19 تامىز - ورازا ايتتىڭ ءبىرىنشى كۇنى

شەيح ءابساتتار قاجى دەربىسالى,

قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى

مەن

ورتا ازيا مۇفتيلەر كەڭەسىنىڭ توراعاسى,

باس ءمۇفتي

ۇلىق مەرەكە قۇتتى بولسىن!

19 تامىز - ورازا ايتتىڭ ءبىرىنشى كۇنى

شەيح ءابساتتار قاجى دەربىسالى,

قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى

مەن

ورتا ازيا مۇفتيلەر كەڭەسىنىڭ توراعاسى,

باس ءمۇفتي

ۇلىق مەرەكە قۇتتى بولسىن!

قءادىرلى مۇسىلمان باۋىرلار, قۇرمەتتى وتانداستار!
مەيىرىمدى، راحىمدى اللانىڭ اتىمەن باستايمىن!
مىنە، ايلاردىڭ تورەسى، كۇللى مۇسىلمان بالاسى ءۇشىن قاسيەتتى رامازان ايىمەن قيماي قوشتاساتىن كۇنگە دە تاياپ قالدىق. ەلىمىزدەگى بارشا مۇسىلماندار كۇننىڭ اپتاپتى ىستىعىنا قاراماستان، شىلدە مەن تامىز ايىن جاقسى نيەتپەن، تاقۋالىقپەن، ورازامەن وتكىزدى. كەزدەسكەن قيىندىقتارعا سابىر ەتىپ، جاراتۋشى يەمىزدىڭ رازىلىعىنا ۇمتىلدى. مي قايناتار ىستىقتى اۋىرسىنباي ورازا ۇستاۋعا توزە العان جان، ءومىردىڭ باسقا دا سىناقتارىنا سابىرلىق تانىتا الاتىنى ءسوزسىز.

رامازان - قۇلشىلىق پەن سابىر، بەرەكە مەن بىرلىك، مەيىرىم مەن قايىرىمدىلىق ايى بولسا، ءۇش كۇن بويى تويلاناتىن ورازا ايت مەيرامى - ادامداردىڭ كوڭىلىنە كوكتەم سىيلاپ، جانىن جادىراتاتىن ۇلىق مەرەكە. بارشاڭىزدى يسلام ۇمبەتىنىڭ ەڭ قاسيەتتى دە ۇلىق مەرەكەسى - ورازا ايت مەيرامىمەن قۇتتىقتايمىن! ەڭبەكتەگەن سابيدەن ەڭكەيگەن كارىگە دەيىن بارشا مۇسىلمان شات-شادىمان قۋانىشقا بولەنەتىن بۇل مەيرام قازاقستان جۇرتشىلىعىنا دا قۇت-بەرەكە، ىنتىماق، ىرىس اكەلسىن!

ايت مەرەكەسى ادامنىڭ رۋحاني ومىرىنە ساۋلەسىن توگىپ، جانعا جىلۋ بەرىپ، جۇرەكتەرگە قۋانىش سىيلايدى. سوندىقتان جىل سايىن بۇل مەيرامدى بارشا مۇسىلمان ساعىنا كۇتەدى، ەرەكشە قاستەرلەيدى.

