قازاقتىڭ «ەكىنشى ءاليحانى» قايدا بارادى؟
پرەمەر ءاليحان سمايىلوۆ باسقاراتىن مينيسترلەر كابينەتىنىڭ باسىنا بۇلت ۇيىرىلە باستاعان سياقتى، دەپ جازادى DALA INSIDE. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ۇكىمەت جۇمىسىنا ءۇش باعىت بويىنشا كوڭىلى تولمايتىنى بايقالدى:
ا) بيۋدجەت شىعىندارىنىڭ توقتاۋسىز ءوسۋى;
ءا) بۇكىل ەنەرگەتيكالىق (تەتس، قۇبىر), كوممۋنالدى ينفراقۇرىلىمنىڭ ەسكىرۋى;
ب) ماسەلەنى شەشۋدە كرەاتيۆتى كوزقاراستىڭ جوقتىعى.
جالپى، ءاليحان سمايىلوۆتا كرەاتيۆپەن ۇلكەن پروبلەما بار ەكەنىن تالاي رەت جازعان بولاتىنبىز. بارلىق جارقىن باستامالاردى ۇكىمەتىشىلىك بيۋروكراتيا جەپ قويدى. بيۋروكراتيا - قازاقتىڭ ناعىز سورىنا اينالىپ وتىر. پرەمەردىڭ ايتقانى اكىمدەرگە باسقاشا جەتەدى. مىسالى، سمايىلوۆ «شاش» دەسە، وبلىس اكىمى ونى «قۇلاق» دەپ ەستيدى، ال ماسەلەگە قاتىسى بار اۋدان اكىمىنە (مەكتەپ، اۋرۋحانا ديرەكتورى) ول ءتىپتى «مۇرىن» بولىپ ەستىلەدى. سوندا، ناقتى پروبلەمانى شەشۋى ءتيىس، سول جەردە وتىرعان جاۋاپتى تۇلعا «شاش» ماسەلەسىنىڭ ورنىنا «مۇرىنمەن» اينالىسىپ وتىرادى.
ءاليحان سمايىلوۆ تا شارشادى. قازاقتىڭ ماڭدايىنا بىتكەن ساياساتكەر ىشتەي «ۇلتتىڭ ءاليحانى» رەتىندە تاريحتا قالعىسى كەلگەن. بىراق ونى سيستەما جەپ قويدى.
پرەمەردى ورنىنان الىپ تاستاۋ قيىن ەمەس. ءدال وسى كەزدە قازاقستاننىڭ جالپىۇلتتىق تراگەدياسى الدىمىزدان شىعادى. پرەمەر قىلىپ ەندى كىمدى تاعايىندايمىز؟ بىزدە لايىقتى ادام جوق. ەگەر رومان سكليار تاعايىندالسا، ەكى جىلدان كەيىن ەلىمىز بيۋدجەتتىك كريزيسكە ۇشىراپ، قازاقستان دەفولت جاريالاۋى عاجاپ ەمەس.
جاڭا قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەمەرى ءاليحان اسحانۇلى جاڭا ەكونوميكا جاساي المادى. ول ينفلياتسيانى 20,3%-عا كوتەرىپ الدى دا، ارتىنان 14 پايىزعا تۇسىرە بىلدى. بار كۇشى سوعان كەتتى. ءسويتىپ جۇرگەندە، اكىمدەر بىلگەنىن ىستەدى. سوندىقتان، وسى كۇزدە سمايىلوۆتىڭ پرەمەر كرەسلوسىندا قالۋ شانسى تەك 30%-دى قۇرايدى دەيدى، DALA INSIDE ينسايدەرى.
مۇنىڭ الدىنعى پوستتارىمىزدا جازعانىمىزداي، پروبلەما ءاليحان سمايىلوۆتا ەمەس. پروبلەما - قالىپتاسىپ قالعان سيستەمادا. ونى وزگەرتۋ، بۇزۋ ەشكىمنىڭ قولىنان كەلمەدى. باسقارۋدىڭ جاڭا جۇيەسى قۇرىلمادى. باياعى مودەلدەر، دوكلادتار، ترانسفەرتتەر، بيۋدجەت شىعىندارى مەن قىزمەتتىك حاتتار. سيستەما ءبىر-بىرىنەن اۋمايتىن 20 سمايىلوۆ تۋىپ تاستاپ وتىرا بەرەدى جانە ونىڭ ەشتەڭەسى كەتپەيدى.
جاڭا پرەمەر كىم بولسا دا ەسكى باسقارۋ جۇيەسىن تولىق بۇزىپ، بيۋروكراتيادان ارىلعان جاڭا جۇيە قۇرىپ ۇلگەرمەسە، ول دا وسى سيستەمانىڭ كەزەكتى قۇربانى بولماق.
Abai.kz