بۇگىن مەملەكەت باسشىسى ماڭعىستاۋ وبلىسىنا جۇمىس ساپارىمەن باردى. كوپشىلىكپەن كەزدەسۋ بارىسىندا پرەزيدەنت بىرقاتار ماڭىزدى مالىمدەمەلەر جاسادى.

سونىمەن قاتار ايماقتى دامىتۋدىڭ جەتى باسىمدىعىن ايقىندادى: ماڭعىستاۋدىڭ وڭدەۋ ونەركاسىبىن جانە بيزنەس سالاسىن دامىتۋ قاجەت; وبلىستىڭ كولىك-لوگيستيكالىق جانە ينۆەستيتسيالىق الەۋەتىن ارتتىرۋ كەرەك; ماڭعىستاۋدىڭ سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ جۇيەسىن جانە ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىمىن جاڭعىرتىپ، اقتاۋ جانە جاڭاوزەن قالالارىن دامىتۋ كەرەك; وبلىستىق ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن دامىتىپ، جاستارعا قولداۋ كورسەتۋ كەرەك; ماڭعىستاۋدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى الەۋەتىن ارتتىرىپ، ازىق-تۇلىك نارىعىن دامىتۋ اسا ماڭىزدى; ايماقتاعى ءتۋريزمدى دامىتۋ جانە كولوگيا ماسەلەلەرىن شەشۋ قاجەتتىگىن ايتتى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى ماڭعىستاۋ وبلىسىندا قاڭتار وقيعاسى كەزىندە ادام قانى توگىمەگەنىن تىلگە تيەك ەتتى.

«ەلگە قاجەتتى شارالار اسىقپاي، بىرتىندەپ جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. ءبىز ساياسي جاۋاپكەرشىلىك مادەنيەتىن قالىپتاستىرىپ، ورنىقتىرۋىمىز قاجەت. كەز-كەلگەن ماسەلەدە كەلىسسوز ارقىلى، ديالوگ ارقىلى مامىلەگە كەلۋ كەرەك. قاسىرەتتى قاڭتار وقيعاسى كەزىندە سىزدەر ەل تاعدىرىنا جاۋاپكەرشىلىكتىڭ ۇلگىسىن كورسەتتىڭىزدەر. سول كۇندەردە مۇندا ادام ءولىمى بولعان جوق. مەملەكەتتىك جانە قوعامدىق ورىندار شابۋىلعا ۇشىراعان جوق. ەلگە جاناشىرلىق دەگەن – مىنە، وسى!

شىن مانىندە، ادام ومىرىنەن قىمبات ەشتەڭە جوق. قانداي كۇردەلى ماسەلەنىڭ ءوزىن ايعاي-شۋ، داۋ-دامايسىز سابىرمەن شەشۋگە بولادى. ءبىز ىشكى جانە سىرتقى ساياساتتا وسى ۇستانىمدى ساقتايمىز. ويتكەنى، تۇراقتىلىق، تاتۋلىق جانە تىنىشتىق – بارلىق تابىستىڭ كوزى. بۇل – اقيقات»، - دەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى ەڭبەك قاۋىپسىزدىگىنىڭ ماسەلەسىن كوتەرىپ، تاياۋداعى «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» كاسىپورنىنداعى قايعىلى جاعدايعا توقتالدى.

وتكەن اپتادا قاراعاندى وبلىسىنداعى شاحتادا جارىلىس بولىپ، 5 ادام قازا تاپتى. بىرنەشە ادام جارالاندى. مەن مارقۇمداردىڭ جاقىندارىنا كوڭىل ايتامىن. ولاردىڭ وتباسىلارىنا ءتيىستى كومەك كورسەتۋ تۋرالى تاپسىرما بەردىم. جاراقات العان ازاماتتاردىڭ تەزىرەك ساۋىعىپ كەتۋىن تىلەيمىن.

وكىنىشكە قاراي، «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» كاسىپورنىندا اپاتتار جيىلەپ، قايتالانا بەرەتىن جاعدايعا جەتتى. بۇل – بيىل ادام ولىمىنە الىپ كەلگەن ەكىنشى قايعىلى وقيعا. 2006 جىلدان بەرى مەتاللۋرگيا كومبيناتىندا 20-دان استام اپات بولىپ، 100-دەن اسا ازامات قازا تاپتى.

مەملەكەتتىك ورگاندار تاراپىنان بىرنەشە رەت ەسكەرتۋ جاسالعانىنا قاراماستان، جاعداي جاقسارماي وتىر. وسىعان وراي جەدەل تۇردە قاتاڭ شارالار قابىلداۋعا تۋرا كەلەدى. مەن بۇل جونىندە جۋىردا قاراعاندىدا سويلەگەن سوزىمدە ەسكەرتتىم. كاسىپورىنعا كەشەندى تەكسەرۋ جۇرگىزۋ كەرەك. سونىڭ ىشىندە ەڭبەك قاۋىپسىزدىگى مەن بارلىق ەكولوگيالىق نورما تالاپتارىنىڭ  ساقتالۋىنا ءمان بەرىلۋگە ءتيىس.

