قۇرىلتاي: ورازالين ورنىندا قالدى
كەشە قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ 14-ءنشى قۇرىلتايى بولىپ ءوتتى. قۇرىلتايدا كىتاپ تارالىمى، قالاماقى، وداق باسشىلىعى جونىندە ءارتۇرلى اڭگىمە بولدى. تارالىم مەن قالاماقى ماسەلەسى باياعىدان بەرى شەشىمىن تاپپاي كەلە جاتقان كۇردەلى پروبەلما ەكەنى بەلگىلى. تاياۋ ارادا ءتۇيىنى تارقايتىنداي توبەسى كورىنبەيدى.
قۇرىلتايعا جينالعان قالامگەرلەر وداقتى ۇزاق جىلدان بەرى باسقارىپ كەلە جاتقان نۇرلان ورازالين توڭىرەگىندەگى اڭگىمەنى دە ءبىراز جەرگە اپاردى. نۇرلان مىرقاسىمۇلىنىڭ قىزمەتى مەن جۇمىسىنا قارسى تاراپتا ءار جەردەن اندىزداپ، ءوز پىكىرلەرىن، كوزقاراستارىن جەتكىزبەككە تالپىندى. قۇرىلتايدىڭ تورالقا مۇشەلىگىندە بولعان جازۋشى قابدەش ءجۇمادىلوۆ ءسوز الىپ، بىلاي دەدى: «نۇرلان پرەزيدەنتپەن كەزدەسكەننەن كەيىن ماعان بىرنەشە جازۋشى حابارلاسىپ، پرەزيدەنت ورازالينگە نە دەۋى مۇمكىن دەپ سۇرادى. الىپ-قاشپا اڭگىمە كوپ بولدى. پرەزيدەنت ورازالينگە جازۋشىلار وداعىن 16 جىلدىڭ باسقاردىڭ. تاعى بەس جىل باسقار دەمەگەن شىعار. مەن جاڭا كانديدات ۇسىنامىن. ول - الىبەك اسقاروۆ»، دەدى.
البەتتە، نۇرلان ءورازاليننىڭ وداق پەن قالامگەرلەردىڭ يگىلىگى ءۇشىن جاساعان جۇمىستارى تىزبەلەي ايتىپ، ونىڭ ءوز قىزمەتىن ويداعىداي اتقارىپ كەلە جاتقانىن مىنبەدەن ايتقان اقىن-جازۋشىلار دا بولدى.
اقىن مۇحتار شاحانوۆ ءسوز سۇراپ مىنبەگە شىعىپ، قالام يەلەرىنىڭ ۇلتتىق ماسەلەلەردە بۇعىپ قالاتىنىن، ۇلتتىڭ وزەكتى پروبلەمالارى ءسوز بولعان جەردە توبە كورسەتپەيتىنىن اشىنا ايتىپ، ولەڭ وقىدى.
كەشە قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ 14-ءنشى قۇرىلتايى بولىپ ءوتتى. قۇرىلتايدا كىتاپ تارالىمى، قالاماقى، وداق باسشىلىعى جونىندە ءارتۇرلى اڭگىمە بولدى. تارالىم مەن قالاماقى ماسەلەسى باياعىدان بەرى شەشىمىن تاپپاي كەلە جاتقان كۇردەلى پروبەلما ەكەنى بەلگىلى. تاياۋ ارادا ءتۇيىنى تارقايتىنداي توبەسى كورىنبەيدى.
قۇرىلتايعا جينالعان قالامگەرلەر وداقتى ۇزاق جىلدان بەرى باسقارىپ كەلە جاتقان نۇرلان ورازالين توڭىرەگىندەگى اڭگىمەنى دە ءبىراز جەرگە اپاردى. نۇرلان مىرقاسىمۇلىنىڭ قىزمەتى مەن جۇمىسىنا قارسى تاراپتا ءار جەردەن اندىزداپ، ءوز پىكىرلەرىن، كوزقاراستارىن جەتكىزبەككە تالپىندى. قۇرىلتايدىڭ تورالقا مۇشەلىگىندە بولعان جازۋشى قابدەش ءجۇمادىلوۆ ءسوز الىپ، بىلاي دەدى: «نۇرلان پرەزيدەنتپەن كەزدەسكەننەن كەيىن ماعان بىرنەشە جازۋشى حابارلاسىپ، پرەزيدەنت ورازالينگە نە دەۋى مۇمكىن دەپ سۇرادى. الىپ-قاشپا اڭگىمە كوپ بولدى. پرەزيدەنت ورازالينگە جازۋشىلار وداعىن 16 جىلدىڭ باسقاردىڭ. تاعى بەس جىل باسقار دەمەگەن شىعار. مەن جاڭا كانديدات ۇسىنامىن. ول - الىبەك اسقاروۆ»، دەدى.