جالپى مۇسىلمان جۇرتشىلىعى جىل سايىن ەكى رەت زور شاتتىققا بولەنەدى. ءبىرى وسى ورازا ايتىندا، ەكىنشىسى - قۇربان ايتى كەزىندە. 
پايعامبارىمىز (س.ع.س.) مەككەدەن ماديناعا كوشىپ كەلگەندە، جەرگىلىكتى حالىقتىڭ مەيرامداپ، كوڭىل كوتەرىپ جاتقانىن كورىپ: «بۇل قانداي مەرەكە؟» دەپ سۇراعاندا: «بۇل ءبىزدىڭ يسلامعا دەيىن تويلاپ كەلە جاتقان مەرەكەلەرىمىز»، - دەگەن جاۋاپ ەستىدى. سوندا راسۋلۋللا (س.ع.س..): «اللا سىزدەرگە بۇدان دا ۇلىق ەكى مەيرام بەردى. ولار رامازان جانە قۇربان ايتتارى»، - دەپ وسى يسلامي مەيرامداردىڭ مارتەبەلى ەكەندىگىن بىلدىرگەن.
ورازا ايتى ادامداردى باۋىرمالدىلىق پەن كىشىپەيىلدىلىككە، كەشىرىمدىلىك پەن سۇيىسپەنشىلىككە شاقىرادى.
يسلام شاريعاتىندا ءپىتىر ساداقاسىنىڭ وسى ايت قارساڭىندا بەرىلۋى دە جايدان-جاي ەمەس. ورازا ايتتىڭ حاديستەردە «عيد-ۋ-لفيتر»، ياعني «ءپىتىر مەيرامى» دەپ اتالۋى دا سوندىقتان. ءپىتىر ساداقالار جاعدايى ناشار، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى وتباسىلاردى قۋانىشقا بولەپ، ايت مەيرامىندا داستارقان جايۋعا جاعدايى كەلمەگەندەرگە دەمەۋ بولادى. سونىمەن قاتار بۇل كۇنى مۇسىلماندار مارقۇمدارىن دا ەسكە الىپ، اللادان ولارعا شاپاعات تىلەپ، دۇعا ەتەدى.
ايت كۇنىنىڭ وزىنە ءتان جاراسىمدى دا ساۋاپتى امالدارى مول. ايت كۇنى وقىلعان ناماز دا، جاسالعان دۇعا دا، اللا تاعالانى پاكتەۋلەر دە وزگەشە. ويتكەنى بۇل كۇندەرى ادام جۇرەگى ايرىقشا تەبىرەنىستەر مەن سىرلى تولقۋلاردى تەرەڭ سەزىنەدى. بۇل كۇنى عۇسىل قۇيىنىپ، ۇستىنە جۇپار ءيىس سەۋىپ، ايت نامازىنا قاتىسۋ - سۇننەت. ءار ۇيدە ءسانى مەن سالتاناتى ەرەكشە مەرەكەلىك داستارقان جايىلادى. مۇسىلماندار تۋعان-تۋىس، دوس-جاران، كورشى-قولاڭدى ارالاپ، ءبىر-ءبىرىنىڭ ۇيىنەن ءدام-تۇز تاتىپ، مارە-سارە بولادى.
رەنجىسىپ قالعان كىسىلەرمەن تاتۋلاسۋ، قانداي دا ءبىر كەلىسپەۋشىلىكتىڭ سالدارىنان قاتىناس ۇزىلگەن تۋىستاردىڭ ۇيلەرىن ارنايى ارالاۋ دا ەرەكشە ماڭىزدى. ويتكەنى اللا تاعالا: «سەن كەشىرىم جولىن ۇستان، جاقسىلىققا بۇيىر، ناداندىقتان بەت بۇر» («اعراف» سۇرەسى، 199-ايات) دەپ مۇسىلمانداردى بارىنشا كەشىرىمدى بولا تۇسۋگە شاقىرعان.
كۇندەگى ورازاسىن قۇرمامەن اشۋدى سۇننەت ەتكەن پايعامبارىمىز (س.ع.س) ايت نامازىنا باراردا الدىمەن قۇرمادان ءدام تاتىپ بارىپ ۇيىنەن شىققاندى ۇناتاتىن.

سونداي-اق ايت قۇرمەتىنە جايىلعان اق داستارحان باسىنداعى يماني اڭگىمەلەر، ءدىني سۇحباتتار، «ايت قۇتتى بولسىن!» دەگەن اقجاردى تىلەكتەر مەرەكە كۇنىنىڭ ناعىز كوركى، ءسانى مەن سالتاناتى.

سان عاسىرلاردان بەرى اتا-اجەلەرىمىز ءبىر-ءبىرىنىڭ ءۇيىن ارالاپ، ايتتىق جەپ، قۇران وقىپ، باتا قايىرىسقان. بۇل بۇگىندە جالعاسىپ كەلە جاتقان، ءالى دە ساقتالا بەرەتىن يگى ءۇردىس.  
ءدال وسى كۇنى بالالاردى جاڭا كيىم، تاتتىلەر مەن سىيلىقپەن قۋانتۋدى داعدىعا اينالدىرساق، ورازا ايتتى ولار دا اسىعا كۇتەتىن بولادى.
جالپى، ورازا ايتى قاسيەتتى رامازان ايى اياقتالعانىنىڭ بەلگىسى عانا ەمەس، ول - ءبىر ايلىق قۇلشىلىعىمىزدىڭ قۋانىشى مەن جەمىسى. پايعامبارىمىز (س.ع.س) ءبىر حاديسىندە: «ورازا تۇتقان ادام ەكى رەت قۋانادى: ءبىرى - اۋىزاشاردا، ەكىنشىسى - اقىرەتتە ۇستاعان ورازاسىنىڭ ساۋابىن العاندا»، - دەگەن ەكەن.

اللا تاعالا ءبىر اي بويى ۇستاعان ورازامىزدى قابىل ەتىپ، بارشامىزعا ەكى دۇنيە باقىتىن ءناسىپ ەتكەي! جاراتۋشى يەمىزدىڭ شەكسىز مەيىرىمىنە بولەنىپ، ءاربىر قايىرلى ءىسىمىز اللانىڭ قۇزىرىندا قابىل بولعاي! راببىمىزدىڭ ريزالىعىنا بولەنەتىن ساليقالى امالداردى جاساۋعا اسىعايىق، باۋىرلار!

«اباي-اقپارات»