كومبيناتتىڭ يەسى تەحنيكالىق جاعدايدى جاقسارتۋعا جانە جاڭعىرتۋعا جەتكىلىكتى دارەجەدە ينۆەستيتسيا قۇيعانىن انىقتاۋ ماڭىزدى. بالكىم بۇل جۇمىسقا زاۋىتتىڭ جاعدايىنا شىنايى باعا بەرەتىن حالىقارالىق كومپانيانى تارتۋ كەرەك شىعار. مۇنداي قايعىلى جاعداي قايتالانباۋى ءۇشىن بارلىق قاجەت شارانى قابىلداۋ كەرەك. ەڭ باستىسى – ازاماتتارىمىزدىڭ دەنساۋلىعى مەن ءومىرى»، -دەدى پرەزيدەنت.

سونداي-اق قاسىم-جومارت توقاەۆ «قازاقستاندى كورە المايتىن ەلدەر بار ەكەنىن» ەسكە سالدى.

«شىن مانىندە، وتانىمىز – ءبىر، حالقىمىز دا – ءبىر. بۇل – ەڭ باستى قاعيدات. قازاقستاندى كورە المايتىن ەلدەر بار ەكەنىنە ءبارىمىز كۋا بولىپ وتىرمىز. سوندىقتان، ىشكى ساياساتتا دا، سىرتقى ساياساتتا دا اسا قىراعى بولۋىمىز كەرەك. وتانىمىزدىڭ ۇلتتىق مۇددەلەرىن قورعاۋعا باعىتتالعان ساياساتتى جوعارى كاسىبي دەڭگەيدە جۇرگىزەمىز»، - دەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى پوستكەڭەستىك ەلدەردە شەكارا ماسەلەسى شەشىلمەي، ءتۇرلى داۋ-دامايعا سەبەپشى بولىپ وتىرعانىن ايتتى.

«كەلەسى ماسەلە. ءبىز كۇردەلى گەوساياسي احۋالعا قاراماستان، سىندارلى ديپلوماتيانىڭ ارقاسىندا قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتىپ وتىرمىز. قازاقستاننىڭ شەكاراسى زاڭ جۇزىندە بەكىتىلىپ، دەليميتاتسيا جاسالدى.

جالپى، وسى اقتاۋدا ەلىمىزدىڭ شەكارا ماسەلەسىنىڭ ەڭ سوڭعى ءتۇيىنى شەشىلدى. 2018 جىلى كاسپي تەڭىزىنىڭ قۇقىقتىق مارتەبەسى تۋرالى كونۆەنتسيا وسىندا قابىلداندى. ءبىز كورشى ەلدەردىڭ بارىمەن دوستىق قارىم-قاتىناستى ساقتاپ كەلەمىز. باسقا مەملەكەتتەردەن ءبىر ەرەكشەلىگىمىز – وسى»، - دەدى ول.

پرەزيدەنت كەرەك بولعان جاعدايدا «ۇلتتىق مۇددەنى اسپەن دە، تاسپەن دە قورعايمىز» جانە  بۇل قاعيداتىمىزدىڭ ەشقاشان وزگەرمەيتىنىن ايتتى.

مەملەكەت باسشىسى «ناۋقان كەزىندە ەلىمىزدىڭ مەملەكەتتىك اقپاراتتىق جۇيەلەرىنە كيبەرشابۋىل جاسالا باستادى. ءبىز بۇعان جول بەرمەيمىز، جالعان اقپاراتتىڭ تاراتىلۋىنا تىيىم سالامىز»، - دەدى.

پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، قوعامدا ساياسات تۋرالى بوس اڭگىمەلەرگە اۋەس بولعاندار كوبەيىپ بارا جاتىر.

«وتانشىلدىق قۇر سوزدەن ەمەس، ناقتى ىستەن كورىنەدى. ءوزىنىڭ كەلەشەگىنە سەنىمدى حالىق مىقتى مەملەكەت قۇرا الادى. سول سەبەپتى، مەن ءوزىمنىڭ ءاربىر سوزىمدە ەل بىرلىگىن ساقتاۋ تۋرالى ايتىپ وتىرامىن. ءجونسىز تالاس-تارتىستى دوعارۋ قاجەت. مۇنى كەيبىر ساياساتكەرلەر ىشكى تۇراقتىلىقتى، بەرەكە-بىرلىكتى بۇزۋ ءۇشىن پايدالانادى. وعان جول بەرمەۋ ءۇشىن ءاربىر ازاماتىمىز، ەڭ الدىمەن، ادال ەڭبەك ەتىپ، ەلدىڭ دامۋىنا ءوز ۇلەسىن قوسۋى كەرەك»، - دەدى قاسىم-جومارتتوقاەۆ.

مەملەكەت باسشىسى كونستيتۋتسيالىق رەفورمانىڭ اياسىندا كوپتەگەن قۇجاتتار قابىلدانىپ، مەملەكەتتىگىمىزدىڭ تۇعىرىن نىعايتىپ، ەلىمىزدىڭ دامۋىنا تىڭ سەرپىن بەرەتىن جۇمىستار اتقارىلىپ جاتقانىن ايتتى.

Abai.kz