سەربيا مەن جارتىلاي مويىندالعان كوسوۆو اراسى تاعى دا ۋشىقتى. جارتى جىلعا جۋىق سوزىلعان قىرعي-قاباقتىق ەندى قارۋلى قاقتىعىسقا ۇلاسۋى ىقتيمال. باسىنان باستايىق. 

كوسوۆونى كەي ەلدەرى سەربيا قۇرامىندا دەسە، ەندى ءبىرى ونى تاۋەلسىز ەل رەتىندە مويىنداعان. يۋگوسلاۆيانىڭ ىدىراۋى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان كەيىنگى قان-قاساپ سوعىس الاڭىنا اينالعان بالقان تۇبەگىندە شەشىمىن تابۋى ءتيىس سان ءتۇيىندى تاستاپ كەتتى. سونىڭ ءبىرى وسى كوسوۆو مەن سەربيا اراسىنداعى قاقتىعىس، شيەلەنىس، جانجال.

كوسوۆو 2008 جىلى، 17-اقپاندا سەربيادان تاۋەلسىزدىگىن جاريالادى. سەربيا بۇنى سەپاراتيزم دەپ مالىمدەپ، اسكەر كىرگىزۋگە تىرىستى. الايدا جاعدايدىڭ ۋشىعىپ كەتۋىنەن قاۋىپتەنگەن باتىستىق ەلدەر بىتىمگەرلىك كۇشتەرى جاعدايدى تۇراقتاندىرۋعا قابىلەتتى دەپ مالىمدەدى.

كوسوۆو سول ساتتەن باستاپ سەربتىك بيلىك ەلەمەنتتەرىنەن باس تارتۋعا تىرىسۋدا. ءوز اۋماعىنداعى جەر-سۋ اتاۋلارىن وزگەرتۋ، سەرب بيلىگى بەرگەن كولىك نومىرلەرىنەن باس تارتۋ جانە باسقا ارەكەتتەردى جىلدام ارادا اسكە اسىرۋ كەرەك دەپ سانايدى. الايدا بۇل ۇلكەن تاۋەكەلگە اپاراتىن قادام. سەبەبى كوسوۆو قۇرامىندا سەربتىك انكلاۆتار بار جانە تەك قانا ەتنيكالىق سەربتەر تۇراتىن كەي اۋىلدار مەن اۋدان حالقى قارۋلانىپ، قارسىلىق كورسەتۋگە دايىن ەكەنىن ايتىپ كەلەدى.

2022 جىلى كوسوۆو بيلىگى ءوز اۋماعىندا بارلىق سەربتىك قۇجاتتار 1-تامىزدان باستاپ جارامسىز بولاتىنىن ايتتى. بۇل سەربيا مەن كوسوۆو اراسىنداعى قاقتىعىستى ۋشىقتىرا ءتۇستى. ناتو ەلدەرىنىڭ ءوتىنىشى بويىنشا كوسوۆو شەشىمدى ءبىر ايعا شەگەرىپ، سەربتىك نومىرمەن جۇرگەن كولىكتەردى 1-قىركۇيەككە دەيىن توقتاتپايتىنىن ايتتى. 1-قىركۇيەك كۇنى جاعداي قايتا ۋشىعىپ، شەشىم تاعى دا كەيىنگە شەگەرىلدى. سەربيا مەن كوسوۆو شەكاراسىندا ورنالاستىرىلعان ناتو بىتىمگەرلىك كۇشتەرى جاعدايدى قارۋلى قاقتىعىسقا جەتكىزبەيتىنىن بىرنەشە مارتە مالىمدەگەن بولاتىن.

كوسوۆونىڭ سەربتىك نومىرلەردى الماستىرۋ تۋرالى شەشىمىن كوسوۆو پوليتسياسى ىسكە اسىرۋعا ءتيىس ەدى. كوسوۆو پوليتسياسىندا قىزمەت ەتەتىن ۇلتى سەرب قىزمەتكەرلەر قاراشا ايىندا ءوز ەركىمەن جۇمىستان كەتىپ، قارسىلىق ءبىلدىردى. ولاردىڭ سانى 600-دەن اسادى.

11-جەلتوقسان كۇنى بۇرىنعى پوليتسيا قىزمەتكەرى بولعان، ۇلتى سەرب دايان پانتيچ سەربيادان كوسوۆوعا كىرگەن ساتتە، تەكسەرۋ بەكەتى ماڭىندا تۇتقىندالدى. وعان سەرب قىزمەتىنە اقپارات بەرۋى مۇمكىن دەگەن ايىپ تاعىلىپ وتىر. بۇل اقپاراتتى ەستىگەن كوسوۆوداعى سەربتەر نارازىلىق تانىتىپ، سەربيا مەن كوسوۆو اراسىنداعى شەكارالىق جولداردى بۇعاتتاپ تاستاۋدا.

كوسوۆو پرەمەرى البين كۋرتي بارلىق جولدى بۇعاتتاپ، بارريكادا ورناتقانداردى ءوز ەركىمەن كەتۋگە شاقىردى. كوسوۆو بيلىگى نارازى توپقا جولدى 48 ساعات ىشىندە ءوز ەرىكتەرىمەن اشۋدى بۇيىردى، ەگەر تالاپ ورىندالماسا، كۇش قولداناتىنىن ەسكەرتتى. سەربيا بيلىگى بولسا بۇل جاعدايدا وتە قاۋىپتى دەپ اتاپ، "كوسوۆو جەرىندە سەربتەردى قىرۋى مۇمكىن" دەگەن مالىمدەمە جاسادى. سەربيا پرەزيدەنتى ۆۋچيچ "بۇل كۇن مەنىڭ تاريحىمداعى ەڭ اۋىر كۇننىڭ ءبىرى بولۋى ىقتيمال" دەدى. قازىرگى ۋاقىتتا كوسوۆو مەن سەربيا شەكارا ماڭىنا اسكەرىن توپتاستىرىپ جاتىر. بۇل 2 ملنعا جۋىق حالقى بار كوسوۆو مەن 7 ملنعا جۋىق حالقى بار سەربيا اراسىندا جاڭا سوعىس وتىن تۇتاندىرۋى مۇمكىن. سەربيانى رەسەي، ال كوسوۆونى جاناما باتىس ەۋروپا ەلدەرى قولدايتىنىن اڭعارتۋدا. كوسوۆو قۇرامىنداعى 50 مىڭعا جۋىق سەربتەر، سەربيا بيلىگىنەن كومەك سۇراپ، سەربتىك قۇجاتتاردى جويۋعا مۇمكىندىك بەرمەۋ كەرەك دەيدى. وسىلايشا بالقان تۇبەگىن تاعى دا ەلەس كەزىپ ءجۇر...سوعىس ەلەسى.

كا مىرزا

Abai.kz