بيىلعى جىلى بەلگىلى قوعام قايراتكەرى، قازاقتىڭ ارقالى اقىنى مۇحتار شاحانوۆ 70 جاسقا تولدى. مىناۋ جالعاندا ءبارىن ۋىسىندا ۇستايتىن ۋاقىت دەسەك، سول ءامىرشىنىڭ تۇراقتىلىق پەن وزگەرىستەن تۇراتىن قۇدىرەتتى قارىمىنان جاسقانباي شىعىپ، بيىك ۇشىپ، تەرەڭگە سۇڭگيتىن تۇلعالار بولادى. م.شاحانوۆ، انە، سونداي قازاقتىڭ اردا تۋعان ۇلى. 50 جىلدىق شىعارماشىلىق جولىندا اقىن ۋتوپياعا قاڭتارىلعان كەڭەستىك قوعامنىڭ قاتال ساياسي جۇيەسىن دە، تاۋەلسىزدىكتەن كەيىن قۇندىلىقتار قۇلاعان، جابايى كاپيتاليزمنىڭ سىقپىتىن دا كوردى. بىراق، اقىن سول كولەڭكەسىز، دارا، بىربەتكەي بولمىسىنان تايعان جوق. ويتكەنى م.شاحانوۆ باستان-اياق كەڭەستىك قوعامدا ادامدىق ار-نامىستى، بوستاندىق پەن ماحابباتتى تۋ ەتسە، كاپيتاليزم داۋىرىندە دە سول قۇندىلىقتى بيىك ۇستادى. ول ادامدى، ادامعا ءتان دۇنيەنى - ار-نامىس پەن ادىلەتتىلىكتى، بوستاندىقتى قالاي سۇيسە، ۇلتىن دا، ەلىن دە سولاي ءسۇيدى. ۇلتى مەن مەملەكەتىنىڭ دە سونداي ار-نامىسپەن، ادىلەتتىلىكپەن ءومىر ءسۇرۋىن ءۇمىت ەتتى. وتارشىلدىقتىڭ ۇلتقا اكەلگەن قاسىرەتىنە، قياناتىنا تۋرا قارادى. ول ەشكىمنىڭ الا ءجىبىن اتتاعان جوق. ءتىپتى، تاريحي ادىلەتسىزدىكتىڭ قالپىنا كەلۋىن الدەكىمدەردەن ارتىق قالادى.  ول تازا گۋمانيست. بۇل جاعىنان م.شاحانوۆ ءبولىپ-جارىلمايتىن ءبىر تۇلعا كۇيىندە كەلەدى.

بيىلعى جىلى بەلگىلى قوعام قايراتكەرى، قازاقتىڭ ارقالى اقىنى مۇحتار شاحانوۆ 70 جاسقا تولدى. مىناۋ جالعاندا ءبارىن ۋىسىندا ۇستايتىن ۋاقىت دەسەك، سول ءامىرشىنىڭ تۇراقتىلىق پەن وزگەرىستەن تۇراتىن قۇدىرەتتى قارىمىنان جاسقانباي شىعىپ، بيىك ۇشىپ، تەرەڭگە سۇڭگيتىن تۇلعالار بولادى. م.شاحانوۆ، انە، سونداي قازاقتىڭ اردا تۋعان ۇلى. 50 جىلدىق شىعارماشىلىق جولىندا اقىن ۋتوپياعا قاڭتارىلعان كەڭەستىك قوعامنىڭ قاتال ساياسي جۇيەسىن دە، تاۋەلسىزدىكتەن كەيىن قۇندىلىقتار قۇلاعان، جابايى كاپيتاليزمنىڭ سىقپىتىن دا كوردى. بىراق، اقىن سول كولەڭكەسىز، دارا، بىربەتكەي بولمىسىنان تايعان جوق. ويتكەنى م.شاحانوۆ باستان-اياق كەڭەستىك قوعامدا ادامدىق ار-نامىستى، بوستاندىق پەن ماحابباتتى تۋ ەتسە، كاپيتاليزم داۋىرىندە دە سول قۇندىلىقتى بيىك ۇستادى. ول ادامدى، ادامعا ءتان دۇنيەنى - ار-نامىس پەن ادىلەتتىلىكتى، بوستاندىقتى قالاي سۇيسە، ۇلتىن دا، ەلىن دە سولاي ءسۇيدى. ۇلتى مەن مەملەكەتىنىڭ دە سونداي ار-نامىسپەن، ادىلەتتىلىكپەن ءومىر ءسۇرۋىن ءۇمىت ەتتى. وتارشىلدىقتىڭ ۇلتقا اكەلگەن قاسىرەتىنە، قياناتىنا تۋرا قارادى. ول ەشكىمنىڭ الا ءجىبىن اتتاعان جوق. ءتىپتى، تاريحي ادىلەتسىزدىكتىڭ قالپىنا كەلۋىن الدەكىمدەردەن ارتىق قالادى.  ول تازا گۋمانيست. بۇل جاعىنان م.شاحانوۆ ءبولىپ-جارىلمايتىن ءبىر تۇلعا كۇيىندە كەلەدى.

