سوڭعى كەزدەرى ەلىمىزدە سەپاراتيزم اۋرۋىنا تازا ارانداتۋشىلىق سەكىلدى جامان ۇردىستەر قوسىلىپ، جۇرشىلىقتى الا تايداي ءبۇلدىرىپ ءجۇر. ءبىز، ماسەلەن، مىنا ءبىر توسىن جاڭالىقتى اينالىپ وتە المادىق.

قوستاناي وبلىستىق پروكۋراتۋراسىنىڭ مالىمدەۋىنە قاراعاندا ءبىزدىڭ وڭىردە الەۋمەتتىك جەلىدە «قاسيەتتى رەسەيدى» اتا جاۋدان قورعاپ، «ۇلتشىلدار ورداسى» - ۋكراينانى تۇپ-تامىرىمەن قۇرتۋعا باعىتتالعان «ۇلى وتان سوعىسىنا» بەلسەنە قاتىسۋعا شاقىرعان ءارتۇرلى ۇندەۋلەردىڭ كوبەيىپ كەتىپتى. ءسىرا، بۇل جەرگىلىكتى سەپاراتيستەردىڭ كۇزدە ءپۋتيننىڭ وسى وبلىسقا كەلەتىن تاريحي ساپارىنا دەگەن جاڭا ءبىر ۇلكەن جەلپىنىسى سەكىلدى. ءبىر وكىنىشتىسى، مۇنداي ارانداتۋشىلىقتى بيۋدجەتتەن جەم جەپ، جامان ۇيرەنگەن جەرگىلىكتى ءباسپاسوز مۇلدەم كورمەيتىن دە بىلمەيتىن سەكىلدى. مۇنىڭ سىرتىندا تەك بيۋدجەت اقشاسىن ءبولىپ بەرۋدى عانا بىلەتىن وبلىستىق قوعامدىق دامۋ باسقارماسى مۇنداي ارەكەتكە تويتارىس بەرۋ ءوزىنىڭ تىكەلەي مىندەتى ەكەندىگىن مۇلدەم ۇمىتقان سىڭايلى.

ال مۇنى كەيبىرەۋلەردىڭ ەركەلىگى ەسەبىندە قاراپ، مۇلدەم كوڭىل اۋدارماۋدىڭ اياعى ۇلكەن زارداپتارعا اكەلىپ سوعۋى ابدەن مۇمكىن. ويتكەنى وزدەرىن ۇلى حالىق سانايتىنداردىڭ ىشىندە پۋتينگە بۇيرەگى بۇراتىندار ءتىپتى از دا ەمەس. ولاردان اۋەلى سەپاراتيستىك پيعىل شىعادى، سوسىن ۇندەمەگەن سوڭ اشىقتان-اشىق ارانداتۋعا كوشەدى. مۇنداي قۇبىلىس، اسىرەسە، ەلىمىزدىڭ قوستاناي سەكىلدى تەرىستىك وبلىستارىندا ەرەكشە بەلەڭ الىپ وتىر. وعان كەي-كەيدە وزدەرىن ەرەكشە تاۋەلسىز سانايتىن گازەتسىماقتاردىڭ وسىلاردىڭ قولتىعىنا سۋ بۇركىپ وتىراتىندىعىن دا ەسكەرگەن ءجون.

ماسەلەن، ءبىزدىڭ قوستانايداعى «ناشا گازەتا» دەگەن باسىلىمدا اركادي دەنيسوۆ دەگەن ەرەكشە بەلسەندى اۆتور بار. ول جازعان ماقالالارىندا قازاق ۇلتشىلدارىن ۇنەمى «ناتسيكتەر» دەپ اتايدى. تۇلا بويىن ۇلىلىق اۋرۋى ابدەن مەڭدەپ العان بۇل ساياساتكەرسىماقتىڭ ويىنشا قازاق ۇلتشىلدارى تەك ارانداۋتىمەن اينالىسقاننان باسقا ەشبىر دەنى دۇرىس نارسە تىندىرماعان. ونىڭ دالەلى ەسەبىندە بىزدەگى ۇلتى ورىس سپورتشىلاردى ءتىزىپ شىعادى. قازاقتاردىڭ وزدەرىنىڭ قولىنان ەشتەڭە كەلمەگەن سوڭ، ولار تەك بۇلارعا تامسانىپ، تەك قول شاپالاقتاۋدان ارى اسا المايتىن كورىنەدى. ال ەندى بۇل اۆتوردىڭ الگىندەي «ارگۋمەنتتەرىنە» قارسى مىقتى دالەل ايتاتىن بىردە-ءبىر ماقالانى كەزدەستىرگەن ەمەسپىز. بۇل اتالمىش گازەتتىڭ ءوز ۇستانىمى ما، الدە قوستانايدىڭ قازاقتارىنىڭ ىشىندە وعان تويتارىس بەرەتىن ءبىر ادامنىڭ تابىلماعاندىعى ما، ودان مۇلدەم حابارسىزبىز. الايدا بىزدە توي-دومالاقتاردا نەمەسە ءارتۇرلى باس قوسۋلاردى وزدەرىن ەرەكشە ۇلتجاندى قىلىپ كورسەتەتىن دەماگوگ بەلسەندىلەر جەتىپ ارتىلادى.

ايتپاقشى، وسى دەنيسوۆ دەگەن كىسىگە جەرگىلىكتى بيلىك شاڭ جۋىتپايدى. ونى ايتاسىز، وتكەندە بۇعان «قوستاناي قالاسىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى» دەگەن ايتۋلى اتاق بەرىپ، ايدى اسپانعا ءبىر-اق شىعاردى. وسى اتاقتى الار كەزدە اركاديدىڭ: «بۇل، ءسىرا، مەنىڭ جەرگىلىكتى بيلىكتى سىناعانىم ءۇشىن بەرىلگەن قۇرمەت شىعار»، - دەپ كەكەتكەندىگىن قايتەرسىڭ؟.. الايدا، تەرىسى اسا قالىڭ جەرگىلىكتى بيلىك بۇعان مۇلدەم قىڭق ەتكەن دە جوق.

وسىلاي ءۇنسىز وتىرا بەرمەكپىز بە؟

جايبەرگەن بولاتوۆ

Abai.kz