كەشە قازاقستانداعى ۋكراينا ەلشىسىنىڭ رەسەيلىكتەرگە قاراتىپ ايتىلعان سوزىنەن كەيىن، ۇزىق ۋاقىت ۇيقىدا جاتقان قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى باس كوتەردى. ولار ەلشى پەتر ۆرۋبلەۆسكيدىڭ:

«ولادى كوبىرەك ولتىرۋگە تىرىسامىز. ءبىز قازىر ورىستاردى قانشالىقتى كوپ ولتىرسەك، بالالارىمىز سوعۇرلىم از ولتىرەدى. بارى وسى», - دەگەن سوزىنە شۇيلىككەن.

رەسەي ۋكرايناعا باسقىنشىلىق شابۋىل جاساپ، قالالارىن قيراتىپ، اياۋسىز اتقىلاپ، ەكى حالىقتىڭ اراسىنا ۇمىتىلماس ارازدىق وتىن جاققاننان كەيىن ۋكراين ازاماتىنىڭ ءسوزى قانداي بولارى بەلگىلى. ونىڭ ۇستىنە ۋكراينا ەلشىسى قازاقستانداعى ورىستار تۋرالى ەمەس، ۋكراينادا ويران سالىپ جاتقان رەسەي اسكەرى تۋرالى ايتىپ تۇرعانى بەسەنەدەن بەلگىلى.

رەسەيدىڭ بيلىك ورگاندارىندا، باق سالاسىندا جۇرگەن ۇگىت-ناسيحاتشىلارى، ءتىپتى پرەزيدەنتىنىڭ ءوزى تالاي رەت قازاقستاندا ۇلتارازدىق تۋدىراتىن مالىمدەمەلەر جاساپ كەلەدى. ونداي داۋلى مالىمدەمەلەرگە كەلگەندە قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ كوزى كورمەي، قۇلاعى ەستىمەي قالادى. بىراق كەشەگى ۋكراينا ەلشىسىنىڭ ءسوزى اسسامبلەياعا قاتتى اسەر ەتتى.

«ءبىز، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ مۇشەلەرى، ۋكراينانىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ەلشىسى پەتر ۆرۋبلەۆسكي مىرزانىڭ قازاقستاندىق بلوگەردىڭ بىرىنە بەرگەن سۇحباتىندا ايتقان سوزدەرىن قاتاڭ ايىپتايمىز جانە ولارعا جول بەرۋگە بولمايدى دەپ سانايمىز. بەيبىتشىلىك پەن بىرلىك مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ جانە قوعامدىق شوعىرلانۋدىڭ باستى قاعيداتتارى بولىپ تابىلاتىن ءبىزدىڭ ەلدە كىم ايتسا دا مۇنداي مالىمدەمەلەرگە جول بەرىلمەيدى.

ديپلوماتيا وشپەندىلىك پەن ارازدىقتى قوزدىرۋ ءۇشىن ەمەس، بەيبىتشىلىك پەن ىنتىماقتاستىق يدەالدارىنا قىزمەت ەتۋى كەرەك.

قازاقستاننىڭ ءبىرتۇتاس كوپەتنوستى حالقى ءۇشىن دوستىق، ءوزارا كومەك جانە بەيبىتشىلىك قاعيداتتارى مىزعىماس ەرەجە. ولار بىزگە تاۋەلسىزدىگىمىز قالىپتاسقان ەڭ قيىن جىلداردا ەتنوسارالىق قاقتىعىستاردى بولدىرماۋعا جانە ەلىمىز بەن حالقىمىزدىڭ تۇتاستىعىن ساقتاۋعا كومەكتەستى.

بىزگە وشپەندىلىك ءتىلى جات، ەتنوستىق وشپەندىلىكتى ونىڭ كەز كەلگەن كورىنىستەرىندە ناسيحاتتاۋعا بولمايدى.

بارلىق قازاقستاندىقتاردى ارانداتۋلارعا بەرىلمەۋگە، كەرىسىنشە، بالالارىمىزدىڭ بۇگىنى مەن بولاشاعى ءۇشىن ەلدەگى بەيبىتشىلىك پەن حالىق بىرلىگىن ساقتاۋعا جانە نىعايتۋعا شاقىرامىز»، - دەپ مالىمدەمە جاسادى اسسامبلەيا.

كەيىن «قازاقستان ورىس، سلاۆيان جانە كازاك ۇيىمدارىنىڭ قاۋىمداستىعى» ۋكراينا ەلشىسىن دەپورتاتسيالاۋدى سۇرادى.

