تاۋەلسىزدىك كۇنى. ءۇشىنشى وي.
تاۋەلسىزدىك كۇنى قارساڭىندا ءوربيتىن ءداستۇرلى اڭگىمە بار: «تاۋەلسىزدىك كۇنى وتپەي جاتىپ نەگە جاڭا جىلعا دايىندىق باستالىپ كەتتى؟»
وتكەندە وسىنداي قوعامدىق قىسىمنىڭ اسەرىنەن ۇلكەن ءبىر ساۋدا ءۇيىنىڭ يەسىنە بازىنا ايتتىم. وسى تاقىلەتتەس اڭگىمەدەن شارشاعان بولسا كەرەك.
– مەن نە، تاۋەلسىزدىككە قارسى دەيسىز بە؟ – دەپ شىقتى قانى باسىنا شاۋىپ. – اقىلمانداردىڭ وسى ءسوزى شارشاتتى. ولار تاۋەلسىزدىككە نە ىستەپتى، سونشاما؟ اقىل ايتاتىنداي. تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى كاسىپپەن اينالىسىپ كەلەمىن. تولەگەن سالىعىمنىڭ ەسەبى جوق، قانشاما ادامعا جۇمىس تاۋىپ بەرىپ وتىرمىن... – دەپ بۇرقىلداي جونەلدى.
ويلانىپ قالدىم. وسى ءبىز تاۋەلسىزدىك پەن جاڭا جىلدى قارسى قويىپ جۇرگەن جوقپىز با؟
جاڭا جىل كاسىپكەرلەر ءۇشىن مەرەكە ەمەس، ماركەتينگ، ساۋدانىڭ جۇرەتىن كەزى. ساۋدا جۇرسە، ەكونوميكالىق بەلسەندىلىك ارتادى، سۇرانىس كوبەيەدى، سالىق تۇسەدى، قوسىمشا جۇمىس ورىندارى اشىلادى. ەكونوميكامىز قۋاتتى بولسا، تاۋەلسىزدىگىمىز نىعايا تۇسەدى.
تالاي وركەنيەتتى ەلدىڭ تاۋەلسىزدىك كۇندەرىن قالاي تويلايتىنىن كورىپ ءجۇرمىز. كوبى جاڭا جىل مەرەكەسىنىڭ قولىنا سۋ قۇيا المايدى. جاڭا جىل قارساڭىندا كوشەلەرىن ەكى اي بۇرىن بەزەندىرە باستايدى. سوعان قاراعاندا جاڭا جىل، شىنىندا دا، مەرەكە ەمەس، ۇلكەن ماركەتينگ.
تاۋەلسىزدىك – مەملەكەتتىگىمىزدىڭ شىڭى، مەملەكەتتىلىكتىڭ جاڭا جىلناماسىنىڭ باستاۋى. ەگەر تاريحي داۋىرلەر عىلىمدا يسا پايعامبارعا دەيىن جانە كەيىن دەپ جىكتەلسە، تاۋەلسىزدىك تە ءبىزدىڭ مەملەكەتتىگىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىككە دەيىن جانە كەيىن دەيتىندەي بەتبۇرىستى كەزەڭ.
ال جاڭا جىل دا جاڭا كۇنتىزبەنىڭ باسى. قاراما قايشى قويماي، تاۋەلسىزدىك كۇنىنىڭ جاڭا جىلعا ۇلاسىپ كەتەتىندەي ۇيلەسىمىن تاپقانىمىز ءجون بولار دەپ ويلايمىن.
كەلەر جىلى تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعى. ەڭ باستى مەرەكە. باس مەيرام. تاۋەلسىزدىك كۇنىن اتاپ ءوتۋدىڭ جالپىۇلتتىق تۇجىرىمداماسى قاجەت سياقتى كورىنەدى وزىمە. بىراق ونى اكىمشىلىك رەسۋرسپەن تاڭۋعا بولمايدى. ءار ءوڭىردىڭ پاراساتتى ازاماتتارى وتىز جىلدا قالىپتاسىپ ۇلگەرگەن مەرەكەلىك داستۇرلەردى ىرىكتەپ، فورماسىن جەتىلدىرىپ، ەل-جۇرتتان ۇسىنىس جيناپ، ورتاق تۇجىرىمعا كەلىپ، مەرەكە شارتتارىن جىلدا بۇلجىتپاي قايتالاپ وتىرساق، مەرەكەلىك ءداستۇر قالىپتاسادى.
مەرەكە – بۇل ءداستۇر، ال ءداستۇر جىلدا قايتالانا بەرەتىن، بەس تۇيسىگىمىزگە تۇرتكى بولاتىن اسەرلەردەن تۇرادى. كۇتىلەتىن اسەر. نە بولاتىنىن بىلسەك قانا ول مەرەكەنىڭ كەلگەنىن كۇتەمىز.
شىڭعىس مۇقاننىڭ جازباسى
Abai.kz