىن قاتاڭ قاداعالاۋدى تالاپ ەتەمىز;

5. ەلىم دەگەن ءاربىر ازاماتتى، كوزى قاراقتى ساياساتتانۋشى، عالىم، جۋرناليست باۋىرلارىمىزدى قوعامدىق كەڭەس جۇمىستارىنا كەڭىنەن قاتىسۋعا شاقىرامىز;

6. قوعامدىق كەڭەس جۇمىسى جونىندەگى اقپاراتتىڭ باق-تا كەڭىنەن تارالۋىنا، قاجەت بولسا، تالقىلانۋىن قامتاماسىز ەتۋگە بيلىك وكىلدەرىنىڭ ىقپال جاساۋىن سۇرايمىز.

ۇندەۋ جاريالاعاندار:

مەكەمتاس مىرزاحمەتۇلى، ابايتانۋشى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور;

قاجىعالي قۇحانبەتقاليۇلى، جازۋشى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى;

اسەلحان قالىبەكوۆا، حالىق اقىنى;

سۆەتقالي نۇرجان، اقىن، «دارىن» مەملەكەتتىك جاستار سىيلىعىنىڭ  لاۋرەاتى;

امانگەلدى جۇماشۇلى، زەرتتەۋشى-جۋرناليست;

بولات قورعانبەكوۆ، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، ياساۋيتانۋشى.

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1465
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3236
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5377