«مۇنداي مالىمدەمەلەر ەلشى مارتەبەسىنە جانە ديپلوماتيالىق ەتيكاعا سايكەس كەلمەيدى. بۇل تاتۋلىعى جاراسقان 120-دان استام ەتنيكالىق توپ، سونىڭ ىشىندە، ورىستار مەن ۋكرايندار تۇراتىن ەلىمىزگە،  بەيبىتشىلىگىمىزگە نۇقسان كەلتىرەدى. وسىعان بايلانىستى قازاقستان ورىس، سلاۆيان جانە كازاك ۇيىمدارىنىڭ قاۋىمداستىعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءسىم-نەن ۋكراينانىڭ ەلشىسى ۆرۋبلەۆسكيدى نون گراتا دەپ جاريالاۋدى تالاپ ەتەدى», - دەدى قاۋىمداستىق.

بۇعان دەيىن 2022 جىلعى قاڭتار ايىندا alash.online سايتىندا قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىن تاراتۋدى تالاپ ەتكەن پەتيتسيا جاريالانعان بولاتىن.

«نازارباەۆتىڭ سايلاۋدا باسقا ۇلتتار اراسىندا كوبىرەك داۋىس الۋىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن عانا قۇرىلعان قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسىن تاراتۋ ماسەلەسىن تاعى كوتەرەمىز. ەندى بۇل قۇرىلىمنىڭ كەرەك ەمەس ەكەندىگى ايدان دا انىق. نۇرسۇلتان نازارباەۆ 2007 جىلعى مامىر ايىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋتسياسىنا بىرقاتار وزگەرىستەر ەنگىزدى.

قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنا كونستيتۋتسيالىق مارتەبە بەرىلدى، ول قر پارلامەنتى ماجىلىسىنە توعىز دەپۋتات سايلاۋ قۇقىعىنا يە بولدى. ول جەردەگى باستى تالاپ دەپۋتاتتار قازاق ۇلتىنان بولماۋى ءتيىس. ءبىز قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى، قازاق ۇلتىنىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىعىن شەكتەيتىن، جانە ەلىمىزگە ەشقانداي پايداسى جوق ۇلتارالىق ارازدىقتى قوزدىراتىن قازاقستان حالىقتارىنىڭ اسسامبلەياسىن تاراتۋىن تالاپ ەتەمىز.

وسى پەتيتسيا تۋرالى جاڭالىقتار رەسۋرستارىن حاباردار ەتىڭىز. تەك وسىلاي عانا ءبىز قوعامدىق رەزونانستى كوتەرىپ، بيلىكتىڭ نازارىن پروبلەماعا اۋدارا الامىز»، - دەپ جازىلدى ماتىندە.

پەتيتسيا بۇگىندە 10494 ادامنىڭ قولداۋىنا يە بولسا، 411 ادام قارسى بولعان.

الەۋمەتتىك جەلىلەردە دە قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىن قاجەت ەمەس ورگان دەپ سانايتىندار جەتەرلىك.

«اسسەمبلەيانىڭ توراعاسى پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ ءوزى بولسا دا تاراتىلسىن دەپ ايتام! بۇرىن دا بۇنى ايتقام. قازىر دە بۇنداي پىكىردەمىن.

بۇگىنگە دەيىن بۇل اسسامبلەيا امان بولىپ تۇرعانى «جاڭا قازاقستاننىڭ» يدەولوگتارىنا ۇلكەن سىن. كارين مەن بالاەۆانىڭ قۇلاقتارىنا التىن سىرعا!»،- دەپ جازدى ساياساتكەر مۇحتار تايجان.

«ۋكراينا ەلشىسىنىڭ دەپارتاتسياسىنا قارسىمىن.كەرىسىنشە اسسامبلەيا زامان تالاپتارىنا سايكەس ەمەس جانە ۋنيتارلى ءبىرتۇتاس قازاقستاندا مۇنداي ۇيىم كەرەك ەمەس ،تاراتىلۋى كەرەك دەپ ويلايمىن.اسسامبلەيا تاراتىلسىن،ەلشى ءوز جۇمىسىن اتقارا بەرسىن»،- دەپتى ءلاززات عۇسمان اتتى Facebook قولدانۋشىسى.

كوپشىلىك وسى سەكىلدى پىكىرلەرىن ءبىرىنىڭ ءىزىن الا ەكىنشىسى الەۋمەتتىك جەلىدە جاريالاپ جاتىر… بۇل كوپتىڭ پىكىرى. ال اقوردا قوعامنىڭ وسى تالابىن ەستي مە؟ بەلگىسىز!

ايجان تەمىرحان

Abai.kz