كەيدە وزىمە «ساياساتكەر م.شاحانوۆ پەن اقىن م.شاحانوۆتىڭ اراسىندا قانداي بايلانىس بار؟» دەپ سۇراۋ قويامىن. بۇل سۇراقتىڭ جاۋابى ءبىزدىڭ شاڭ-توزاڭى ايىقپاعان، كۇرمەۋى قالىڭ، قايشىلىعى مول زامانىمىزدىڭ تاساسىندا جاتقانى انىق. م.شاحانوۆ ولەڭدەرىنىڭ ەكى قاناتى بار. ونىڭ ءبىرى - پوەزيا بولسا، ەندى ءبىرى - ازاماتتىق. ولار ءبىر-بىرىنەن ايرىلعان ەمەس. ايرىلمايدى دا. بۇل وزەن ۇزدىكسىز ارناسىن كەڭەيتىپ، ۇلى مۇحيتقا، پاراساتقا قاراي جوڭكىلە اعۋعا ءتيىس بولاتىن.  سولاي بولدى دا. م.شاحانوۆ پوەزياعا كەلگەن كۇننەن باستاپ وسى ءتۇيىندى مىقتاپ ۇستاندى. ءوز شىعارماشىلىعى تۋرالى مۇنداي كورەگەندىك اقىندى باستان-اياق ءوز تۇعىرىندا، ءوز بيىگىندە قالۋىنا مىقتاپ نەگىز قالاپ بەردى. اقىننىڭ ءبىر ولەڭىندەگى ابايدان ماحامبەتتى بيىك قوياتىنىن دا ءبىز وسى تۇرعىدان تۇسىنە الامىز. ساياساتكەر م.شاحانوۆ، دەپۋتات م.شاحانوۆ، باسىلىمنىڭ باسشىسى م.شاحانوۆ، سازگەر م.شاحانوۆ جانە باسقالاردىڭ ءبارىن جيىپ كەلگەندە ءبىر عانا اقىن م.شاحانوۆ شىعادى. وسى ەرەكشەلىكتەردى بويىنا جيناي بىلگەن اقىن بۇگىندە ۇلتتىڭ ارى مەن نامىسى، قايراتى ۇيالاعان ۇلى جۇرەگى سياقتى.

قازان ايىنىڭ ورتاسىندا استانا قالاسىندا اقىن م.شاحانوۆتىڭ شىعارماشىلىق كەشى ءوتتى. بىراق، اقىن ءوز كەشىنە قاتىسا المادى. سۇيىكتى اقىندارىنىڭ جوقتىعىنان ءدۇيىم جۇرت ءبىر ءسات ۇركەردەي ءۇرپيىسىپ قالىپ ەدى. ويتكەنى، اقىن سىرقاتتانىپ ەمحاناعا ءتۇسىپ قالعان ەدى. ءوزىنىڭ ءبىرتۋار ۇلىنىڭ اماندىعىنان الاڭداعان قارا ورمان حالقىنىڭ قاتارىندا ءبىز دە الاڭداپ ەدىك سوندا. سوڭىنان اقىننىڭ سىرقاتىنان ءتاۋىر بولعانىن، ەمحانادان شىعىپ الماتىعا  ورالعانىن ءبىلىپ، «جالىن» جۋرنالىنىڭ رەداكتسياسىنا ىزدەپ باردىق. ەمحانادان جاڭا شىعىپ، ناۋقاسىنان ءالى دە تولىق ايىعىپ كەتپەسە دە اقىن تىڭ كورىندى. ارقالانىپ تۇرىپ ولەڭ وقىدى. مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ جاعدايىن كوتەرگەن قوعامدىق ماسەلەلەر تۋرالى وي قوزعادى.  جاڭا جازىپ تاۋىسقان «قازاق ءتىلى» اتتى ءانى تۋرالى ايتتى.  جازۋشىلار مەن قازاق ينتەلليگەنتسياسىنىڭ ۇلت مۇددەسىنە كەلگەندە سامارقاۋلىعىن تىلگە تيەك ەتتى. اقىن «اقىندىق تۋرالى» ولەڭىن وقىپ بولعان سوڭ: «مىناۋ الماعايىپ زاماندا، ۇلت مۇددەسىنە سىنا ءتۇسىپ جاتقاندا ءوز شىندىعىن جوعالتقان ادامداردى مەن ۇلتتىڭ پەرزەنتى دەپ ايتا المايمىن»، دەپ كەسىپ ايتتى. ءبىز اقىننىڭ وسى سوزىنە يلاندىق. «ءاربىر تۇلعا وزىنە وسىنداي تالاپ قويا بىلسە عوي» دەگەن ويدا قالدىق. دەسە دە، وسىنداي ۇلى جۇرەكتى ۇلدىڭ بولعانىنىڭ ءوزى قالعىپ-شۇلعىعان قوعام ءۇشىن قانشالىق ماڭىزدى ەكەنىن سەزىپ قايتتىق. اقىنعا ىشتەي زور دەنساۋلىق، جاڭا شىعارماشىلىق شابىت تىلەدىك.

«Abai.kz»