كەشەگى راشيستەردىڭ ۋكراينانىڭ ينفراقۇرىلىمدارىنا شابۋىلىن "كەك قايتارۋى" دەپ سانايتىنىن بىلدىك. مايدان دالاسىندا جەڭىسكە جەتە الماسىن بىلگەن رف اسكەرلەرى وسىنداي تاسىلگە كوشۋگە ءماجبۇر. ايتقانداي، وسىعان دەيىن ۋكراين اسكەرلەرى دونەتسكى وبلىسىندا 7 ەلدى مەكەندى، ال، حەرسون وبلىسىندا 40 شاقتى ەلدى مەكەندى جاۋدان بوساتقان ەدى. لۋگانسكى وبلىسىندا سۆاتوۆو-كرەمەننايا ماڭىنا جەتىپ قالعان بولاتىن، ياعني، لۋگانسكى وبلىسىنىڭ سولتۇستىگى ازات ەتىلىپ جاتقان بولاتىن.

ارينە، ۋكراينانىڭ اۋە قورعانىسى شامامەن ايتساق، كەشەگى كۇنى سوققى جاساعان زىمىران، درونداردىڭ جارتىسىن قۇلاتقان. بۇل بۇرىننان ايتىلىپ كەلە جاتقان ءيزرايلدىڭ "تەمىپ قالقانى" سياقتى قورعانىش كەرەك ەكەنىن دالەلدەي ءتۇستى. ەندى، ۋكراينا ءدال ونداي بولماسا دا، اقش-تان اۋە قورعانىشى قۇرالدارىن الاتىن بولدى. ال، باتىس ەلدەرى اسكەري جابدىقتى جەتكىزۋدى ۇدەتەتىن ايتتى.

ياعني، "ۋكراينداردى قورقىتىپ، ءوز دەگەندەرىمىزگە كوندىرەمىز" دەگەن ءباز-بىرەۋلەردىڭ ءۇمىتى ءۇزىلدى دەگەن ءسوز.

كەشەگە رەسەيدىڭ ۋكراينانى اۋەدەن اتقىلاۋى سالدارىنان زەلەنسكيدىڭ تۋعان قالاسى كريۆوي روگتا 98 شاحتەر جەر بەتىنە شىعا الماي قالعان، قۇتقارۋ وپەراتسياسى جۇرگىزىلىپ جاتىر. اۋە سوققىلارىنان 14 ادام قازا تاۋىپ، كوپتەگەن ادام جاراقات العان. 1307 ەلدە مەكەن جارىقسىز قالعان.
ايتقانداي، كەشەگى كۇنى ۋكراينانىڭ سولتۇستىك كورشىسى دە "مىنەز كورسەتىپ" جاتقان ەدى. دەگەنمەن، جەتى ايدا سوعىسقا كىرىسپەگەن بەلارۋس مايدانعا ارالاسادى دەۋ قيسىنعا كەلمەيدى، ارينە، جەرىن وزگە ەلگە "باسقا باۋىرىنىڭ" شاپقىنشىلىق جاساۋىنا "مۇمكىنشىلىك بەرگەنى" بار.

قىسقاشا ايتقاندا، سوعىس ستاۆكاسى ارتا تۇسۋدە. ءتىپتى كەيبىرەۋلەر "يادرولىق سوعىس" بولۋى مۇمكىن دەگەن بولجام ايتۋدا. الايدا، ەگەر، رەسەي يادرولىق سوعىس اشقان جاعدايدا "يادرولىق بۇلت" رەسەيدىڭ ءوز اۋماعىنا، اسىرەسە، ۋكراينانىڭ شىعىسىنان رف جەرىنە جايىلادى ەكەن. ال، ۋكراينانىڭ وڭتۇستىگىندە قولدانسا، تۇركياعا تارالۋى مۇمكىن. بۇل جايتتاردى رف باسشىلىعى ەسكەرىپ وتىرعان بولار. ارينە، يادرولىق قارۋدى قولدانۋ سايكەسىنشە يادرولىق ەلدەردىڭ "جانتالاسا قارۋلانۋىنا" الىپ كەلۋى مۇمكىن.
ەندى، ۋكراينا سوعىسىنا قاتىستى مىنا ەكى جايتتى ايتىپ وتسەم.

ءبىرىنشى، رەسەيدىڭ ازاماتتىعىن العان قىرعىز جانە تاجىك تۋعانداردىڭ سانى 400 000 ادام شاماسىندا ەكەن. ياعني، ولاردى سوعىسقا سالۋى مۇمكىن، سايكەسىنشە، مايدان شەبىنەن وتكەن ازاماتتاردىڭ تاجىكستان مەن قىرعىزستان تەكەتىرەسىن كۇشەيتىپ جىبەرۋى مۇمكىن. ەكىنشى، كەيبىر ۇلتى قىرىم تاتار ازاماتتارىنىڭ رەسەي ارقىلى قازاقستانعا قاشۋى. سانى از، دەگەنمەن، موبيليزاتسياعا دەيىن قىرىم تۇبەگى بويىنشا اسكەرگە الىنۋشىلاردىڭ سانى جونىنەن ولاردىڭ پروتسەنتتىك ۇلەسى وتە جوعارى بولعان. ياعني، ولاردىڭ جەرىن تارتىپ الدى جانە وزدەرىن ۋكرايناعا قارسى سوعىسقا سالماقشى. مۇنداي جايتتى رەسەيدەگى بارلىق وزگە جۇرت باسىنان وتكەرىپ جاتقانى تۇسىنىكتى. قازاقستانعا قاشقاندار ىشىندە شەشەندەر مەن داعىستاندىقتار، بۋرياتتار مەن ساحالار، تاتارلار مەن باشقۇرتتار، ءتىپتى ابحازدار دا ءجۇر. دەگەنمەن، ولاردىڭ "زومبي جاشىگىنە" قانشالىقتى سەنەر-سەنبەيتىنى بەلگىلى. جالپى، وسى ورايدا، رەسەيدەگى ەتنيكالىق قازاقتاردى دا قۇتقارۋ تۋرالى ءجيى ايتىلادى. الايدا، ءبولىنىس ۇلتتىق ايىرما ەمەس، ازاماتتىق جولمەن ءجۇرۋى ءتيىس. ارينە، قۇلدىق پسيحولوگياعا ۇرىنباعان رەسەيدەگى تۇركى-مونعول ءھام مۇسىلمان ازشىلىقتارى قازاقستانعا كەلگەن جاعدايدا جاعداي جاساعانى دۇرىس، بىراق، مىسالى، كەشە بەلگىلى ءبىر نوعاي ءانشىسىنىڭ پاراقشاسىنان ءوز باۋىرىنىڭ "شىعىس مايدانعا" كەتىپ بارا جاتقان فوتوسىن كورىپ قالدىم. جانە، كيىم-كەشەگىن ءوز اقشاسىنا العان جانە "ۇلتشىلداردان ۋكراينانى ازات ەتۋگە" بارا جاتىر ەكەن-مىس. ەڭ قورقىنىشىسى وسىلار، بۇل سوعىس ولاردىڭ سوعىسى ەمەس، جالپى، ادىلەتسىز سوعىس ەكەنىن بۇكىل الەم مويىنداپ وتىر، تەك، از جۇرتشىلىقتىڭ ءباز بىرەۋلەردىڭ ياحتالارى مەن سارايلارى ءۇشىن ءولىم قۇشۋى تىپتەن تۇسىنىكسىز!

اماندىق ءامىرحامزين

Abai.kz