Twitter جەلىسىندە جۋرناليست، قوعام قايراتكەرى سانجار كەرىمبايدىڭ ۇلى شىڭعىس كەرىمبايدىڭ زىكىرشىلەردى سىناعان جازباسى جارىق كورگەلى الەۋمەتتىك جەلىدەگى كوپشىلىك گۋىلدەپ جاتىر.

«رەسەيدەن ماحدي شىعادى. پۋتين وعان قول بەرەدى»، دەپ قۋىپ جۇرگەن فاناتيك سوپىلارعا قارايمىن دا، كەزىندە فاتاليست تۇرىك دىنشىلدەرىن اتاتۇرىكتىڭ نە ءۇشىن ءبىر شىبىقپەن ايداعانىن تۇسىنەم»، - دەپ جازىپتى شىڭعىس كەرىمباي. جازبا 25 ناۋرىزدا جاريالانعانعا ۇقسايدى. Twitter-دە سولاي دەپ كورسەتىلگەن.

وعان اكەسى سانجار كەرىمبايدىڭ سوپىلىق جولدى ۇستاناتىنىن سوزگە تيەك ەتكەن عالىم، پروفەسسور، «سوپىلىق اعىمنىڭ جەتەكشىسىنىڭ ءبىرى» بولعان سايات ىبىراي بۇگىن بىلاي دەپ جاۋاپ جازدى.

«اۋ، سانجار كەرىمباي، مىنا بالاڭنىڭ ادەپسىزدىگى ءۇشىن ەلدىڭ الدىندا ءبىر اۋىز كەشىرىم سۇراي سالۋ ساعان سونشا قيىن بولدى ما؟ مىنا داۋ سونىمەن-اق، شەشىلە قوياتىن زات ەمەس پە؟! جۇرت «نە بوپ كەتتى ءوزى؟!» دەپ شۋلاپ جاتىر. شۋلاماي قايتسىن؟! قارشاداي بالاڭ ەل اقساقالىنىڭ جاعاسىنان الىپ جاتسا، نە دەيدى، ەندى ەل؟! اقساقال بولعاندا دا اۋەلى ءوزىڭنىڭ ۇستازىڭ، 60 جىل رۋحانياتتىڭ تۋىن ۇستاپ، قازاق تۇگىل رەسەي، تۇرىك، الەم مۋفتيلەرى ءاز تۇتىپ، باسىنا كوتەرىپ، قۇرمەتتەپ جاتقاندا بالاڭدى ۇرگىزىپ وتىرعانىڭ قاي ساسقانىڭ؟!

ءوستىپ ەلدى شۋلاتىپ وتىرعانىڭ وزىڭە ابىروي ما؟! الدە جۇرتقا ايتقان اقىلىڭدى وزىڭە ايتا الماي، ناپسىڭنەن اتتاۋ «ابىلاي اسپاس اسۋ» بولعان با؟ قازاقتا اسىل ءسوز بار ەدى «ءيتتىڭ باسىن التىن تاباققا سالساڭ شورشىپ تۇسەدى» دەگەن، سەنى «شانجارحان» دەپ ءىلىم ۇيرەتىپ، توبەسىنە كوتەرگەن ۇستازىڭدى سىيلاعان ءتۇرىڭ وسى ما؟! وبلىس-وبلىستى ارالاپ، قازاق وتباسىنا ۇيرەتىپ جۇرگەن «حرەستوماتيالىق» ۇلگىڭ وسى ما؟!

ءوزىڭ قازاقتىڭ سالت-ءداستۇرىن، مادەنيەتىن ناسيحاتتاپ ءجۇرمىن دەيسىڭ. وسى ءتۇن سوپىلاردىڭ زىكىرىن سالىپ وتىرسىڭ، ال بالاڭ سوپىلاردى «قۋىپ كەتكەن»، ياعني لاعىپ، اداسۋشى دەپ وتىر. اداسۋشى دەگەن ءسوزدىڭ ءتۇبى «كاپىر»، سوندا ۇستازىڭ كاپىر بولعانى ما؟! ەندى ءوزىڭ كىم بولدىڭ سوندا؟ وندا، بالاڭنىڭ سوزىنە سالعاندا، سەن ءوزىڭ دە «قۋىپ كەتكەن كاپىر» بولدىڭ عوي؟!

ءازازىل شايتان جانناتتان بىلىمسىزدىگىنەن قۋىلعان جوق، ادەپسىزدىگىنەن قۋىلعان. «ياسساۋي فەنومەنىن» سونشا زەرتتەپ ءجۇرىپ، وسىنى بىلمەدىڭ بە؟! مىنە ناعىز «فەنومەن!» ۇستازىڭدى بالاڭا سىباتىپ قويىپ، سول ادەپسىزدىك قىلعان بالاڭ ەرتەڭ ءوزىڭدى ساباپ جاتسا، يتجەمەدە كىمنەن جاردەم سۇرايسىڭ؟!» - دەدى ول.