البەتتە، نۇرلان ءورازاليننىڭ وداق پەن قالامگەرلەردىڭ يگىلىگى ءۇشىن جاساعان جۇمىستارى تىزبەلەي ايتىپ، ونىڭ ءوز قىزمەتىن ويداعىداي اتقارىپ كەلە جاتقانىن مىنبەدەن ايتقان اقىن-جازۋشىلار دا بولدى.
اقىن مۇحتار شاحانوۆ ءسوز سۇراپ مىنبەگە شىعىپ، قالام يەلەرىنىڭ ۇلتتىق ماسەلەلەردە بۇعىپ قالاتىنىن، ۇلتتىڭ وزەكتى پروبلەمالارى ءسوز بولعان جەردە توبە كورسەتپەيتىنىن اشىنا ايتىپ، ولەڭ وقىدى.
قۇرىلتاي بارىسىندا ادەبيەتتىڭ نەگىزگى جانرلارى بويىنشا باياندامالار دا تىڭدالدى. باياندامالار جالپى قازاق پوەزياسى مەن پروزاسىنىڭ ءوسىپ، وركەندەپ دامىپ جاتقانىن ءمالىم قىلدى. ەكى باياندامانىڭ دا سوڭى - اقىن-جازۋشىلاردىڭ الەۋمەتتىك، توپتىق ماسەلەلەرىنە قاراي ويىسىپ، سونىمەن اياقتالدى.
قۇرىلتاي سوڭىندا نۇرلان ورازالين 100 پايىز داۋىسپەن قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ باسقارما توراعاسى بولىپ قايتا سايلاندى. ءسويتىپ، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ 14-ءنشى قۇرىلتايى دا تاريحقا اينالدى.
قۇرىلتايدا ءسوز بولماعان جايلار
- قۇرىلتايدا ادەبيەتتىڭ ەڭ نەگىزگى جاناشىرى ءارى باستى تىرەگى - قازاق وقىرمانى تۋرالى مۇلدەم ءسوز قوزعالمادى. وقىرماننىڭ جاي-كۇيى، تىلەگى، نازى، ۇسىنىسى قانداي شىعارمالارعا دەگەن سۇرانىستىڭ بارى نەمەسە جوعىن انىقتايتىن الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەرگە سۇيەنگەن ءبىر اۋىز ءسوز بولمادى. اڭگىمە تەك قانا وداق، ونىڭ باسشىسى، قالامگەرلەر جانە ولاردىڭ جاعدايى جايىندا بولدى.
- ادەبيەتتىڭ وتكەنى سارالانىپ، بولاشاعىنا قاتىستى ناقتى باعىت-باعدار، مۇرات-مۇددەسىن ايقىنداۋ تۋرالى دا اۋىز اشقان جان بالاسىن كورمەدىك. قازىرگى قازاق ادەبيەتىنىڭ دەڭگەيى، كەمشىلىگى، تۇرالاپ جاتقان جەكەلەگەن جانرلاردىڭ جاعدايى ايتىلمادى.
- قۇرىلتايدا ءارتۇرلى ەلدەردىڭ قالامگەرلەرىنەن كەلگەن قۇتتىقتاۋ وقىلدى. سونىڭ ىشىندە ورىس جازۋشىلارىنان كەلگەن قۇتتىقتاۋدىڭ تولىق ءماتىنى جانە كىمدەردىڭ قول قويعاندارىنا دەيىن ءۇتىر، نۇكتەسىن قالدىرماي ورازالين مىرزا قۇرىلتايعا قاتىسۋشىلارعا وقىپ بەردى. بىراق، قۇرىلتايدا شەتەلدەگى قازاق ادەبيەتى، ونداعى قازاق اقىن-جازۋشىلار، ولاردىڭ حال-احۋالى، پروبلەمالارى، اتاجۇرتپەن قارىم-قاتىناس، بايلانىس ماسەلەلەرى قوزعالمادى.
ر.S.
جازۋشى قابدەش ءجۇمادىلوۆ ءوز سوزىندە: «قازاق ادەبيەتىنىڭ سۇبەلى تۋىندىلارى قاعازعا تۇسكەن شىعارماشىلىق ءۇيدى قازىر قىتايلار جالداپ وتىر»، دەدى.
مەنىڭ ەسىمە قىتاي بيلىگىمەن كۇرەسىپ وتكەن، ءومىرىنىڭ قىرىق جىلىن تۇرمەدە، ايداۋدا وتكىزگەن، اقىرى «تۋعان جەرىمنەن توپىراق بۇيىرسا» دەگەن ارمانى دا ورىندالماي دۇنيەدەن كوشكەن جازۋشى قاجىعۇمار شابدانۇلىنىڭ اياۋلى تاعدىرى قايتا-قايتا تۇسە بەردى...
«Abai.kz»
باسقارما توراعاسىن سايلاۋ. جازۋشى قاليحان ىسقاق، اقىن نۇرلان ورازالين: