وسىعان دەيىن ايتىپ، جازىپ كەلە جاتقانىمداي، مەن سوڭعى ەكى ايدان بەرى پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى ولجاس بەكتەنوۆ مىرزانىڭ اتىنا دامىلسىز حاتتار جازىپ، اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن تاعى دا ءۇش باعىت بويىنشا كەڭەيتۋ تۋرالى ۇسىنىس جاساپ كەلەمىن.

دامىلسىز دەيتىن سەبەبىم، اتالعان ۇسىنىس-حاتىما تەك ءۇش-ءتورت مينيسترلىكتىڭ قولدانىستاعى زاڭدارعا سىلتەمە جاساي وتىرىپ، ءوز قۇزىرەتتەرى شەگىندە بەرگەن جاۋاپتارىن كەلۋدە. پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ وزىنەن ءالى ءبىر تياناقتى جاۋاپ العان جوقپىن. سول سەبەپتى، مەن قايتالاپ حات جازىپ، اتالعان ءوتىنىشىمنىڭ قاسىم-جومارت كەمەلۇلىنا جەتۋىن ءوتىنىپ، ولجاس بەكتەنوۆ پەن قاناتبەك جايساڭباەۆتىڭ قابىلداۋلارىن سۇراپ جاتىرمىن...

ءيا، الدىڭعى ماۋسىم ايىنىڭ 14-ءى كۇنى پرەزيدەنت اكىمشىلىگى ينسپەكتسيالىق-ادىستەمەلىك جۇمىس سەكتورىنىڭ مەڭگەرۋشىسى شىڭعىس اندابەكوۆ اعامىز شاقىرىپ، وسى ماسەلە تۋرالى اڭگىمەلەسىپ، ۇسىنىس-حاتىمنىڭ پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى ولجاس بەكتەنوۆ مىرزانىڭ جانە ونىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى تيمۋر سۇلەيمەنوۆتىڭ ءوز قولىنا تيگەنىن جەتكىزگەنى تۋرالى ايتقان بولاتىن.

بىراق، ول حاتتار دا اۋەلگى ادەتىمەن تاعى دا سول ءۇش مينيسترلىككە جولداندى. ودان قالا بەردى، «قۇرمەتتى اۋىت مۇقيبەك! 14 ماۋسىم كۇنى پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە جەكە قابىلداۋدا بولدىڭىز. جەكە قابىلداۋ بارىسىندا ءسىز كوتەرگەن ماسەلەلەر تولىعىمەن تالقىلاندى، سونىمەن قاتار، ۇلتتىق ەكونوميكا جانە اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىكتەرىنە ءسىزدىڭ سۇراقتار بويىنشا قوسىمشا نۇسقاۋلار بەرىلدى» - دەپ، شىڭعىس اندابەكوۆ اعامىزبەن كەزدەسۋدەگى اڭگىمەگە سىلتەمە جاسالىپ، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ وتىنىشتەردى قاراۋدى باقىلاۋ ءبولىمى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى ب. بايكەنوۆتىڭ قىسقاشا جاۋاپ بەرۋىمەن تىندى.

مەيلى، مەنى «قىرتىمباي ەكەن!» دەسە، دەي بەرسىن، تاعى قايتالاپ ايتايىن، اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن ءبىز ۇسىنعان ءۇش باعىت بويىنشا تاعى دا كەڭەيتۋ – ءۇش مينيسترلىكتىڭ دەڭگەيىندە شەشىلە قوياتىن، مۇنداي شىعارىپ سالما جاۋاپتارمەن تىندىم بولا قالاتىن ماسەلە ەمەس!

بۇل ماسەلەنى مەنىڭ قۇلعاناداي قۋىمنىڭ باستى سەبەبى، بيىلعى 19 ءساۋىر كۇنى وتكەن ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى كەڭەيتىلگەن كەڭەستە پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقاەۆ ايتقان تۇيتكىلدى تۇيىندەردىڭ بىردە-بىرەۋى سول بەتى قالماي، شەشىلۋى كەرەك!

ونى شەشۋدىڭ بىردەن-ءبىر جولى –  اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن تاعى دا ءۇش باعىت بويىنشا كەڭەيتۋ. بۇل – ءبىر.

ەكىنشىدەن، ەگەر، وسى جوبا جۇزەگە اسسا، ەڭ كەمىندە، قوراسىندا مالى جوق، دالاسىندا ەگىنى جوق سۋبسيديا الىپ كەلگەندەردىڭ جولى كەسىلەتىن ەدى عوي;

ۇشىنشىدەن، حالىقتىق باقىلاۋ كۇشەيەدى;

ودان قالا بەردى، پرەزيدەنتىمىزدىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋدى ورتالىقسىزداندىرۋ ساياساتىڭىزدىڭ ناقتى جۇزەگە اسقاندىعىنىڭ ءبىر ايقىن كورىنىسى بولارى ءسوزسىز...

قىسقاسى، بۇل – «ەسكى قازاقستان» مەن «جاڭا قازاقستاننىڭ» ايىرماسىن كورسەتەتىن باستى فاكتورلاردىڭ ءبىرى.

سوندىقتان، ماعان پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنەن وسى ۇسىنىسىمنىڭ مەملەكەت باسشىسىنا جەتكەن نە جەتپەگەنى تۋرالى جازباشا جاۋاپ كەرەك!

ال، بۇل ۇسىنىس قاسىم-جومارت كەمەلۇلىنىڭ قولىنا ءتيىپ، ول كىسى قانداي شەشىم قابىلداسا دا، مەن وعان ريزامىن!

ارينە، مەن بۇل ۇسىنىس-حاتىمدى پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى ولجاس بەكتەنوۆ مىرزانىڭ عانا ەمەس، مەملەكەتتىك كەڭەسشى ەرلان قارين مىرزانىڭ اتىنا دا جولدادىم. ول كىسىدەن دە اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن تاعى دا ءۇش باعىت بويىنشا كەڭەيتۋ ماسەلەسىن قاسىم-جومارت كەمەلۇلىنا جەتكىزۋدى ءوتىندىم.

پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ قۇرىلىمىنا قاراسام، مەملەكەتتىك كەڭەسشى ەرلان قاريننىڭ اتى-ءجونى ءتىزىمنىڭ ەڭ باسىندا تۇر ەكەن. ودان كەيىن ولجاس بەكتەنوۆ، ودان كەيىن نۇرداۋلەتوۆ عيزات داۋرەنبەكۇلى، ودان كەيىن...

قازاقتا «اۋليە اتتاعان وڭبايدى!» دەگەن كيەلى ءسوز بار. وسى جۇيەدەن العاندا، ەرلان تىنىمبايۇلىنان اتتاپ ءوتىپ، ولجاس بەكتەنوۆكە «سەكىرگەنىم» جاراماس دەپ ويلادىم.

ونىڭ ۇستىنە، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە وتىرعان ون توعىز ادامنىڭ، سايىپ كەلگەندە، يلەيتىنى – ءبىر تەرىنىڭ پۇشپاعى – ءبىز سەكىلدى قاراپايىم ازاماتتاردىڭ ءوتىنىش-تىلەكتەرىن پرەزيدەنتكە جەتكىزۋ عوي!

سولاي ەمەس پە؟!

ەستەرىڭىزگە تاعى سالا كەتەيىن، اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن تاعى دا كەڭەيتۋ تۋرالى ءبىز ۇسىنعان ءۇش باعىت مىناۋ:

ءبىرىنشى، ءوزى جەتەكشىلىك ەتەتىن اۋىلدىڭ جەرىن ءوزى باسقارۋ;

ەكىنشى، اۋداندىق، وبلىسىق جانە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن بولىنەتىن قاراجاتتى ءوزى باسقارۋ جانە اۋىلدىق كەڭەستىڭ كەلىسىمىن الا وتىرىپ يگەرۋ;

ءۇشىنشى، اۋىل تۇرعىندارىنا بەرىلەتىن سۋبسيديالاردىڭ، گرانتتاردىڭ جانە قايتارىمسىز نەسيەلەر مەن تومەن ءوسىمدى نەسيەلەردىڭ كىمدەرگە بەرىلەتىنىن الدىن-الا بەلگىلەپ، جوعارىعا ۇسىنۋ. ءسويتىپ، مەملەكەتتەن بولىنگەن كومەك قاراجاتتاردىڭ يەسىنە بىردەن جەتۋىن قاماتاماسىز ەتۋ.

سونداي-اق، اۋدان مەن وبلىستى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن ايىرىپ، تەك جەرگىلىكتى بيۋدجەتپەن قالدىرۋ، اۋىلدى تىكەلەي رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتپەن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەسىن دە وسى جولى قاراستىرعان ارتىق بولماس ەدى.

تاعى ءبىر جاعىنان، نەگىزى، بۇل – مەملەكەت باسشىسىنا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ تۋرالى» زاڭىنىڭ جوباسى ءماجىلىس تالقىسىنا تۇسەردە، مەن ەمەس، وسى مەملەكەتتىك حاتشى ۇسىناتىن ۇسىنىس ەدى.

وكىنىشكە وراي، اتالعان زاڭ جوباسىنان، جوعارىدا ايتىلعان، 19 ءساۋىر كۇنى وتكەن ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى كەڭەيتىلگەن كەڭەستە پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقاەۆ ايتقان تۇيتكىلدى تۇيىندەردى شەشۋگە ارنالعان مۇنداي نورمالاردى تاپپادىق.

وقاسى جوق، مەن دە اقورداعا بوتەن ادام ەمەسپىن، قاسىم-جومارت كەمەلۇلىنىڭ قولداۋشىسىمىن. وتكەن جىلى جاسالعان ساياسي رەفورما كەزىندە شەكارا سىرتىندا قالىپ بارا جاتقان التى-جەتى ميلليون اعايىنعا كونستيتۋتسيالىق قۇقىق بەرۋ تۋرالى ۇسىنىسىم وتپەي قالعان كەزدەن بەرى ەرلان قارينگە وكپەلەپ جۇرگەنىم راس. وعان بولا ەرلان تىنىمبايۇلى مەنى ايىپقا بۇيىرمايدى دەپ ويلايمىن. ۇلتتىق مۇددە جولىندا، وتكەن-كەتكەن وكپە-رەنىشتى قايىرىپ قويىپ، ءبىرىمىز ەسكەرمەگەن دۇنيەنى ەكىنشىمىز تولىقتىرىپ وتىرساق، ءبىرىمىز ۇسىنعاندى ەكىنشىمىز قابىلداپ جاتساق، بۇل ناعىز كىسىلىك پەن ازاماتتىقتىڭ بەلگىسى ەمەس پە؟!

«E-OTINISH» ارقىلى ءبارىن كورىپ وتىرمىن، مەملەكەتتىك كەڭەسشىنىڭ اتىنا جولداعان حاتىمدى پرەزيدەنتىنىڭ اكىمشىلىگى وتىنىشتەردى قاراۋدى باقىلاۋ ءبولىمى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى بولات بايكەنوۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى – پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ وتىنىشتەردى قاراۋدى باقىلاۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى قاناتبەك جايساڭباەۆتىڭ اتىنا تىركەپتى.

قاناتبەك جايساڭباەۆ مىرزا ونى ەرلان قاريننىڭ اتىنا تىركەپتى.

ەرلان قاريننىڭ الدىندا 23 ماۋسىمدا بارىپ تۇسكەن سول حاتىم 1 شىلدە كۇنى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ەرنار باسپاەۆ مىرزانىڭ الدىنا قاراي جىلجىدى. ودان ارى نە بولارىن بىلمەيمىن...

دەمەك، ۇسىنىس-حاتىم يەسىنە – ەرلان قارينگە جەتتى. سول ءۇشىن، بولات بايكەنوۆ پەن قاناتبەك جايساڭباەۆقا العىسىم شەكسىز!

جوعارىدا دا ايتتىم، وسىعان دەيىنگى وسى ماسەلە جونىندەگى ماقالالارىمدا دا جازدىم، «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ تۋرالى» زاڭىنىڭ جوباسى اياسىندا اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ قۇزىرەتى تاعى دا ءۇش باعىت بويىنشا ءسوزسىز كەڭەيتىلۋى كەرەك!

بۇل – «جاڭا قازاقستاننىڭ» تالابى!!

ءبارىمىز بىلەمىز، ءار قادامىن باعىپ، باقىلاپ وتىرامىز، ەرلان قارين – پرەزيدەنتىمىزدىڭ «جاڭا قازاقستان» قۇرۋ ۇلى جوسپارىنىڭ باسى-قاسىندا جۇرگەن سۇڭعىلا جىگىت. اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن تاعى دا ءۇش باعىت بويىنشا كەڭەيتسە نە بولادى، كەڭەيتپەسە نە بولادى، بۇل رەفورماعا كىمدەر نە ءۇشىن قارسى بولىپ وتىر، ەرەكەڭ ونى بىزدەن ون ەمەس، وتىز ەسە جاقسى بىلەدى. ءبارىن سەزىپ، ءبىلىپ، كورىپ وتىر. ايتپەسە، ول مەملەكەتتىك كەڭەسشى بولا ما؟!

ولجاس بەكتەنوۆ تە سولاي، ول سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىن باسقارعان، سۋبسيديالار مەن مەملەكەتتىك باعدارلامالاردىڭ قارجىسىن كىمدەردىڭ، قاشان، قالاي توناپ كەلە جاتقانىن دا، توناعالى وتىرعانىن دا ءتىپتى جاقسى بىلەدى!

ال، مەن بولسام، پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت كەمەلۇلى كەلەسى جىلى تاعى دا 19 ءساۋىر كۇنى وتكەن كەڭەيتىلگەن كەڭەستەگىدەي، «وكىنىشكە قاراي، اكىمدەر سونى بىلە تۇرا، الداعى قيىندىقتاردى ۋاقتىلى باعامداي المايدى. جاۋاپكەرشىلىكتى وزىنە الىپ، دەر كەزىندە شەشىم قابىلداۋدان قاشادى;» نەمەسە «سۋبسيديا العان كەيبىر پىسىقايلار ءوندىرىستى وركەندەتۋدىڭ ورنىنا بيۋدجەت قارجىسىن قالتاسىنا باسىپ، شالقىپ ءومىر سۇرگەن. ال قاراپايىم شارۋالار ءۇشىن سۋبسيديا الۋ – قيامەتتىڭ قيىنى;» - دەپ تۇرماسا ەكەن دەيمىن!

بۇل ەندى ەرەكەڭ مەن ولجەكەڭنىڭ ىقىلاسى مەن ىقپالىنا بايلانىستى دۇنيە!

مەنىڭ «تاعى ءبىر ءۇمىتىم مەملەكەتتىك كەڭەسشى ەرلان قاريندە» دەپ وتىرعان سەبەبىم - وسى!

اۋىت مۇقيبەك،

«قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى

Abai.kz