جازبا يەسىنىڭ «ۇستازىڭ» دەپ وتىرعانى «سوپىلىق اعىمنىڭ جەتەكشىسى» دەپ سانالاتىن ءدىني تۇلعا ىسماتۋللا ماقسۇم. ول قازاقستاندا 2011 جىلى ەكسترەميزمدى، كونفەسسياارالىق الاۋىزدىقتى قوزدىردى دەگەن ايىپپەن 14 جىلعا سوتتالعان. سونداي-اق، ونىمەن بىرگە 8 ادام:  سايات يبراي – 12 جىلعا، ەربول يسابەكوۆ – 9 جىلعا، ەربول راحيمباەۆ – 8 جىلعا، دۋمان بەرىكبوسىنوۆ – 8 جىلعا، سايپۋللا موللاقاناعاتۇلى – 8 جىلعا، جادىرا سۇلەيمەنوۆا – 6 جىلعا، ارنۇر كۋنيكين – 5 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلىپ، ءاليا اشىرقۇلوۆا – ەكى جىلعا شارتتى تۇردە سوتتالعان بولاتىن.

1944 جىلى اۋعانستاندا تۋعان ەتنيكالىق قازاق ىسماتۋللا ابدىعاپار پاكىستاننىڭ پەشاۆار پروۆينتسياسىنداعى مەدرەسەلەردىڭ بىرىندە ءدىني ءبىلىم العان. اۋعانستانداعى كەڭەس اسكەرلەرىنىڭ سوعىس قيمىلدارى كەزىندە پۋشتۋنداردىڭ «قارسىلاسۋ قوزعالىسىنىڭ» اسكەري كوميسسارى بولىپ جۇمىس ىستەگەن. دالا كومانديرلەرى بۋرحانۋددين راببانيمەن جانە احماد شاح ماسۋدپەن تىعىز قارىم-قاتىناستا بولعان. احماد شاح ماسۋدتىڭ يدەولوگيا بويىنشا كەڭەسشى بولدى جانە بارلاۋ ماسەلەلەرىمەن اينالىسىپ، يران، ساۋد ارابياسى، پاكىستان، يەمەندە بايلانىس ورناتتى. بىرنەشە ءتىلدى مەڭگەرگەن. گيپنوز جانە ترانس ەنگىزۋ داعدىلارىن مەڭگەرگەن. قازاقستانعا ەڭ العاش رەت 1996 جىلى كەلەدى. ول ءوزىنىڭ ءىلىمى «شىنايى يسلامدى» تاراتۋمەن اينالىستى. ىسماتۋللا ءوزىنىڭ ءىزباسارلارىنا ءبىزدىڭ زامانىمىزدىڭ IX عاسىرىندا بەس جاسىندا جاسىرىنىپ، قايتىپ ورالۋعا ۋادە بەرگەن 12 يمام - ءماحديدىڭ سوڭعىسى ەكەنىن ايتقان.

ال سانجار كەرىمباي ۇلىنىڭ ءسوزىن قوستاپ، سوپىلىق ءىلىمدى تاراتۋشىلاردىڭ «قۋىپ كەتكەن جەرلەرى كوپ» ەكەنى تۋرالى جازدى.

«زىكىرشىلەردىڭ ءىس-ارەكەتىن ىشتە ءجۇرىپ ەڭ كوپ سىناعان ادامنىڭ ءبىرى – مەنمىن. ولاردىڭ دا «وپىت» جوقتىقتان قۋىپ كەتكەن جەرلەرى وتە كوپ. بۇل ءىلىم قايتا اينالىپ ەلگە كەلگەن سوڭ ءبارىن دە باسىنان باستاعان. ءبىرىنشى باستالعان زات قيا باسپاي تۇرمايدى. سوندىقتان دىندە ءىلىمنىڭ ءوزى ەمەس ءدىني تاجىريبە قىمبات بولىپ سانالادى. ەگەر عايىپتان تايىپ، ولار قايتا شىعاتىن بولسا، ءبارى دە باسقاشا بولادى. بۇكىل قاتەلەرىن تۇزەۋگە جانىن سالىر ەدى. وكىنىشكە وراي ەلدە ەندى زىكىرشى قالعان جوق. مەن ەڭ سوڭعى موگيكان بولۋىم ابدەن مۇمكىن»، - دەگەن سانجار كەرىمبايدىڭ جازباسى تارالدى.

Abai.kz